Μία 25χρονη ασθενής με διαβήτη τύπου 1 από την Κίνα κατάφερε να μην κάνει ενέσεις ινσουλίνης για περισσότερο από ένα χρόνο. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη σε εμφύτευση νησιδιακών κυττάρων που είχαν προηγουμένως ληφθεί από βλαστοκύτταρα της ασθενούς.

Η αναφορά στο "Cell" είναι η πρώτη επιτυχής αυτόλογη μεταμόσχευση νησιδιακών κυττάρων στον κόσμο. Τα ανοσοκατασταλτικά που έπρεπε να λάβει η ασθενής λόγω προηγούμενης μεταμόσχευσης ήπατος πιθανώς συνέβαλαν στην επιτυχία.

Πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, η Shinya Yamanaka από το Πανεπιστήμιο του Κιότο κατάφερε να μετατρέψει εργαστηριακά ινοβλάστες του δέρματος σε επαγόμενα πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα (iPS κύτταρα). Τώρα είναι δυνατή η διαφοροποίηση των κυττάρων iPS σε διάφορα λειτουργικά κύτταρα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των νησιδιακών κυττάρων, τα οποία παράγουν (μεταξύ άλλων) τη ζωτικής σημασίας ορμόνη ινσουλίνη στο πάγκρεας, την οποία στερούνται οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1.

Διάφορες ερευνητικές ομάδες έχουν αρχίσει να θεραπεύουν διαβητικούς με νησιδιακά κύτταρα που παράγονται από βλαστοκύτταρα. Τον Ιούνιο, συνεργάτες της Vertex Pharmaceuticals από τη Βοστώνη ανέφεραν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας 12 ασθενείς, οι οποίοι, μετά από μία μόνο έγχυση νησιδιακών κυττάρων στην πυλαία φλέβα, μπόρεσαν να παράγουν επαρκή ινσουλίνη για πρώτη φορά από την έναρξη της νόσου τους.

Ορισμένοι ασθενείς τα είχαν ήδη τα καταφέρει χωρίς ενέσεις ινσουλίνης για ένα χρόνο. Ωστόσο, οι Αμερικανοί ερευνητές είχαν χρησιμοποιήσει αλλογενή βλαστοκύτταρα από δότες, γι' αυτό και οι ασθενείς χρειάζονταν ήδη ανοσοκατασταλτικά για να αποτρέψουν την άμεση απόρριψη της μεταμόσχευσης νησιδιακών κυττάρων.

Η ομάδα με επικεφαλής τον Hongkui Deng από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου χρησιμοποίησε τα αυτόλογα βλαστικά κύτταρα της ασθενούς για την παραγωγή των κυττάρων για τη μεταμόσχευση νησιδιακών κυττάρων. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ασθενής θα μπορούσε να τα καταφέρει μακροπρόθεσμα χωρίς ανοσοκατασταλτικά.

Ο διαβήτης τύπου 1 είναι το αποτέλεσμα μιας αυτοάνοσης αντίδρασης κατά την οποία τα Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος καταστρέφουν τα β-κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη. Τα αυτοαντισώματα που προκάλεσαν την επίθεση στην ασθενή μπορεί να εξακολουθούν να υπάρχουν στο αίμα.

Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσε να αναμένεται μια νέα επίθεση στα κύτταρα των νησιδίων. Ίσως δεν θα οδηγούσε στην καταστροφή των β-κυττάρων τόσο γρήγορα όσο η απόρριψη του οργάνου, η οποία επέρχεται μέσα σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, χωρίς τα ανοσοκατασταλτικά, η ασθενής πιθανόν αργά ή γρήγορα να είχε υποτροπιάσει στον διαβήτη τύπου 1

Η μελέτη δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, καθώς η ασθενής έπρεπε ούτως ή άλλως να λάβει ανοσοκατασταλτικά λόγω προηγούμενης μεταμόσχευσης ήπατος. Για προληπτικούς λόγους, οι ερευνητές δεν εισήγαγαν τα βλαστοκύτταρα στην πυλαία φλέβα, αλλά σε έναν κοιλιακό μυ (ορθός κοιλιακός μυς).

Μετά από μερικές εβδομάδες, τα εκεί β-κύτταρα άρχισαν να παράγουν ινσουλίνη. Έτσι, η ασθενής μπόρεσε να μειώσει σταδιακά τη δόση της ινσουλίνης και, σύμφωνα με τη δημοσίευση, κατόρθωσε να σταματήσει εντελώς να κάνει ενέσεις μετά από 75 ημέρες.

Μετά από ένα χρόνο, το σάκχαρο στο αίμα σταθεροποιήθηκε χωρίς καμία φαρμακευτική αγωγή.

Σύμφωνα με τον Deng, οι τιμές της γλυκόζης βρίσκονται εντός του εύρους-στόχου σε ποσοστό άνω του 98% του χρόνου και η τιμή της HbA1c έχει πέσει σε φυσιολογική τιμή 5%. Οι Κινέζοι ερευνητές έχουν ήδη θεραπεύσει άλλους 2 ασθενείς, με εξίσου καλά αποτελέσματα.

Πηγές:
Cell

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Διοικητές νοσοκομείων: Παράδοξα και αντιφάσεις ενός διαγωνισμού
ΕΔΟΕΑΠ - ΤΥΠΕΤ στις ρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ για τη φαρμακευτική δαπάνη - Γεωργιάδης: Θα βγουν κερδισμένοι
Μιχ. Γιαννάκος: Γιατί είναι χαμηλή η συμμετοχή στις απεργίες των υγειονομικών