Ο θάνατος ενός κοριτσιού 2,5 ετών, το Σάββατο, στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία με μυοκαρδίτιδα που προκλήθηκε από παρβοϊό Β19, βύθισε στο πένθος την οικογένειά του, ενώ σκόρπισε θλίψη στους γιατρούς που έδωσαν μάχη για να το διασώσουν και ανησυχία σε γονείς άλλων παιδιών. Είναι ο δεύτερος θάνατος παιδιού μέσα σε λίγους μήνες στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από την απώλεια ενός κοριτσιού 3,5 ετών την άνοιξη και την συρροή κρουσμάτων σε βρεφονηπιακό σταθμό.
Μιλώντας στο iatronet.gr, ο καθηγητής Παιδιατρικής - Παιδιατρικής Καρδιολογίας στο ΑΠΘ, Ανδρέας Γιαννόπουλος (φωτογραφία), επιβεβαιώνει ότι διανύουμε μια περίοδο ενδημίας παρβοϊού, με ένα στέλεχος που μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα. Συνιστά ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση σε γονείς και παιδιάτρους ως προς τις εργαστηριακές τιμές της τροπονίνης, οι οποίες δεν πρέπει να προκαλούν πανικό αν δεν συνοδεύονται από κακή κλινική εικόνα του παιδιού και άλλα ευρήματα, ενώ περιγράφει τα συμπτώματα που πρέπει να οδηγήσουν σε παραπομπή στο νοσοκομείο.
Λίγο "άτιμο" το φετινό στέλεχος
Ο παρβοϊός είναι ένας συνηθισμένος ιός που στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτοϊάται αφού κάνει τον κύκλο του με πολύ ήπια συμπτώματα, όπως πυρετός, βήχας, κόπωση και την χαρακτηριστική εικόνα "χαστουκισμένου μάγουλου".
"Είναι γεγονός ότι φέτος μετά τον χειμώνα μπήκαμε σε περίοδο ενδημίας, με αύξηση των περιστατικών και με ένα στέλεχος που είναι λίγο ‘άτιμο’, γιατί μας δημιούργησε κάποια θέματα με το καρδιαγγειακό. Σε σπάνιες περιπτώσεις χτυπάει την καρδιά του παιδιού και δημιουργεί μυοκαρδίτιδες", αναφέρει ο κ. Γιαννόπουλος, επιβεβαιώνοντας τη μεγάλη αύξηση των περιστατικών που κλήθηκε να διερυνήσει και η κλινική του, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης.
Η αυξημένη τροπονίνη
Ο πρώτος θάνατος παιδιού, τον περασμένο Μάρτιο προκάλεσε αυξημένη ανησυχία στις οικογένειες και σε πολλούς παιδιάτρους, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει ένα μεγάλο κύμα παραπομπών σε εργαστηριακές εξετάσεις για το καρδιακό ένζυμο τροπονίνη, έπειτα από περιπτώσεις νόσησης με παρβοϊό. "Μας ερχόταν δεκάδες παιδιά για διερεύνηση, γιατί βρέθηκε αυξημένη τροπονίνη", λέει ο καθηγητής, ο οποίος εξηγούσε πως η τιμή του συγκεκριμένου βιοχημικού δείκτη μπορεί να ανέβει από οποιαδήποτε ίωση ή με άλλες καταστάσεις και πως αυτό δεν αποτελεί από μόνο το ένδειξη μυοκαρδίτιδας.
"Αν για παράδειγμα έχουμε ένα εργαστήριο που δίνει φυσιολογικές τιμές τροπονίνης 14 μονάδες και το παιδί έχει 40 ή 60, αρχίζει ένας πανικός γιατί έχει περάσει το φυσιολογικό όριο, αλλά αυτές κατά κάποιον τρόπο είναι ‘γιαλαντζί’ μυοκαρδίτιδες, είναι δηλαδή τροπονιναιμίες ουσιαστικά. Δεν σημαίνει ότι χτυπιούνται οι καρδιές όλων αυτών των παιδιών", τονίζει, προσθέτοντας πως από όλα τα περιστατικά που παραπέμφθηκαν με αυτές τις τιμές κανένα δεν είχε επηρεάσει καρδιογράφημα ή υπέρηχο. "Τρέχανε πίσω από μια τροπονίνη χωρίς λόγο. Περισσότερο ήταν η ταλαιπωρία των οικογενειών, που έχαναν χρόνο, χρήμα και διάθεση, χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα", σημειώνει.
Θεραπεύουμε παιδιά, όχι τα εργαστηριακά τους
Το βασικό κριτήριο ανησυχίας, σύμφωνα με τον κύριο Γιαννόπουλο, δεν πρέπει να είναι μια ελαφρώς αυξημένη τιμή της τροπονίνης, αλλά η κλινική κατάσταση του παιδιού. "Διορθώνουμε παιδιά - αν χρειαστεί - όχι τα εργαστηριακά τους", τονίζει χαρακτηριστικά και αναφέρεται στις κατευθυντήριες οδηγίες τόσο της Ευρωπαϊκής όσο και της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, σύμφωνα με τις οποίες οι μικρές αυξήσεις στην τιμή του ενζύμου είναι άνευ σημασίας αν δεν συνοδεύεται από άλλα ευρήματα.
"Το καταλαβαίνουν οι παιδίατροι και οι γονείς όταν υπάρχει θέμα. Το παιδί έχει αρρωστήσει ξανά, αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικά. Δεν έχει ενέργεια, δεν έχει διάθεση, εξακολουθεί ένας πυρετός, είναι ένα παιδί που σέρνεται, ένα άρρωστο παιδί", λέει και συμπληρώνει: "Αν και τα εργαστηριακά που θα πάρεις δείξουν και μια τροπονίνη στα 500, 1000, 4.000, προφανώς θα μπει να νοσηλευτεί σε μια Παιδιατρική Κλινική".
Ο καθηγητής επισημαίνει πως η πιθανότητα να δημιουργηθεί μια κατάσταση σαν την παραπάνω έπειτα από νόσηση από παρβοϊό είναι απειροελάχιστη. "Είναι πάρα πολύ λίγα περιστατικά που συνέβησαν μέσα σε χιλιάδες παιδιά που νόσησαν με παρβοϊό και είχαν αυξημένη τροπονίνη. Φυσικά, ο θάνατος ενός παιδιού είναι ένα τραγικό γεγονός και είναι άσχημο να μιλάμε για ποσοστά μπροστά σε κάτι τέτοιο. Δυστυχώς για τα δύο παιδάκια που χάθηκαν δεν σημαίνει κάτι το απειροελάχιστο, για αυτές τις οικογένειες το ποσοστό είναι 100%", διευκρινίζει.
Προσοχή, χωρίς πανικό
Συμπυκνώνοντας το μήνυμα, ο καθηγητής αναφέρει πως:
- Υπάρχει ενδημία παρβοϊού σε αρκετές χώρες, και στην Ελλάδα, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα.
- Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων υπάρχει αυτοϊαση χωρίς να αφήσει τίποτα.
- Η αύξηση της τροπονίνης δεν πρέπει να μας ανησυχεί από μόνη της, αν είναι σε μικρά επίπεδα.
- Συνεκτιμάται η κλινική εξέταση, η γενική κατάσταση του παιδιού, το καρδιογράφημα και ο υπέρηχος. Αν όλα αυτά είναι φυσιολογικά, είναι ζήτημα χρόνου να πέσει η τροπονίνη και ο παιδί θα επανέλθει κανονικά στις δραστηριότητές του.
- Το παιδί που χρειάζεται νοσοκομειακή περίθαλψη έχει κακή κλινική εικόνα που την καταλαβαίνει όχι μόνο ο παιδίατρος, αλλά και ο γονιός.
- Προφανώς χρειάζεται προσοχή σε περιπτώσεις που χτυπάνε καμπανάκι, αλλά όχι πανικός, καθώς ο παιδίατρος έχει τη γνώση να κρίνει και να το παραπέμψει.
- Η πλειοψηφία των παιδιών με αποδεδειγμένη μυοκαρδίτιδα θα πάει επίσης καλά. Έξι μήνες μετά, εφόσον έχουν αποκατασταθεί, παίρνουν από τον γιατρό ελεύθερη δραστηριότητα.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Εορταστικές ημέρες διατροφής: Δες το αλλιώς
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές