Ορισμός
Η δυσκοιλιότητα ορίζεται συνήθως ως λιγότερες από 3 κενώσεις την εβδομάδα. Συνήθως σχετίζεται με σκληρά κόπρανα ή δυσκολία αφόδευσης. Μπορεί να έχετε πόνο όταν αφοδεύετε ή μπορεί να μην μπορείτε να αφοδεύσετε μετά από προσπάθεια για περισσότερο από 10 λεπτά.
Τα βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά, μπορεί να μην αφοδεύσουν ακόμα και για 7 ημέρες.
Εναλλακτικές Ονομασίες
Έλλειψη τακτικής κένωσης
Γενικές Πληροφορίες
Το φυσιολογικό πρότυπο κένωσης του εντέρου διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο και μπορεί να μην έχετε κένωση κάθε μέρα. Ενώ κάποια υγιή άτομα έχουν συνεχώς μαλακά ή σχεδόν υδαρή κόπρανα, άλλα έχουν συμπαγή κόπρανα, χωρίς δυσκολία να αφοδεύσουν.
Όταν οι κενώσεις δεν είναι τακτικές ή απαιτείται σημαντική προσπάθεια για να αφοδεύσετε, τότε έχετε δυσκοιλιότητα. Η διέλευση μεγάλων, χοντρών ή σκληρών κοπράνων μπορεί να προκαλέσει ρήξη του βλεννογόνου του πρωκτού, ιδιαίτερα στα παιδιά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία και την πιθανότητα μιας πρωκτικής ραγάδας.
Αίτια
Η δυσκοιλιότητα συχνά προκαλείται από:
- Δίαιτα πτωχή σε ίνες
- Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
- Τη λήψη ανεπαρκούς ποσότητας νερού
- Καθυστέρηση να πάτε στην τουαλέτα όταν θέλετε να αφοδεύσετε
Το στρες και τα ταξίδια μπορούν επίσης να συμβάλλουν στη δυσκοιλιότητα ή σε άλλες μεταβολές στις εντερικές συνήθειες.
Άλλα αίτια της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν:
- Καρκίνο του παχέος εντέρου
- Νόσους του εντέρου, όπως σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Εγκυμοσύνη
- Υπολειτουργικό θυρεοειδή
- Διανοητικές διαταραχές
- Νευρολογικές διαταραχές ή νόσους
- Χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων
Η δυσκοιλιότητα στα παιδιά συχνά συμβαίνει όταν κρατιούνται κατά την εκπαίδευση χρήσης της τουαλέτας ή όταν φοβούνται να αφοδεύσουν.
Οικιακή Περίθαλψη
Τα παιδιά και ενήλικες θα πρέπει να προσλαμβάνουν αρκετές ίνες στη δίαιτά τους. Λαχανικά, φρέσκα φρούτα, αποξηραμένα φρούτα και δημητριακά ολικής άλεσης αποτελούν εξαίρετες πηγές ινών. Για να δρέψετε τα οφέλη των ινών, να πίνετε αρκετά υγρά για να βοηθήσετε τη διέλευση των κοπράνων.
Για βρέφη με δυσκοιλιότητα:
- Άνω των 2 μηνών - δοκιμάστε 2-4 ουγγιές φρουτοχυμού (σταφύλι, αχλάδι, μήλο, κεράσι ή δαμάσκηνο) δύο φορές την ημέρα.
- Άνω των 4 μηνών - εάν το μωρό έχει αρχίσει στερεές τροφές, δοκιμάστε παιδικές τροφές πλούσιες σε ίνες (αρακά, φασόλια, βερίκοκα, ροδάκινα, αχλάδια, δαμάσκηνα, σπανάκι) δύο φορές την ημέρα.
Η τακτική άσκηση μπορεί επίσης να βοηθήσει στις τακτικές κενώσεις. Εάν είστε καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα ή κρεβάτι, να αλλάζετε συχνά θέση και να εκτελείτε ασκήσεις συμπίεσης της κοιλιάς και ανύψωσης των ποδιών. Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να σας συστήσει ασκήσεις κατάλληλες για τις σωματικές σας δυνατότητες.
Τα μαλακτικά κοπράνων (όπως αυτά που περιέχουν δοκουσικό νάτριο) μπορούν να βοηθήσουν. Επιπρόσθετα, τα υπακτικά όγκου, όπως το ψύλλιο, μπορούν να βοηθήσουν στην προσθήκη υγρών και όγκου στα κόπρανα. Υπόθετα ή ήπια υπακτικά, όπως το γάλα μαγνησίας, μπορούν να καθιερώσουν τακτικές κενώσεις. Τα κλύσματα ή τα διεγερτικά υπακτικά θα πρέπει να διατηρούνται για σοβαρές περιπτώσεις μόνο. Οι μέθοδοι αυτοί θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο εάν οι ίνες, τα υγρά και τα μαλακτικά κοπράνων δεν παρέχουν αρκετή ανακούφιση.
ΜΗΝ δίνετε υπακτικά ή κλύσματα σε παιδιά χωρίς να συμβουλευτείτε πρώτα το γιατρό σας.
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Καλέστε αμέσως το γιατρό σας εάν έχετε ξαφνική δυσκοιλιότητα με κοιλιακές κράμπες και αδυναμία κένωσης. ΜΗΝ πάρετε υπακτικά.
Επίσης καλέστε το γιατρό σας εάν έχετε:
- Οξύ ή ισχυρό κοιλιακό πόνο, ιδιαίτερα εάν έχετε επίσης πρήξιμο
- Αίμα στα κόπρανα
- Δυσκοιλιότητα που εναλλάσσετε με διάρροια
- Πολύ λεπτά κόπρανα
- Πόνο στο ορθό
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Χρησιμοποιείται υπακτικά για αρκετές εβδομάδες ή η αυτοφροντίδα δεν δουλεύει
Καλέστε τον παιδίατρο αμέσως εάν:
- Ένα βρέφος (εκτός αυτών που θηλάζουν αποκλειστικά) δεν αφοδεύσει για 3 ημέρες και κάνει έμετο ή είναι ευερέθιστο.
Επίσης, καλέστε τον παιδίατρο εάν:
- Ένα βρέφος μικρότερο των 2 μηνών εμφανίζει δυσκοιλιότητα
- Τα βρέφη που δεν θηλάζουν έχουν κενώσεις τακτικότερα των 3 ημερών (καλέστε αμέσως τον παιδίατρο εάν υπάρχει έμετος ή ευερεθιστότητα)
- Ένα παιδί κρατιέται αντιστεκόμενο στην εκπαίδευση τουαλέτας
Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό
Ο γιατρός θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση, που μπορεί να περιλαμβάνει εξέταση του ορθού, και θα κάνει ερωτήσεις όπως:
- Πόσο καιρό έχετε τη δυσκοιλιότητα;
- Πόσες μέρες μεσολαβούν μεταξύ των κενώσεων;
- Είναι χειρότερα όταν έχετε στρες;
- Ποιο είναι το χρώμα, σχήμα και συνοχή των κοπράνων;
- Υπάρχει αιμορραγία κατά τις κενώσεις;
- Έχετε κάποιο πόνο στην κοιλιά;
- Τι χειρουργεία ή τραυματισμούς είχατε στο παρελθόν;
- Τι φάρμακα παίρνετε;
- Πίνετε καφέ ή αλκοόλ; Καπνίζετε;
- Τι άλλα συμπτώματα υπάρχουν;
Οι επόμενες εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση της δυσκοιλιότητας:
- Ορθοπρωκτική μανομετρία (μετρήσεις της πίεσης στο ορθό και τον πρωκτό)
- Κλύσμα βαρίου
- Γενική αίματος
- Εξετάσεις πήξης (ΡΤ ή ΡΤΤ)
- Κολονοσκόπηση
- Πρωκτοσιγμοειδοσκόπηση (εξέταση του κατώτερου εντέρου)
- Εξετάσεις κοπράνων
- Σειρές ανώτερου γαστρεντερικού
- Ακτινογραφίες της κοιλιάς
Πρόληψη
Η αποφυγή της δυσκοιλιότητας είναι ευκολότερη από την αντιμετώπισή της, αλλά ενέχει τα ίδια μέτρα συνηθειών διαβίωσης:
- Κατανάλωση αρκετών ινών.
- Κατανάλωση αρκετών υγρών κάθε ημέρα (τουλάχιστον 8 ποτήρια νερού την ημέρα).
- Τακτική άσκηση.
- Να πηγαίνετε στην τουαλέτα όταν νιώθετε την ανάγκη. ΜΗΝ περιμένετε.
Camilleri M. Disorders of gastrointestinal motility. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 138.
Wyllie R. Motility disorders and Hirschsprung disease. In: Kliegman RM, Jenson HP, Stanton BF, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 329.