Του Δημήτρη Καραγιώργου

‘Θραύση’ κάνει το κάπνισμα στις παραγωγικές ηλικίες.

Το 30% όλων των θανάτων στο δυτικό κόσμο, σε άτομα ηλικίας 35 έως 69 ετών αποδίδεται στην επικίνδυνη αυτή συνήθεια. Κατά κανόνα, οι καπνιστές ζουν 13 με 14 χρόνια λιγότερο από ό,τι οι μη καπνιστές.

Αν ένας καπνιστής πάθει έμφραγμα, η πιθανότητα να πεθάνει αιφνίδια είναι δύο έως τέσσερις φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι ένας μη καπνιστής. Ο κίνδυνος αυτός είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες, όταν παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 20.000 Έλληνες πεθαίνουν κάθε χρόνο από νοσήματα που έχουν σχέση με το κάπνισμα.

Οι καπνιστές που παθαίνουν έμφραγμα του μυοκαρδίου και συνεχίζουν να καπνίζουν, έχουν τριπλάσια πιθανότητα να υποστούν ένα νέο έμφραγμα μέσα σε 10 χρόνια σε σύγκριση πάντα με αυτούς που το έχουν διακόψει. Η ίδια μελέτη έδειξε ότι το 95% των ατόμων κάτω των 35 ετών που παθαίνουν έμφραγμα είναι βαρείς καπνιστές.

Στα συμπεράσματα αυτά καταλήγει μεγάλη μελέτη της Β΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, με έδρα το ‘ΑΤΤΙΚΟΝ’ Νοσοκομείο, η οποία ανακοινώθηκε στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας, επεσήμανε σήμερα σε συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας καθηγητής Δημήτριος Κρεμαστινός, διευθυντής της Β΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής.

Η χώρα μας – τόνισε – παρά την έντονη και με όλους τους τρόπους ενημερωτική εκστρατεία κατά του καπνίσματος που πλέον δεν επιτρέπει σε κανέναν να επικαλεστεί άγνοια για το ότι το κάπνισμα σκοτώνει, κρατά δυστυχώς τα σκήπτρα του πρωταθλητισμού στην Ευρώπη (και ‘βελτιώνει’ συνεχώς τη θέση της στην παγκόσμια κατάταξη...) όσον αφορά το ποσοστό των καπνιστών.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31η Μαΐου) βρίσκει τη χώρα μας να ανήκει στα ελάχιστα κράτη που δεν έχουν ακόμα επιτύχει την ολοκληρωτική απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς χώρους.

Υπάρχει βέβαια υπόσχεση του υπουργείου Υγείας ότι το μέτρο αυτό θα νομοθετηθεί και θα εφαρμοσθεί από 1.1.2010. Όμως, αν και ήδη έχουν νομοθετηθεί μέτρα που αφορούν στην απαγόρευση του καπνίσματος στα νοσοκομεία ή στα εστιατόρια με υποχρέωση ο μισός χώρος του εστιατορίου να ανήκει στους μη καπνιστές, όλα αυτά μέχρι σήμερα έχουν μείνει ανενεργά.

Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη λήψης και υλοποίησης πολιτικής απόφασης, κατά τα πρότυπα και των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών – εταίρων μας’, κατέληξε ο κ. Κρεμαστινός.

‘Τα παιδιά είναι πολύ πιο ευαίσθητα από τους μεγάλους στα προϊόντα του καπνίσματος’, τόνισε ο καθηγητής Χαρίσιος Μπουντούλας, διευθυντής Κέντρου Κλινικής Έρευνας και Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών.

Έχει βρεθεί ότι παιδιά που ζουν στο ίδιο περιβάλλον με ενήλικες που καπνίζουν, παθαίνουν πιο συχνά καρκίνο και υποφέρουν πιο συχνά από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος σε σχέση με αυτά που ζουν σε περιβάλλον που δεν υπάρχουν καπνιστές.

Οι συνέπειες από το παθητικό κάπνισμα είναι πολύ πιο εκτεταμένες απ’ ό,τι μπορούμε να φαντασθούμε. Εργασίες έδειξαν ότι νικοτίνη ανιχνεύεται στις τρίχες νεογνών που γεννήθηκαν ακόμη και από μητέρες που δεν κάπνιζαν. Φαίνεται λοιπόν πως οι βλαβερές συνέπειες από το παθητικό κάπνισμα για τα παιδιά αρχίζουν πριν ακόμα γεννηθούν, υπογράμμισε ο ομιλητής.

Μελέτες

Πρόσφατες μελέτες (Μάιος 2008) από το Ohio State, ΗΠΑ έχουν δείξει ότι η επίδραση του παθητικού καπνίσματος στα νήπια (ηλικία 2-5 ετών) είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που παρατηρείται σε παιδιά ηλικίας 9-14 ετών, πρόσθεσε ο κ.

Μπουντούλας.

Με τον ίδιο βαθμό έκθεσης σε παθητικό κάπνισμα, τα νήπια απορροφούν έξι φορές περισσότερη νικοτίνη από τα μεγαλύτερα παιδιά. Τα νήπια δεν καπνίζουν, αλλά το κάπνισμα των γονέων έχει την ίδια ή μεγαλύτερη επίδραση σε αυτά από ό,τι έχει στους γονείς τους.

Αυτό συμβαίνει, γιατί η εισπνοή του καπνού στα νήπια είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στους ενήλικες.

Μια άλλη πρόσφατη μελέτη από την Καλιφόρνια, ΗΠΑ, σε ενήλικες έδειξε ότι η έκθεση σε περιβάλλον παθητικού καπνίσματος μόνο για 30 λεπτά είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει δυσλειτουργία του ενδοθηλίου και των αγγείων τουλάχιστον για 24 ώρες.

Επιπλέον, παρατηρήθηκε για πρώτη φορά ότι τα αρχέγονα κύτταρα του οργανισμού που είναι υπεύθυνα για διόρθωση πιθανής βλάβης που θα συμβεί στα αγγεία, είχαν χάσει ένα σημαντικό μέρος αυτής της ικανότητας τουλάχιστον για 24 ώρες.

Κάπνισμα ένα μήνα πριν και κατά τους τρεις πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης αυξάνει τον κίνδυνο του παιδιού να γεννηθεί με συγγενή καρδιοπάθεια (Center for Diseases Control, ΗΠΑ, Μάιος 2008).

Για τη σημασία της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους μίλησε ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας Β. Ν. Πυργάκης, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Κορίνθου. Οι Έλληνες, ανέφερε χαρακτηριστικά, είναι οι βαρύτεροι καπνιστές στον κόσμο, με μέση ετήσια κατανάλωση 3.000 τσιγάρων ανά άτομο, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Economist.

Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι στις 18 από τις 20 πρώτες θέσεις βρίσκονται Ευρωπαϊκές χώρες.

Ήδη σε πολλές χώρες έχουν ψηφισθεί Νόμοι που απαγορεύουν το κάπνισμα όχι μόνο στους χώρους εργασίας, αλλά και σε όλους τους Δημόσιους χώρους (Γραφεία, Καταστήματα, Εστιατόρια, Μπαρ, Καφετέριες, Ντίσκο κλπ), προβλέπονται μάλιστα σοβαρές ποινές για τους παραβάτες καπνιστές αλλά και τους ιδιοκτήτες ή διευθυντές των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου επίκειται και στην χώρα μας η λήψη αντίστοιχων νομοθετικών πρωτοβουλιών από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Γεγονός είναι ότι η απόδοση των μέτρων αυτών απαγόρευσης του καπνίσματος έχει κατά καιρούς αμφισβητηθεί.

Όμως νεώτερα επιστημονικά στοιχεία καθιστούν αναγκαία την άμεση λήψη μέτρων προς την κατεύθυνση αυτή.

Το ιταλικό ‘θαύμα’

Συγκεκριμένα, νομοθετικό πλαίσιο πλήρους απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους Δημόσιους χώρους ισχύει στην Ιταλία από τις 10 Ιανουαρίου 2005.

Στο τεύχος του περασμένου Φεβρουαρίου του έγκριτου περιοδικού της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας Circulation δημοσιεύτηκε ένα πολύ σημαντικό άρθρο για ‘τα αποτελέσματα της απαγόρευσης του καπνίσματος στην Ιταλία στη συχνότητα των Οξέων Στεφανιαίων Συμβαμάτων’.

Σύμφωνα με τους Ερευνητές του Τμήματος Επιδημιολογίας του Ανώτερου Ινστιτούτου Υγείας της Ρώμης, μετά την ψήφιση και την εφαρμογή του νόμου στην Ιταλία διαπιστώθηκαν τα εξής:

  • Βελτιώθηκε η ποιότητα του αέρα των εσωτερικών χώρων (μείωση της μέσης συγκέντρωσης μικρών και πολύ μικρών σωματιδίων).
  • Μειώθηκε η ανιχνευόμενη ποσότητα Νικοτίνης στα ούρα των μη καπνιστών εργαζομένων στους χώρους αυτούς.
  • Μειώθηκε ο αριθμός των καπνιστών, κυρίως ανδρών, αλλά και γυναικών.
  • Μειώθηκε σημαντικά η κατανάλωση τσιγάρων, ενώ αυξήθηκε η κατανάλωση προϊόντων που υποκαθιστούν την Νικοτίνη.
  • Μειώθηκε σημαντικά ο αριθμός εισαγωγών στα Νοσοκομεία, καθώς και ο αριθμός θανάτων εκτός και εντός Νοσοκομείων.
  • Διαπιστώθηκε σημαντική μείωση του αριθμού των Οξέων Στεφανιαίων Συμβαμάτων σε όλες τις ηλικίες εκτός των Υπερηλίκων (άνω των 75 ετών) .
  • Περισσότερο ωφελημένοι ήσαν οι σχετικά νεώτεροι (35-64 ετών), οι άνδρες και τα άτομα χαμηλότερου κοινωνικό-οικονομικού επιπέδου’.

Η απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους έχει μετρήσιμες επιπτώσεις στην υγεία, κατέληξε ο κ. Πυργάκης, προσθέτοντας πως επειδή στη χώρα μας η Στεφανιαία Καρδιοπάθεια είναι η κύρια αιτία θανάτου, ακόμα και μικρή ελάττωση της συχνότητάς της, σαν αποτέλεσμα της Νομοθετικής απαγόρευσης του καπνίσματος, θα έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο στη Δημόσια Υγεία.

Τέλος, οι ομιλητές ανέφεραν ότι η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία στις 31/5/2008 οργανώνει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ειδική εκδήλωση και συναυλία της ορχήστρας ‘Μίκης Θεοδωράκης’ όπου ο τιμώμενος συνθέτης μαζί με πολλές άλλες προσωπικότητες θα διακηρύξουν την αναγκαιότητα εφαρμογής του νόμου αμέσως.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Everest: Ανάπτυξη 30 καταστημάτων στην Κρήτη την επόμενη διετία
Ο ΙΣΑ ζητεί να ενταχθούν οι ιδιωτικές δομές ΠΦΥ σε όλες τις φάσεις του δωρεάν προσυμπτωματικού καρδιολογικού ελέγχου
Οι κεφαλιές είναι πιθανό να βλάπτουν τον εγκέφαλο [μελέτη]