Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία και καρδιακή νόσος –Παράδειγμα ολοκληρωμένης ιατρικής προσέγγισης (integrative medicine)

Της Louisa Rio, MSHS George Washington University, στο iatronet.gr

Η ενδοθηλιακή δυσλειτουργία (ED) είναι ένας από τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή νόσο. Το ενδοθήλιο, το οποίο αποτελείται από μονοστρωματικά ενδοθηλιακά κύτταρα που καλύπτουν την επιφάνεια όλων των αιμοφόρων και λεμφικών αγγείων, ρυθμίζει τον αγγειακό τόνο και διαπερατότητα, την αγγειογένεση, την ίνωση και τη φλεγμονή και διατηρεί την αιμοστατική ισορροπία μεταξύ θρόμβωσης και αντιθρόμβωσης (Widmer & Lerman, 2014). Αυτές οι λειτουργίες επηρεάζονται κυρίως από τη βιοδιαθεσιμότητα της προστακυκλίνης (PGI2) και του μονοξειδίου του αζώτου (NO) που βρίσκονται στο ενδοθήλιο. Οι πιο σημαντικές είναι οι αθηροπροστατευτικές ιδιότητες του μονοξειδίου του αζώτου, συγκεκριμένα η μειωμένη συσσώρευση αιμοπεταλίων, η συστολή και ο πολλαπλασιασμός των λείων μυών, η έκφραση των μορίων της ενδοθηλιακής προσκόλλησης, η στρατολόγηση μονοκυττάρων, η παραγωγή ενδοθηλίνης και η οξείδωση της χοληστερόλης LDL (Sena et al., 2013). Επομένως, η μειωμένη βιοδιαθεσιμότητα αυτού του μεσολαβητή προάγει καταστάσεις ευνοϊκές για το σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας και την υπέρταση (HTN), αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο.

Το μονοξείδιο του αζώτου συντίθεται εντός των ενδοθηλιακών κυττάρων από το αμινοξύ L-αργινίνη από το ένζυμο συνθάση του ενδοθηλιακού οξειδίου του αζώτου (eNOS). Η αγγειοδιαστολή συμβαίνει κατά την απελευθέρωση μονοξειδίου του αζώτου ως απόκριση στο διατμητικό στρες που προκαλείται από το κυκλοφορούν αίμα. Οι απορρυθμισμένες και μη διαμορφωμένες αποκρίσεις στο οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή και την αγγειακή ανοσολογική δυσλειτουργία που προκαλούνται από τη χρόνια έκθεση σε βιομηχανικές και βιοχημικές «προσβολές» στο ενδοθήλιο επηρεάζουν τον ανώμαλο μεταβολισμό του μονοξειδίου του αζώτου (Houston, n.d.).

Συνοπτικά, για να διατηρηθεί η αγγειακή υγεία και η ομοιόσταση, το μονοξείδιο του αζώτου (NO), το οποίο προάγει την αγγειοδιαστολή και μειώνει το οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή και την αγγειακή ανοσολογική δυσλειτουργία πρέπει να ισορροπεί έναντι της δράσης της αγγειοτενσίνης II (Ang-II), της ενδοθηλίνης και της αλδοστερόνης (Houston, nd ). Η υποβάθμιση και η ανεπαρκής παραγωγή και απελευθέρωση μονοξειδίου του αζώτου συμβάλλουν στην ανάπτυξη ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας που διεγείρει την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης. Η κατανόηση του μηχανισμού και της φυσιολογικής απόκρισης που οδηγεί σε ΣΔ είναι σημαντική για τον καθορισμό της κατάλληλης θεραπευτικής παρέμβασης για τον μετριασμό των παραγόντων κινδύνου που οδηγούν σε καρδιαγγειακή νόσο.

Ολοκληρωμένη Ιατρική Προσέγγιση στην Υπέρταση

Υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας και σχηματισμού αθηρωματικής πλάκας και υπέρτασης  (Houston, nd). Η αντιμετώπιση της αγγειακής υγείας και οι εξουθενωτικές φυσιολογικές αποκρίσεις στο οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή και την αυτοάνοση δυσλειτουργία που επηρεάζουν το ΣΔ είναι απόρροια της αναστολής της εξέλιξης της αθηρωματικής πλάκας και υπέρτασης. Εκτός από ενδοθηλιακή λειτουργία, η δυσπροσαρμοστική αναδιαμόρφωση που είναι χαρακτηριστικά της αθηρωματικής πλάκας και υπέρτασης (HTN).

Όταν χρησιμοποιούμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, είναι καλύτερο να αντιμετωπίσουμε πρώτα τον απορυθμισμένο άξονα HPA προς διαχείριση.

Η πολυκατευθυντική επίδρασή του σε άλλες τριάδες με τη διαχείριση του στρες, τη διατήρηση της υγιεινής του ύπνου και της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας. Επικεντρωνόμαστε στη μείωση της σπλαχνικής παχυσαρκίας και της φλεγμονής, βελτιώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, αναπληρώνοντας τα εξαντλημένα μικροθρεπτικά συστατικά και ενισχύοντας το μικροβίωμα του εντέρου μέσω της κατάλληλης διατροφής και συμπληρωμάτων διατροφής. Προτιμάται η λήψη μικροθρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα και όχι με τη μορφή συμπληρωμάτων (αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη) για συνεργιστικά αποτελέσματα. Σκεφτόμαστε ιολογική ορμονοθεραπεία (BHRT), αποτοξίνωση και φαρμακοθεραπεία όπως απαιτείται.

Ο Houston (2014)  δημιούργησε έναν πίνακα που ταξινομεί τα τρόφιμα και τα θρεπτικά συστατικά ανά κατηγορία αντιυπερτασικών, ο οποίος βοηθά να καθορίσει τους καταλληλότερους θεραπευτικούς παράγοντες ανάλογα με το μεταβολισμό του ασθενούς, φυσιολογική απόκριση και γενετική. Ο πίνακας είναι βασισμένος σε πολυάριθμες έρευνες ενώ γίνεται διασταύρωση στο επίπεδο αποτελεσματικότητας από τη βάση δεδομένων φυσικών φαρμάκων.

Παρακάτω είναι ένα παράδειγμα ολοκληρωμένης προσέγγισης για 50χρονη μη καπνίστρια ασθενή που λαμβάνει αμλοδιπίνη με ημι-καθιστική ζωή, μη καπνίστρια και χωρίς νεφρική ανεπάρκεια. (Πηγές: Houston, 2014; Saltiel, nd; Rakel, 2018; Borghi & Cicero, 2017; Houston, nd; Natural Medicines, nd).

Επιθυμητό αποτέλεσμα: ΔΜΣ < 25 ίντσες, περίμετρος μέσης < 35 ίντσες, ΑΠ < 120/80 mmHg

Διαχείριση άγχους: MBSR, Υπερβατικός Διαλογισμός, Tai-chi, γιόγκα

Πρότυπο ύπνου: αδιάκοπος ύπνος 7-8 ωρών/ημέρα. εάν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιήστε μελατονίνη ελεγχόμενης αποδέσμευσης 2-3 mg για 4 εβδομάδες

Άσκηση/Αύξηση φυσικής δραστηριότητας/θεραπεία ιδρώτα για αποτοξίνωση: Αερόβια (20 λεπτά ημερησίως) που περιλαμβάνει περπάτημα, αναρρίχηση σκαλοπατιών κ.λπ. αντίσταση (40 min/d) που περιλαμβάνει δουλειές του σπιτιού κ.λπ.

Διατροφή: DASH ή μεσογειακή δίαιτα με χαμηλή πρόσληψη αλατιού κάτω από 1500 mg/ημέρα, συνολική πρωτεΐνη πρόσληψη 1,5-1,8 g/kg σωματικού βάρους από διάφορες πηγές όπως βιολογικό άπαχο κρέας και κρύο νερό, ψάρια (3x/εβδομάδα) επικεντρωθείτε στα βιολογικά χόρτα και το σέλινο, τα ριζώδη λαχανικά, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, φρέσκο ​​σκόρδο (μισές έως 2 σκελίδες/ημέρα), μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFA) σαν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (2-4 κουταλιές της σούπας/ημέρα) για επιδόρπιο: μαύρη σοκολάτα (100 g). για ποτά: πράσινο τσάι, ρόδι χυμός (1 φλιτζάνι), κόκκινο κρασί (λιγότερο από 10 oz).

References:

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές
Δωμάτιο Snoezelen - Μία καινοτόμος θεραπευτική παρέμβαση για ασθενείς με άνοια