Η στοματική υγεία δεν ήταν ποτέ στις προτεραιότητες του μέσου Έλληνα, με αποτέλεσμα να προσφεύγει στον οδοντίατρο για να θεραπεύσει κάτι που έχει ήδη συμβεί και όχι για να προλάβει κάτι που μπορεί να συμβεί.

"Κάθε σχέδιο θεραπείας είναι ένας συμβιβασμός, γιατί στοχεύει να επιστρέψει στον ασθενή τεχνητά αυτό που η φύση του είχε δώσει απλόχερα", λέει στο iatronet.gr ο πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Κούγιας (φωτογραφία). Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας (20 Μαρτίου) εξηγεί τους λόγους για τους οποίους ο κλάδος ζητά επαναφορά και καθιέρωση του dentist pass, μιας θετικής πρωτοβουλίας στην κατεύθυνση της αλλαγής κουλτούρας του Έλληνα, που όμως δεν μπορεί να επιτευχθεί με μια «πιστολιά», όπως λέει.

Περιγράφει με παραδείγματα την αμφίδρομη σχέση μεταξύ στοματικής και γενικής υγείας, μιλώντας για την αναγκαία συνεργασία του οδοντιάτρου με γιατρούς διάφορων ειδικοτήτων, ενώ απευθύνει κάλεσμα σε όσους επιλέγουν τον "οδοντιατρικό τουρισμό" σε γειτονικές χώρες χαμηλότερου κόστους να δώσουν μια ευκαιρία στον οδοντίατρο της γειτονιάς τους.

Θέμα νοοτροπίας

Ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών κάνει ετήσιο check up της γενικής κατάστασης της υγείας του αλλά παραμελεί την στοματική. Είναι οικονομικοί οι λόγοι που τον αποτρέπουν; Ο κ. Κούγιας είναι επιφυλακτικός, υποστηρίζοντας πως είναι περισσότερο ζήτημα εκπαίδευσης και αλλαγής νοοτροπίας, καθώς η πρόληψη είναι πάντα φθηνότερη. "Σε ασφαλιστικά ταμεία του εξωτερικού όπου καλύπτεται η οδοντιατρική περίθαλψη - στην Ελλάδα δεν καλύπτεται - είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κάλυψη να υπάρχει μια ετήσια επίσκεψη στον οδοντίατρο, ούτως ώστε να προληφθούν μεγαλύτερες βλάβες", σημειώνει, προσθέτοντας: "Αυτό συμφέρει και το ταμείο γιατί προλαβαίνει από το να πληρώσει μεγαλύτερα κόστη αποκατάστασης, αλλά και τον ασθενή".

Ο ίδιος χαρακτηρίζει ως πολύ σημαντική κίνηση για την κάλυψη του κενού, το dentist pass που εφαρμόστηκε τα προηγούμενα χρόνια για παιδιά ηλικίας 6 ως 12 ετών, αλλά στη συνέχεια διακόπηκε. "Αν αυτά τα παιδιά μεγαλώσουν πηγαίνοντας μια φορά τον χρόνο στον οδοντίατρο, όταν θα γίνουν γονείς θα πηγαίνουν τα δικά τους παιδιά. Αυτή η αλλαγή κουλτούρας δεν επιτυγχάνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Σίγουρα δεν γίνεται με τη μία φορά, με τη μία ‘πιστολιά’", επισημαίνει και συμπληρώνει: "χρειάζεται να καθιερωθεί, να επαναλαμβάνεται ετησίως, και ει δυνατόν να επεκταθεί μέχρι την ηλικία των 18 ετών, από τα 12".

Στοματική και γενική υγεία

Η στοματική υγεία έχει χαρακτηριστεί ως βάση για τη γενικότερη υγεία. "Κάθε πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο, εκτός από το να θέσει τα θεμέλια της εμπιστοσύνης ανάμεσα στον ασθενή και στον γιατρό, επιβάλλει να γίνεται ένας ενδελεχής ιατρικός έλεγχος για την γενικότερη υγεία. Γιατί κάποια πράγματα που θα δούμε μέσα στο στόμα σχετίζονται με την γενικότερη υγεία και αμφίδρομα κάποια πράγματα που θα διορθωθούν μέσα στο στόμα θα έχουν επίδραση στη γενικότερη υγεία", υπογραμμίζει ο κ. Κούγιας.

Για παράδειγμα, στο ιατρικό ιστορικό που θα ληφθεί στην γενική εξέταση, ο ασθενής θα ερωτηθεί αν έχει σακχαρώδη διαβήτη, κάτι που θα έχει επίπτωση στην επούλωση στο στόμα, ενώ θα ζητηθεί συνεργασία διαβητολόγου αν υπάρχει ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα που μπορεί να επηρεαστούν από τον ανεξέλεγκτο σακχαρώδη διαβήτη.

Επίσης, αν ο ασθενής παίρνει αντιπηκτικά, ο οδοντίατρος θα χρειαστεί τη σύμφωνη γνώμη του καρδιολόγου, ώστε να τροποποιήσει ή να διακόψει την αγωγή πριν προχωρήσει μια αιματηρή επέμβαση στο στόμα.

Ακόμη και από το παρουσιαστικό του ασθενούς, ο οδοντίατρος μπορεί να υποψιαστεί κάποια βλάβη που θα τον παραπέμψει σε γιατρό κατάλληλης ειδικότητας. "Είμαστε εκπαιδευμένοι να εντοπίζουμε ασυμμετρίες στο πρόσωπο, αλλά κοιτάμε και την γενικότερη εικόνα του ασθενή στην έδρα", λέει ο κ. Κούγιας και δίνει κάποια παραδείγματα: "Μπορεί να δούμε μια πληκτροδακτυλία (σ.σ. διόγκωση της τελευταίας φάλαγγας του δακτύλου) η οποία μπορεί να είναι ένδειξη μιας ηπατικής ανεπάρκειας. Ή να εντοπίσουμε μελανιές και να υποψιαστούμε μια αιμορροφιλική κατάσταση», αναφέρει, προσθέτοντας πως «όλα αυτά ενδεχομένως να επηρεάζουν το σχέδιο θεραπείας, επομένως θα πρέπει να αναζητήσουμε την συνεργασία συναδέλφου γιατρού της κατάλληλης ειδικότητας που θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα που βλέπουμε".

Οδοντιατρικός τουρισμός

Ο λεγόμενος "οδοντιατρικός τουρισμός" πλήττει ιδιαίτερα τον κλάδο στη Βόρεια Ελλάδα, όπου ένας σημαντικός αριθμός πολιτών καταφεύγει για οδοντιατρικές υπηρεσίες σε γειτονικές χώρες, λόγω χαμηλότερου κόστους. Το φαινόμενο, που εντάθηκε περισσότερο στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης, παραμένει και σήμερα.

"Δεν μπορώ να κακίσω κανέναν, είμαστε σε μια χώρα η οποία βίωσε απανωτές κρίσεις από το 2009, κι επειδή ακριβώς δεν ήταν προτεραιότητα η στοματική υγεία, ο κόσμος βλέπει την οδοντιατρική με λάθος τρόπο", υποστηρίζει ο πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου, προσθέτοντας: "Όταν κάποιος πάει σε όμορες χώρες για να πάρει αγγούρια, ντομάτες, να γεμίσει βενζίνη και να κάνει και ένα σφράγισμα, και τα βάζει όλα αυτά στην ίδια λογική, δεν μας κάνει να αισθανόμαστε καλά. Αντίστοιχα, θα του πω ότι δεν θα πήγαινε να αγοράσει αγγούρια, ντομάτες και να πάει το παιδί του στον παιδίατρο στην όμορη χώρα, ή τον γονιό του στον καρδιολόγο της όμορης χώρας. Άρα είναι θέμα κουλτούρας".

Ο ίδιος καλεί τον πολίτη να δώσει μια ευκαιρία στον οδοντίατρο της γειτονιάς του, ο οποίος όπως λέει έχει προσαρμοστεί στα οικονομικά της εποχής του και θα βρίσκεται εκεί αν κάτι προκύψει, προκειμένου να το αντιμετωπίσει και να το βελτιώσει.

Επιστροφή στα προ-πανδημικά επίπεδα

Η προσέλευση πολιτών στα οδοντιατρεία έχει επιστρέψει στα προ-πανδημικά επίπεδα, έπειτα από μια περίοδο που ο κόσμος δίσταζε να τα επισκεφθεί, παρόλο που όπως λέει ο κ.Κούγιας, η πανδημία άλλαξε ελάχιστα στον τρόπο που ασκούνταν η οδοντιατρική.

"Στη δεκαετία του 80 το AIDS άλλαξε πράγματα, γιατί τότε οι οδοντίατροι δεν φορούσαν γάντια για παράδειγμα, δεν υπήρχαν τα μέσα ατομικής προστασίας. Όταν ήρθε η πανδημία έλεγα ‘καλωσήλθατε στον κόσμο μας’, γιατί εμείς από πριν φορούσαμε μάσκες και γάντια, είχαμε μέσα απολύμανσης του χώρου και σπρέι που ο κόσμος έβαζε στα σπίτια του. Τι κάναμε επιπλέον; αραιώσαμε τα ραντεβού, αερίζαμε τον χώρο και περιορίσαμε τους συνοδούς", καταλήγει.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Υποχώρηση των δεικτών της γρίπης πάνω από 30% σε μία εβδομάδα - ECDC: Πότε είχαμε κορύφωση
Σύγχρονες εξελίξεις για την Lp(a)
Υπερκαταναλώνουμε κρέας, σε δεύτερη μοίρα φρούτα, λαχανικά [ελληνική μελέτη]