Αγγλικός όρος
electroconvulsive therapy
Ορισμός
Η χρήση ηλεκτροσόκ για την πρόκληση σπασμών και η -με τον τρόπο αυτό- θεραπεία
φαρμακοανθεκτικών ψυχιατρικών διαταραχών, όπως μερικές περιπτώσεις μείζονος κατάθλιψης, διπολικής διαταραχής, αυτοκτονικού ιδεασμού και
σχιζοφρένειας.
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Πριν από την ECT, ο ασθενής πρέπει να υπογράψει το έντυπο ενημέρωσης-συγκατάθεσης για τη
διενέργειά της, το οποίο μπορεί να αποσυρθεί προφορικά σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Η ECT μπορεί να διενεργηθεί ακούσια μόνο στην περίπτωση που
ο ασθενής έχει κριθεί ανίκανος νοητικά και έχει εκδοθεί απόφαση δικαστηρίου. Κατά την προετοιμασία για τη διαδικασία, ο ασθενής δεν πρέπει να έχει λάβει
τίποτε από το στόμα (NPO) αρχίζοντας από τα μεσάνυχτα πριν τη διαδικασία. Όλα τα κοσμήματα και οι τεχνητές οδοντοστοιχίες πρέπει να έχουν
απομακρυνθεί και η κύστη να έχει κενωθεί. Η διαδικασία πρέπει να διενεργηθεί με ύπαρξη εξοπλισμού ανάνηψης και εξειδικευμένου προσωπικού. Στον
ασθενή χορηγείται αναισθητικό και νευρομυϊκός αποκλειστής για μυοχάλαση καθώς και μηχανικός αερισμός με 100% οξυγόνο, από τη στιγμή που δεν μπορεί
να αναπνεύσει χωρίς υποστήριξη. Μόλις ο ασθενής χάσει τις αισθήσεις του και παραλύσει, ο ψυχίατρος εφαρμόζει μονόπλευρα ή αμφοτερόπλευρα
ηλεκτρόδια στην κεφαλή και χορηγεί ηλεκτρική διέγερση από 70 έως 150 Volt στον εγκέφαλο για διάστημα 0,1- 1 δευτερόλεπτο. Αυτό προκαλεί μια γενικευμένη
επιληπτική δραστηριότητα που διαρκεί από 30-60 δευτερόλεπτα. Οι μυϊκές συσπάσεις και ο κίνδυνος καταγμάτων στη σπονδυλική στήλη ή άλλες παρόμοιες
επιπλοκές ελαχιστοποιούνται με το νευρομυϊκό αποκλεισμό. Μολονότι η εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος στο μη κυρίαρχο ημισφαίριο μπορεί να προκαλέσει
λιγότερες γνωσιακές ανεπιθύμητες ενέργειες, μερικοί ψυχίατροι είναι της άποψης ότι η αμφοτερόπλευρη ECT είναι περισσότερο αποτελεσματική. Ο ασθενής
ανακτά τις αισθήσεις του 15 λεπτά περίπου μετά τη θεραπεία και αναρρώνει πλήρως 1 με 2 ώρες αργότερα. Χρειάζεται παρακολούθηση των ζωτικών σημείων
και εκτίμηση του προσανατολισμού και της εγρήγορσης, παρατηρώντας για σημεία σύγχυσης. Ο ασθενής πρέπει να καθοδηγείται και να καθησυχάζεται
συνέχεια. Πρέπει να γίνεται έλεγχος για ορθοστατική υπόταση και να παρακολουθούνται οι σφυγμοί του μέχρι να σταθεροποιηθεί αιμοδυναμικά. Η
ορθοστατική υπόταση αποτελεί μια συχνή αντίδραση της ECT. Η σύγχυση και οι διαταραχές της άμεσης μνήμης είναι συχνές παρενέργειες της ECT, ενώ η
σύγχυση υποχωρεί συνήθως μέσα σε 1 ώρα. Η άμεση μνήμη επιδεινώνεται περαιτέρω στη διάρκεια ενός κύκλου θεραπειών, επανέρχεται όμως συνήθως
μετά από μερικές εβδομάδες από την τελευταία μιας σειράς θεραπειών. Ένας θεραπευτικός κύκλος ECT αποτελείται συνήθως από 3 θεραπείες την εβδομάδα
για 2 έως 6 εβδομάδες. Γενικά, αρχίζει σε ενδονοσοκομειακή βάση για τη θεραπεία της βαριάς κατάθλιψης, άπου η ανταπόκριση του ασθενούς μπορεί να
παρακολουθηθεί στενά και να διαπιστωθούν τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί σε εξωτερική βάση, όταν πλέον ο ασθενής θα
έχει βελτιωθεί. Μετά την ολοκλήρωση του πλήρους κύκλου θεραπειών, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να υποβάλλεται διαλειπόντως σε ECT, ως θεραπεία
συντήρησης. Χορηγείται φαρμακευτική αντικαταθλιπτική αγωγή, ακόμη και αν δεν ήταν αποτελεσματική προηγουμένως, ενώ ο ασθενής υποβάλλεται και σε
ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία και ψυχοεκπαίδευση, αφού ο συνδυασμός των θεραπειών έχει γενικά καλύτερα αποτελέσματα.
Συντομογραφία
ECT
Συνώνυμο
electric shock treatment, electroshock therapy, shock therapy, shock treatment