Καρκίνος του θυροειδούς

Ορισμός

Ο καρκίνος του θυροειδούς είναι η εμφάνιση καρκινώματος στον θυροειδή αδένα.

Εναλλακτικές ονομασίες

Όγκος στον θυροειδή, καρκίνος θυροειδούς

Αιτίες

Ο καρκίνος του θυροειδούς μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Άνθρωποι οι οποίοι έχουν λάβει ακτινοθεραπεία στην περιοχή του λαιμού ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του θυροειδούς. Η θεραπεία αυτή ήταν ευρέως διαδεδομένη τη δεκαετία του 1950 για την αντιμετώπιση του διογκωμένου θύμου αδένα, του ρινικού πολύποδα και των διογκούμενων αμυγδαλών, καθώς και για την ίαση δερματικών παθήσεων. Άτομα που έλαβαν ακτινοβολία ως παιδιά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν καρκίνο του θυροειδούς.

Άλλοι παράγοντες που προκαλούν τη νόσο είναι η ύπαρξη ιστορικού καρκίνου του θυροειδούς στην οικογένεια και η χρόνια διόγκωση του του θυροειδούς (βρογχοκήλη).

Ο καρκίνος του θυροειδούς εμφανίζεται με τις ακόλουθες μορφές:

• Το αναπλαστικό καρκίνωμα (ονομάζεται επίσης αδιαφοροποίητο καρκίνωμα) είναι η πλέον επικίνδυνη μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς. Είναι σπάνιο και δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο. Το αναπλαστικό καρκίνωμα δίνει γρήγορα μεταστάσεις στις περικείμενες περιοχές, όπως η τραχεία, προκαλώντας δυσκολίες στην αναπνοή.
• Το θυλακιώδες καρκίνωμα αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των καρκίνων του θυροειδούς και είναι εκείνο που είναι πιθανότερο να επιστρέψει και να δώσει μεταστάσεις συγκριτικά με τις άλλες μορφές.
• Το μυελοειδές καρκίνωμα προέρχεται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα του θυροειδούς τα οποία συνήθως βρίσκονται στον θυροειδή.. Συχνά είναι κληρονομικό και απαιτεί διαφορετική θεραπεία από τις άλλες μορφές καρκίνου του θυροειδούς.
• Το θυλώδες καρκίνωμα επηρεάζει κυρίως γυναίκες νεαρής ηλικίας. Εξαπλώνεται αργά και είναι ο λιγότερο επικίνδυνος τύπος καρκίνου του θυροειδούς.

Συμπτώματα

• Βήχας
• Δυσχέρεια στην κατάποση
• Διόγκωση του θυροειδούς
• Βραχνάδα ή αλλοιώσεις στη φωνή
• Οίδημα στον λαιμό
• Οζίδιο στον θυροειδή

Σημείωση: τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με τη μορφή του καρκίνου του θυροειδούς.

Εξετάσεις

Μια κλινική εξέταση μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια αν υπάρχει όγκος ή οζίδιο θυρεοειδούς (συνήθως στο κάτω μέρος του μπροστινού τμήματος του λαιμού) ή διογκωμένοι λεμφαδένες στον λαιμό.

Εξετάσεις για τον καρκίνο του θυροειδούς:

• Μέτρηση της καλσιτονίνης στον ορό (για το μυελοειδές καρκίνωμα) ή μέτρηση των επιπέδων της θυρεοσφαιρίνης (για το θυλακιώδες ή θυλώδες καρκίνωμα)
• Μια λαρυγγοσκόπηση μπορεί να δείξει παράλυση στις φωνητικές χορδές
• Η βιοψία του θυροειδούς επιβεβαιώνει την παρουσία αναπλαστικών, θυλακιωδών, μυελοειδών ή θυλωδών καρκινικών κυττάρων
• Μια σάρωση του θυροειδούς μπορεί να δείξει ένα οζίδιο το οποίο δεν αλλάζει χρωματισμό κατά τη σάρωση (ψυχρό οζίδιο)
• Ένας υπέρηχος του θυροειδούς επιβεβαιώνει την ύπαρξη όζου

Η νόσος μπορεί επίσης να επηρεάσει τα αποτελέσματα που αφορούν τις ακόλουθες λειτουργικές ορμόνες του θυροειδούς:΅

• Τριϊωδοθυρονίνη (T3)
• Θυροξίνη (T4)
• Θυρεοτροπίνη (TSH)

Θεραπεία

Η θεραπεία διαφέρει σημαντικά, ανάλογα με τον τύπο του όγκου.

Η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος θεραπείας είναι η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου του θυροειδούς. Αν ο γιατρός διαπιστώσει πως ο καρκίνος έχει κάνει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του λαιμού, μπορεί να αποφασίσει να τις αφαιρέσει κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.

Η ακτινοθεραπεία μπορεί να γίνει είτε με χρήση εξωτερικής ακτινοβολίας (ακτίνες Χ) ή με τη διά στόματος λήψη ραδιενεργού ιωδίου. Μπορεί να πραγματοποιηθεί με ή χωρίς χειρουργική επέμβαση.

Μετά τη θεραπεία θα πρέπει να λάβετε ορμόνες ως υποκατάστατα εκείνων που έως τώρα παρήγαγε ο θυροειδής σας. Η δόση των ορμονών συνήθως είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτή που όντως χρειάζεται το σώμα, έτσι ώστε να εμποδιστεί η επανεμφάνιση του καρκίνου.

Αν η χειρουργική επέμβαση και η ακτινοθεραπεία δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα για την καταπολέμηση του καρκίνου, μπορεί να συστηθεί και χημειοθεραπεία, ωστόσο αυτό συμβαίνει σε πολύ μικρό ποσοστό ασθενών.

Πρόγνωση

Το αναπλαστικό καρκίνωμα έχει τη χειρότερη πρόγνωση ανάμεσα στις διάφορες μορφές καρκίνου του θυροειδούς. Συνήθως αποβαίνει μοιραίο για τη ζωή του ασθενούς παρά την ισχυρή θεραπεία. Το θυλακιώδες καρκίνωμα συχνά εξαπλώνεται γρήγορα και μπορεί να επιτεθεί στους παρακείμενους ιστούς αλλά η πρόγνωση για τη θεραπεία του είναι καλή: το μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών θεραπεύεται. Το αποτέλεσμα της θεραπείας του μυελοειδούς καρκινώματος ποικίλλει. Οι γυναίκες κάτω των 40 έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα ίασης. Τα θυλώδη καρκινώματα συνήθως μεγαλώνουν με αργούς ρυθμούς. Οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται εντελώς και έχουν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής. Οι ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς πρέπει να λαμβάνουν ορμόνες εφ’ όρου ζωής μετά τη θεραπεία.

Πιθανές επιπλοκές

• Τραυματισμός στις φωνητικές χορδές ή το νεύρο και βραχνάδα μετά την επέμβαση
• Χαμηλά επίπεδα ασβεστίου από λανθασμένη αφαίρεση των παραθυροειδών αδένων κατά την επέμβαση
• Μετάσταση του όγκου στους πνεύμονες, τα οστά ή άλλα μέρη του σώματος

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας αν παρατηρήσετε κάποιο εξόγκωμα στον λαιμό σας.

Επίσης καλέστε τον γιατρό σας, αν τα συμπτώματα επιδεινώνονται παρά τη θεραπεία.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη πρόληψη για τον καρκίνο του θυροειδούς. Ωστόσο, η επίγνωση των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στην περιοχή (όπως η θεραπεία με ακτινοβολία κάποια στιγμή στο παρελθόν) βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.