Αγγλικός όρος
laminectomy
Ορισμός
Εκτομή του οπίσθιου τόξου ενός σπονδύλου, συνήθως για την αφαίρεση μιας αλλοίωσης ή ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου που έχει υποστεί κήλη. Οι ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές ωφελούν την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, σε προσεκτικά επιλεγμένους ασθενείς. Όπως και το παραδοσιακό ανοικτό χειρουργείο, συστήνονται μόνο μετά την εξάντληση των συντηρητικών μεθόδων αντιμετώπισης (φυσικοθεραπεία, αντιφλεγμονώδη φάρμακα). Η ελάχιστα επεμβατική σπονδυλική εγχείρηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση παθήσεων όπως η κήλη ή η ρήξη μεσοσπονδύλιου δίσκου, οι οστικές προεξοχές, οι αρθρικές κύστες και η στένωση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Οι ασθενείς με ιστορικό ανοικτού χειρουργείου ενδέχεται να αποτελούν ανεπαρκείς υποψηφίους για αυτές τις επεμβάσεις λόγω του ουλώδους ιστού.
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Προεγχειρητική: Προσδιορίζεται το επίπεδο πληροφόρησης του ασθενούς για την επέμβαση, διορθώνονται οι όποιες παρανοήσεις, εάν χρειάζεται παρέχονται επιπρόσθετες πληροφορίες και αποκτάται ενυπόγραφη συγκατάθεση μετά από κατάλληλη ενημέρωση. Καταγράφεται μια βασική εκτίμηση της νευρολογικής λειτουργίας του ασθενούς και της κυκλοφορίας στα κάτω άκρα. Οι υγειονομικοί υπεύθυνοι συζητούν τις μετεγχειρητικές ανησυχίες, επιδεικνύουν χειρισμούς όπως περιστροφή, καθησυχάζουν τον ασθενή για τη διαθεσιμότητα αναλγητικών μόλις τα ζητήσει και προετοιμάζουν τον ασθενή για την επέμβαση σύμφωνα με το πρωτόκολλο του χειρουργού ή του ινστιτούτου.
Μετεγχειρητική: Παρακολουθούνται τα ζωτικά σημεία και η νευραγγειακή κατάσταση (κινητική, αισθητική και κυκλοφορική), εφαρμόζονται κάλτσες για την αποφυγή εμβολής ή πνευματικοί επίδεσμοι, και χορηγούνται αντιπηκτικά. Ο επίδεσμος επιθεωρείται για αιμορραγία ή διαρροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού· και τα δύο προβλήματα καταγράφονται και αναφέρονται άμεσα, και γίνεται αποκατάσταση της τομής όπως κρίνεται απαραίτητο με τη χρήση σχολαστικής άσηπτης τεχνικής. Ο ασθενής διατηρείται σε ύπτια θέση, με την κεφαλή επίπεδη ή όχι υψηλότερα από 45 μοίρες σύμφωνα με τις συστάσεις του χειρουργού, για τον προκαθορισμένο χρόνο (συνήθως 1 έως 2 ώρες), και στη συνέχεια ο ασθενής επανατοποθετείται από πλευρό σε πλευρό κάθε 2 ώρες με περιστροφή, έχοντας ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια, ώστε να αποτραπεί η περιστροφή και προσαγωγή του ισχίου και να διατηρηθεί η ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης. Ενθαρρύνεται η βαθιά αναπνοή (με τη χρήση ειδικού σπιρόμετρου εάν παραγγελθεί), και παρέχεται βοήθεια με το εύρος της κίνησης και τις ασκήσεις διευθέτησης του γλουτιαίου και του τετρακέφαλου μυός. Επαρκής βοήθεια θα πρέπει να είναι διαθέσιμη, όταν επιτραπεί στον ασθενή να αιωρηθεί, να σταθεί και να κινηθεί στην πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο. Χορηγούνται αντιφλεγμονώδεις, μυοχαλαρωτικοί ή αντιβιοτικοί παράγοντες, και παρέχονται μη-επεμβατικά μέτρα επιπρόσθετα στα αναλγητικά που έχουν παραγγελθεί για να προληφθεί και να ανακουφισθεί η δυσφορία από την τομή. Παρακολουθείται η ισορροπία υγρών με τη χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών και εκτιμώντας την παραγωγή ούρων. Ενθαρρύνεται η κένωση του ασθενούς εντός 8 έως 12 ωρών από τη χειρουργική επέμβαση, και γίνεται εκτίμηση για διάταση της κύστης, που υποδεικνύει κατακράτηση ούρων· ο καθετηριασμός επιχειρείται μόνο αφού έχουν επιχειρηθεί άλλα μέτρα για την επαγωγή της κένωσης. Γίνεται ακρόαση της κοιλιάς για επανεμφάνιση εντερικών ήχων, και παρέχεται επαρκής σίτιση από το στόμα. Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ελάχιστα αιματηρές επεμβάσεις, σηκώνονται από το κρεβάτι και συνεχίζουν κάποιες από τις φυσιολογικές δραστηριότητές τους (π.χ. προσωπική υγιεινή, συμμετοχή σε δραστηριότητες στο σπίτι) μέσα σε μία ή δύο ημέρες από το χειρουργείο. Οι αποκρίσεις ποικίλλουν και μπορεί να εξαρτώνται από την προσωπικότητα του ασθενούς, το προεγχειρητικό επίπεδο δραστηριότητας και τη συνολική υγεία. Κατά το χρόνο του εξιτηρίου, θα πρέπει να περιγράφονται με λεπτομέρεια συγκεκριμένοι περιορισμοί στην μετεγχειρητική δραστηριότητα.
Αποκατάσταση και περίθαλψη στο σπίτι: Ο ασθενής και η οικογένεια διδάσκονται τις τεχνικές φροντίδας της τομής και την σπουδαιότητα του ελέγχου για σημεία λοίμωξης (αυξημένο τοπικό άλγος και ευαισθησία, ερυθρότητα, οίδημα και μεταβολές στο ποσό ή στο χαρακτήρα οποιασδήποτε έκκρισης) και τονίζεται η αναφορά αυτών στον χειρουργό. Ενθαρρύνεται η σταδιακή αύξηση του επιπέδου δραστηριότητας του ασθενούς. Εξετάζονται οι ασκήσεις που έχουν ορισθεί (πυελικές κλίσεις, ανύψωση των ποδιών, ασκήσεις με τα δάκτυλα του ποδιού), και τονίζονται οι περιορισμοί ορισμένων δραστηριοτήτων. Οι περιορισμοί αυτοί συνήθως περιλαμβάνουν το κάθισμα για παρατεταμένες περιόδους, την ανύψωση βαρέων ή σχετικά βαρέων αντικειμένων, το σκύψιμο, και την ανάβαση σε μεγάλες σκάλες. Διδάσκεται η ενδεδειγμένη μηχανική του σώματος για τη μείωση της τάσης και της πίεσης στη σπονδυλική στήλη· περιλαμβάνεται η διατήρηση σωστής ευθυγράμμισης του σώματος και καλής στάσης και η ξεκούραση σε σκληρό στρώμα. Η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα άσκησης ενθαρρύνεται μετά τις 6 εβδομάδες, ξεκινώντας με τη σταδιακή ενδυνάμωση των κοιλιακών μυών. Ο ασθενής θα πρέπει να προγραμματίζει και να τηρεί τα ραντεβού παρακολούθησης με το χειρουργό, τον οποίο και θα πρέπει να ενημερώνει για οποιεσδήποτε ανησυχίες του (εάν είναι απαραίτητο) πριν από την επίσκεψη.