Τι είναι; Ποια είναι τα συμπτώματά της;

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι ένα λοιμώδες σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από έντονη κόπωση, διόγκωση λεμφαδένων, πονόλαιμο, πυρετό, διόγκωση αμυγδαλών, εργαστηριακή εικόνα διέγερσης των λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα. Ορισμένοι ασθενείς εμφανίζουν εξάνθημα ή πρησμένα μάτια ή πόνο οφθαλμών.. Η πιο συνήθης αιτία προσέλευσης στον (στην) ιατρό είναι ο παρατεινόμενος πυρετός ή η εκσεσημασμένη διόγκωση των λεμφαδένων ή η έντονη κόπωση. Άλλα συχνά συμπτώματα της νόσου είναι ο βήχας,  οι μυαλγίες οι αρθραλγίες ο πονοκέφαλος, η ναυτία. Ο σοβαρός κοιλιακός πόνος είναι ασυνήθιστος σε ασθενείς με λοιμώδη μονοπυρήνωση και θα πρέπει να προκαλέσει άμεση προσοχή σε πιθανή ρήξη σπλήνας.

Πώς προκαλείται; Πώς μεταδίδεται;

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση συνήθως προκαλείται από τον ιό Epstein Barr. Σπανιότερα εμπλέκονται άλλοι παθογόνοι μικροοργανισμοί όπως ο κυτταρομεγαλοιός, το τοξόπλασμα, άλλοι ερπητοιοί, ο ιός του aids,  οι ιοί της ηπατίτιδας. Ειδικές εξετάσεις πραγματοποιούνται για τον εντοπισμό του παθογόνου.

Ο ιός Epstein-Barr (EBV) είναι μέλος της οικογένειας των ερπητοιών που έχουν παγκόσμια διάδοση.Ο ιός Epstein-Barr (EBV) μεταδίδεται μέσω της στενής επαφής με τις εκκρίσεις του σώματος, κυρίως με τις στοματοφαρυγγικές εκκρίσεις και σε μικρότερο βαθμό με τις εκκρίσεις των γεννητικών οργάνων. Προσβάλλει το στοματοφαρυγγικό επιθήλιο. Πολλοί ασθενείς που προσβάλλονται από τον ιό, δεν αναπτύσσουν λοιμώδη μονοπυρήνωση, πρόκειται δηλαδή για ασυμπτωματικούς φορείς οι οποίοι μεταδίδουν τη νόσο χωρίς να έχουν συμπτώματα. Ο πιο κοινός τρόπος μετάδοσης του EBV είναι μέσω της έκθεσης σε μολυσμένο σάλιο από ασυμπτωματικά άτομα, συχνά ως αποτέλεσμα φιλιού.

Υπολογίζεται ότι πάνω από το 90% των ενηλίκων ανθρώπων έχουν μολυνθεί από τον ιό, συνηθέστερα κατά την εφηβική και νεανική ηλικία. Η μετάγγιση αίματος και η μεταμόσχευση μυελού των οστών είναι επίσης τρόποι μετάδοσης του ιού.

Πόσο διαρκεί η νόσος;

Η περίοδος επώασης της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, από τη στιγμή της μόλυνσης είναι συνήθως 4-6 εβδομάδες. Οι ασθενείς πολλές φορές δεν θυμούνται ιστορικό πιθανής έκθεσης.

Ο χαμηλός πυρετός συνήθως είναι παρών και διαρκεί 1-2 εβδομάδες, αλλά μπορεί να επιμείνει για 4-5 εβδομάδες.

Υπάρχουν επιπλοκές;

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ένα αθώο σύνδρομο. Σπάνια μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές όπως

  • Απόφραξη των αεραγωγών
  • Πνευμονία
  • Μικροβιακές επιμολύνσεις
  • Ρήξη σπλήνα
  • Ηπατίτις
  • Καρδιακή προσβολή
  • Εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα
  • Νεφρική προσβολή
  • Χολοκυστίτις
  • Παγκρεατίτις
  • Σοβαρές αιματολογικές διαταραχές όπως πτώση αιμοπεταλίων με αιμορραγίες

 Ο ιός έχει συνδεθεί με ορισμένα καρκινώματα, λεμφώματα, σύνδρομα χρόνιας κόπωσης. Ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει τον ιό με τη σκλήρυνση και ορισμένα αυτοάνοσα σύνδρομα.

Θεραπεία

Η θεραπεία της λοιμώδους μονοπυρήνωσης από Epstein Barr, είναι υποστηρικτική. Χρησιμοποιούνται ειδικά φάρμακα και συμπληρώματα για την ενίσχυση του οργανισμού στην περίπτωση προσβολής. Η σωματική δραστηριότητα και η υπερκόπωση πρέπει να αποφεύγονται για να αποφευχθεί ο κίνδυνος της ρήξης σπληνός που μπορεί να προέλθει ακόμη και κατά τη διάρκεια ήπιας άσκησης. Επί επιπλοκών χορηγείται θεραπεία αναλόγως επιπλοκής (π.χ. χειρουργική αποκατάσταση επί ρήξεως σπληνός).

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση αφορά συγκεκριμένες ηλικίες ή φύλο;

Παρά το γεγονός ότι υψηλότερα ποσοστά προσβολής έχουν άτομα ηλικίας 15-25 ετών, η λοιμώδης μονοπυρήνωση αφορά όλες τις ηλικίες. Αποτελεί νόσο και των δύο φύλων. Ωστόσο οι άντρες εμφανίζουν συχνότερα ως επιπλοκή τη ρήξη σπλήνα.

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση προκαλεί σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Για πρώτη φορά συστηματικά σε διαδοχικές μελέτες από το 2009 διαπιστώθηκε ότι τα άτομα με λοιμώδη μονοπυρήνωση έχουν αυξημένη πιθανότητα να νοσήσουν από χρόνια κόπωση. Ενδεικτικά είναι ικλασική η έρευνα των Ben Z. Katz, MD, και συνεργατών (Northwestern University Feinberg School of Medicine and Children's Memorial Hospital in Chicago, Illinois, Pediatrics. 2009;124:189-193) κατά τη διάρκεια της οποίας διαπιστώθηκε ότι μια μεγάλη μερίδα εφήβων με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης νόσησαν από αυτό μετά την αποδρομή λοιμώδους μονοπυρήνωσης.

Η πιθανότητα προσβολής από το συνδεόμενο με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι υψηλότερη σε άτομα 12-18 ετών και σε γυναίκες συγκριτικά με άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή άνδρες. Το σύνδρομο μπορεί να είναι έντονο αλλά σπάνια διαρκεί πάνω από τρεις μήνες. 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΕΔΟΕΑΠ - ΤΥΠΕΤ στις ρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ για τη φαρμακευτική δαπάνη - Γεωργιάδης: Θα βγουν κερδισμένοι
Μιχ. Γιαννάκος: Γιατί είναι χαμηλή η συμμετοχή στις απεργίες των υγειονομικών
Οι συμπεριφορές που επιδεινώνουν την κατάθλιψη