Ορισμός
Ουλίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων.
Εναλλακτικές Ονομασίες
Νόσος των ούλων, περιοδοντική νόσος
Αίτια
Η ουλίτιδα είναι μια μορφή της περιοδοντικής νόσου. Η περιοδοντική νόσος ενέχει φλεγμονή και λοίμωξη που καταστρέφει τους ιστούς που υποστηρίζουν τα δόντια, περιλαμβανομένου των ούλων, των περιοδοντικών συνδέσμων και των φατνίων.
Η ουλίτιδα οφείλεται στις μακροχρόνιες επιδράσεις των εναποθέσεων πλάκας. Η πλάκα είναι ένα κολλώδες υλικό από βακτήρια, βλέννα και κατάλοιπα τροφής, που αναπτύσσεται στα εκτεθειμένα τμήματα των δοντιών. Είναι μείζων αίτιο της τερηδόνας. Εάν δεν αφαιρείτε την πλάκα, αυτή μετατρέπεται σε ένα σκληρό υλικό που ονομάζετε πέτρα και παγιδεύεται στη βάση του δοντιού. Η πλάκα και η πέτρα ερεθίζουν και προκαλούν φλεγμονή στα ούλα. Τα βακτήρια και οι τοξίνες που παράγουν προκαλούν λοίμωξη, οίδημα και ευαισθησία των ούλων.
Ο τραυματισμός των ούλων από οποιαδήποτε αιτία, περιλαμβανομένου του υπερβολικού βουρτσίσματος ή χρήσης νήματος, μπορεί να προκαλέσει ουλίτιδα.
Τα ακόλουθα αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ουλίτιδας:
- Γενική νόσος
- Πτωχή στοματική υγιεινή
- Εγκυμοσύνη (οι ορμονικές μεταβολές αυξάνουν την ευαισθησία των ούλων)
- Μη ελεγχόμενος διαβήτης
Τα δόντια με κακή σύγκλειση, τα αδρά άκρα των σφραγισμάτων, και οι στοματικές συσκευές (όπως σιδεράκια, γέφυρες και θήκες) που δεν εφαρμόζουν καλά ή δεν είναι καθαρές, μπορούν να ερεθίσουν τα ούλα και αυξάνουν τον κίνδυνο ουλίτιδας.
Φάρμακα όπως η φαινυτοΐνη και τα αντισυλληπτικά χάπια, και τα βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος και το βισμούθιο, σχετίζονται επίσης με ουλίτιδα.
Πολλοί έχουν ουλίτιδα σε διαφορετικό βαθμό βαρύτητας. Συνήθως αναπτύσσεται στη διάρκεια της εφηβείας ή στην πρώιμη ενήλικο ζωή εξαιτίας των ορμονικών μεταβολών και μπορεί να εμμένει ή να υποτροπιάζει συχνά, ανάλογα με την υγεία των δοντιών και των ούλων.
Συμπτώματα
- Αιμορραγία των ούλων (αίμα στην οδοντόβουρτσα ακόμα και με ήπιο βούρτσισμα των δοντιών)
- Έντονη κόκκινη ή ιώδης εμφάνιση των ούλων
- Ούλα που είναι ευαίσθητα στο άγγιγμα, αλλά γενικά ανώδυνα
- Στοματικά έλκη
- Διογκωμένα ούλα
- Γυαλιστερή εμφάνιση των ούλων
Εξετάσεις και Δοκιμασίες
Ο οδοντίατρος θα εξετάσει το στόμα και τα δόντια και θα αναζητήσει μαλακά, διογκωμένα, ιώδη ούλα. Εναποθέσεις πλάκας και πέτρας μπορεί να υπάρχει στην βάση των δοντιών. Τα ούλα συνήθως είναι ανώδυνα ή εμφανίζουν ήπια ευαισθησία.
Δεν είναι απαραίτητη περαιτέρω εξέταση, αν και μπορεί να γίνουν ακτινογραφίες και μετρήσεις του φατνιακού οστού για να προσδιοριστεί εάν η φλεγμονή έχει επεκταθεί στις υποστηρικτικές δομές των δοντιών.
Δείτε: Περιοδοντίτιδα
Αντιμετώπιση
Ο στόχος είναι η μείωση της φλεγμονής. Τα δόντια, καθαρίζονται διεξοδικά από τον οδοντίατρο. Αυτό μπορεί να ενέχει διάφορα εργαλεία ή συσκευές για τη χαλάρωση και αφαίρεση των εναποθέσεων από τα δόντια.
Η προσεκτική στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη μετά τον επαγγελματικό καθαρισμό. Ο οδοντίατρος θα σας δείξει πως να βουρτσίζετε τα δόντια και να χρησιμοποιείται το νήμα. Ο οδοντιατρικός καθαρισμός, επιπρόσθετα στο βούρτσισμα και στο νήμα, μπορεί να συστηθεί δύο φορές το χρόνο ή πιο συχνά για βαριά περιστατικά. Αντιβακτηριακά στοματικά διαλύματα ή άλλα βοηθήματα μπορεί να συστηθούν επιπρόσθετα στο συχνό, προσεκτικό βούρτσισμα και νήμα.
Μπορεί να συστηθεί η διόρθωση των δοντιών με κακή ευθυγράμμιση ή η αντικατάσταση των οδοντικών και ορθοδοντικών συσκευών. Οποιαδήποτε άλλη σχετιζόμενη νόσος ή πάθηση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Πρόγνωση
Η αφαίρεση της πλάκας από φλεγμαίνοντα ούλα μπορεί να είναι δυσάρεστη. Η αιμορραγία και η ευαισθησία των ούλων θα πρέπει να μειωθεί 1 με 2 εβδομάδες μετά τον καθαρισμό και την προσεκτική στοματική υγιεινή. Το ζεστό αλατούχο νερό ή τα αντιβακτηριακά στοματικά διαλύματα μπορούν να μειώσουν το οίδημα. Τα αντιφλεγμονώδη που δεν απαιτούν συνταγή, θα καταπραΰνουν τη δυσφορία από έναν δύσκολο καθαρισμό.
Τα υγιή ούλα είναι ροζ και σφιχτά σε εμφάνιση. Η αυστηρή στοματική υγιεινή θα πρέπει να διατηρείται σε όλη τη διάρκεια της ζωής, διαφορετικά η ουλίτιδα θα επανέλθει.
Πιθανές Επιπλοκές
- Υποτροπή της ουλίτιδας
- Περιοδοντίτιδα
- Λοίμωξη ή απόστημα των ούλων ή των σιαγόνων
- Οξεία ελκονεκρωτική ουλίτιδα
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Καλέστε τον οδοντίατρό σας εάν υπάρχουν συμπτώματα ουλίτιδας, ιδιαίτερα εάν δεν έχετε κάνει τακτικό καθαρισμό και εξέταση τους τελευταίους 6 μήνες.
Καλέστε το γιατρό σας εάν ο οδοντίατρος συστήσει ιατρική αντιμετώπιση υποκείμενων παθήσεων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη ουλίτιδας.
Πρόληψη
Η καλή στοματική υγιεινή είναι η καλύτερη πρόληψη έναντι της ουλίτιδας διότι αφαιρεί την πλάκα που προκαλεί τη διαταραχή. Τα δόντια θα πρέπει να βουρτσίζονται τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και νήμα θα πρέπει να χρησιμοποιείται τουλάχιστον καθημερινά. Στα άτομα που είναι επιρρεπή σε ουλίτιδα, το βούρτσισμα και το νήμα μπορούν να συστηθούν μετά από κάθε γεύμα και πριν την κατάκλιση. Συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο για τις σωστές τεχνικές βουρτσίσματος και χρήσης του νήματος.
Μπορεί να συστηθεί από τον οδοντίατρο η χρήση ειδικών συσκευών ή εργαλείων από άτομα που είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στις εναποθέσεις πλάκας. Η χρήση συμπληρωμάτων δεν υποκαθιστά το καλό βούρτσισμα και το νήμα. Οι συσκευές και τα εργαλεία μπορεί να περιλαμβάνουν ειδικές οδοντογλυφίδες, οδοντόβουρτσες, έκπλυση με νερό ή άλλες συσκευές.
Μπορεί να συστηθεί από τον οδοντίατρο η χρήση οδοντόκρεμας ή στοματικού διαλύματος κατά της πλάκας ή της πέτρας.
Ο τακτικός επαγγελματικός καθαρισμός είναι σημαντικός στην αφαίρεση της πλάκας που μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και με προσεκτικό βούρτσισμα και χρήση νήματος. Πολλοί οδοντίατροι συστήνουν ο οδοντιατρικός καθαρισμός να γίνεται τουλάχιστον κάθε 6 μήνες.
Ferri FF. Ferri’s Clinical Advisor: Instant Diagnosis and Treatment. St. Louis, Mo: Mosby; 2005:447-448.
Marx J. Rosen’s Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 5th ed. St. Louis, Mo: Mosby; 2002:898.
American Academy of Periodontology. Parameter on plaque-induced gingivitis. J Periodontol. 2000;71:851-852.