Υπουργείο Υγείας: Ποια είναι τα απειλητικά είδη κουνουπιών

Να ορίσουν συντονιστές - επιβλέποντες των προγραμμάτων καταπολέμησης των κουνουπιών, ζητεί το υπουργείο Υγείας από τις Περιφέρειες.

Σε σημερινή εγκύκλιο της Ειρήνης Αγαπηδάκη, που παρατίθεται πιο κάτω, επισημαίνεται πως απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές όπου κατά τα τελευταία έτη καταγράφηκαν κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου (σε ανθρώπους ή ζώα) ή κυκλοφορία του ιού σε κουνούπια ή κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης ή εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας σε ευάλωτες περιοχές (δηλαδή περιοχές με παρουσία ικανών διαβιβαστών ελονοσίας - Ανωφελών κουνουπιών).

Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και στον εντοπισμό των σημαντικότερων εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών και ιδιαίτερα κοντά σε περιοχές όπου διαμένουν μετανάστες - πρόσφυγες από χώρες ενδημικές νόσων που μεταδίδονται με διαβιβαστές (όπως ελονοσίας).

Στις περιοχές αυτές θα πρέπει να εκτιμάται ο κίνδυνος έξαρσης επιδημικών φαινομένων συναρτήσει των εντομολογικών, επιδημιολογικών, μετεωρολογικών και λοιπών στοιχείων, ώστε να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης και ελέγχου.

Σε σχέση με τα είδη κουνουπιών που αναπτύσσονται στη χώρα μας, επισημαίνεται πως το αστικό περιβάλλον, λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, είναι ιδανικό για την ανάπτυξη κουνουπιών.

Συνήθως τα είδη κουνουπιών που παρατηρούνται στο αστικό περιβάλλον είναι ανθρωπόφιλα και αναπτύσσονται σε μικρές φυσικές ή τεχνητές εστίες νερού.

Τα δύο κυριότερα είδη κουνουπιών που συναντάμε στα αστικά και ημιαστικά κέντρα της χώρας μας είναι το Culex pipiens (κοινό κουνούπι) και το είδος Aedes albopictus, γνωστό και ως “Ασιατικό κουνούπι τίγρης”.

Τα τελευταία χρόνια και τα δύο είδη δημιουργούν σημαντικά προβλήματα όχλησης αλλά και προβλήματα στη Δημόσια Υγεία. Η διαχείρισή τους χαρακτηρίζεται ως δύσκολη, καθώς οι προνύμφες αναπτύσσονται τόσο σε δημόσιους χώρους (φρεάτια, ρέματα) όσο και ιδιωτικούς (αυλές σπιτιών).

Τα κοιμητήρια, λόγω της παρουσίας μεγάλου αριθμού μικρών συλλογών νερού, αποτελούν έναν από τους κυριότερους χώρους παραγωγής κουνουπιών στο αστικό περιβάλλον και ειδικότερα για το Aedes albopictus.

Είδη κουνουπιών

Το Aedes (Stegomyia) albopictus (Skuse 1894) (Diptera: Culicidae), γνωστό και ως “Ασιατικό κουνούπι τίγρης” έχει καταγραφεί σε εγκατεστημένους πληθυσμούς σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.

Τα τελευταία χρόνια, εμφανίζει αρκετά υψηλούς πληθυσμούς στα αστικά κέντρα προκαλώντας πολύ μεγάλη όχληση. Ταυτόχρονα, το είδος αυτό αποτελεί σημαντικό διαβιβαστή ιών, όπως του Δάγκειου πυρετού, του Chikungunya καθώς και του ιού Zika, δημιουργώντας παράλληλα ανησυχία και για τη Δημόσια Υγεία.

Το Culex (Culex) pipiens Linnaeus 1758, γνωστό και ως κοινό κουνούπι, έχει παγκόσμια εξάπλωση και είναι ανθρωπόφιλο.

Στο αστικό περιβάλλον λαμβάνει αίμα τόσο από ανθρώπους όσο και από πουλιά και συμμετέχει στη μετάδοση σημαντικών ασθενειών. Μία από τις σημαντικότερες ασθένειες που μπορεί να μεταδώσει και θεωρείται πρωταρχικής σημασίας διαβιβαστής είναι ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο οποίος εμφανίζει συχνά επιδημίες και στη χώρα μας από το 2010.

Εστίες αναπαραγωγής

Στα ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης κουνουπιών το πιο σημαντικό βήμα είναι ο περιορισμός ή η εξάλειψη των εστιών ανάπτυξής τους.

Οι εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών στο αστικό περιβάλλον είναι συνήθως τεχνητές εστίες (και σπανίως φυσικές) όπως βαρέλια, παλιά ελαστικά αυτοκινήτων και γενικότερα οτιδήποτε μπορεί να συλλέξει νερό (π.χ. φρεάτια, δοχείαανθοδοχεία, μπουκάλια, πιατάκια γλαστρών, στέρνες, κουβάδες, κοιλότητες βράχων ή δένδρων κ.α.).

Δημ.Κ.