Παραρρινοκολπίτιδα

Ορισμός

Η παραρρινοκολπίτιδα αναφέρεται σε φλεγμονή των παραρρίνιων κόλπων που εκδηλώνεται με μια ιογενή, βακτηριακή ή μυκητιασική λοίμωξη.

Δείτε επίσης: Χρόνια παραρρινοκολπίτιδα

Εναλλακτικές Ονομασίες

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα, λοίμωξη παραρρίνιων κόλπων, παραρρινοκολπίτιδα - οξεία, παραρρινοκολπίτιδα - χρόνια, ρινοκολπίτιδα

Αίτια

Οι κόλποι είναι αεροφόρες κοιλότητες στο κρανίο (πίσω από το μέτωπο, τα ρινικά οστά, τις παρειές και τους οφθαλμούς) που επενδύονται με βλεννογόνο. Οι υγιείς κόλποι δεν περιέχουν βακτήρια ή άλλα μικρόβια. Συνήθως, η βλέννα μπορεί να παροχετευτεί και ο αέρα να κυκλοφορήσει.

Όταν φράσσονται τα στόμια των κόλπων ή συσσωρεύεται πολύ βλέννα, βακτήρια και άλλα μικρόβια μπορούν να αναπτυχθούν ευκολότερα.

Παραρρινοκολπίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί από μια από τις ακόλουθες καταστάσεις:

• Κροσσοί στους κόλπους, οι οποίοι βοηθούν την αποβολή της βλέννας, που δεν λειτουργούν σωστά εξαιτίας κάποιας ιατρικής πάθησης.
• Κρυολογήματα και αλλεργίες μπορούν να προκαλέσουν υπερπαραγωγή βλέννας ή απόφραξη των στομίων των κόλπων.
• Ένα παρεκκλίνων διάφραγμα, ρινική άκανθα ή ρινικοί πολύποδες μπορούν να αποφράξουν τα στόμια των κόλπων.

Η παραρρινοκολπίτιδα μπορεί να είναι:

• Οξεία - συμπτώματα που διαρκούν έως 4 εβδομάδες
• Υποξεία - συμπτώματα που διαρκούν έως 4 - 12 εβδομάδες
• Χρόνια - συμπτώματα που διαρκούν 3 μήνες ή περισσότερο

Η οξεία παραρρινοκολπίτιδα συνήθως προκαλείται από μια βακτηριακή λοίμωξη στους κόλπους, οφειλόμενη σε μια λοίμωξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού. Η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα αναφέρεται σε μακροχρόνιο οίδημα και φλεγμονή των κόλπων που μπορεί να προκληθεί από βακτήρια ή έναν μύκητα.

Τα ακόλουθα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης παραρρινοκολπίτιδας:

• Αλλεργική ρινίτιδα
• Κυστική ίνωση
• Παιδικός σταθμός
• Νόσοι που αποτρέπουν τη σωστή λειτουργία των κροσσών, όπως το σύνδρομο Kartagener και το σύνδρομο ακίνητων κροσσών.
• Μεταβολές ύψους (πτήση ή κατάδυση)
• Μεγάλα αδενοειδή
• Κάπνισμα
• Λοιμώξεις των δοντιών (σπάνια)
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα από HIV ή χημειοθεραπεία

Συμπτώματα

Τα κλασσικά συμπτώματα της οξείας παραρρινοκολπίτιδας στους ενήλικες συνήθως ακολουθούν ένα κρυολόγημα που δεν βελτιώνεται, ή ένα που επιδεινώνεται μετά από 5 - 7 ημέρες συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κακοσμία στόματος ή απώλεια οσμής
• Βήχα, συχνά χειρότερος τη νύχτα
• Κόπωση και γενική αδιαθεσία
• Πυρετό
• Πονοκέφαλο - επώδυνο αίσθημα πίεσης, πόνος πίσω από τα μάτια, πονόδοντος ή ευαισθησία στο πρόσωπο
• Ρινική συμφόρηση και έκκριμα
• Πονόλαιμο και οπισθορρινική καταρροή

Τα συμπτώματα της χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας είναι τα ίδια με αυτά της οξείας παραρρινοκολπίτιδας, αλλά τείνουν να είναι ηπιότερα και διαρκούν περισσότερο από 12 εβδομάδες.

Τα συμπτώματα της παραρρινοκολπίτιδας στα παιδιά περιλαμβάνουν:

• Κρυολόγημα ή αναπνευστική νόσο που βελτιωνόταν αλλά στη συνέχεια επιδεινώθηκε
• Υψηλό πυρετό, παράλληλα με σκουρόχρωμο ρινικό έκκριμα, για τουλάχιστον 3 ημέρες
• Ρινικό έκκριμα, με ή χωρίς βήχα, που υπάρχει για περισσότερο από 10 ημέρες και δεν βελτιώνεται

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Ο γιατρός θα εξετάσει εσάς ή το παιδί σας για παραρρινοκολπίτιδα:

• Κοιτώντας τη μύτη για σημεία πολύποδων
• Ρίχνοντας φως έναντι των κόλπων για σημεία φλεγμονής
• Με επίκρουση των κόλπων για να εντοπίσει λοίμωξη

Οι τυπικές ακτινογραφίες των κόλπων δεν είναι πολύ ακριβείς για τη διάγνωση παραρρινοκολπίτιδας.

Ο μελέτη των κόλπων μέσω ενός ρινικού ενδοσκοπίου ή ρινοσκοπίου μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της παραρρινοκολπίτιδας. Αυτό συνήθως γίνεται από ειδικευμένους ωτορινολαρυγγολόγους (ΩΡΛ).

Ωστόσο, οι εξετάσεις αυτές δεν είναι πολύ ευαίσθητες στον εντοπισμό παραρρινοκολπίτιδας.

Μια αξονική τομογραφία των κόλπων μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διάγνωση της παραρρινοκολπίτιδας ή στην αξιολόγηση της ανατομίας των κόλπων για να προσδιοριστεί εάν το χειρουργείο θα ήταν ωφέλιμο. Εάν υπάρχει η υποψία ότι η παραρρινοκολπίτιδα ενέχει έναν όγκο ή μυκητιασική λοίμωξη, μπορεί να απαιτείται μαγνητική τομογραφία των κόλπων.

Εάν εσείς ή το παιδί σας έχετε χρόνια ή υποτροπιάζουσα παραρρινοκολπίτιδα, οι υπόλοιπες εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αλλεργική δοκιμασία
• Αιματολογικές εξετάσεις για HIV ή άλλες δοκιμασίες για φτωχή ανοσολογική λειτουργία
• Δοκιμασίες της λειτουργίας των κροσσών
• Ρινική κυτταρολογία
• Δοκιμασίες χλωρίου ιδρώτα για κυστική ίνωση

Αντιμετώπιση

ΑΥΤΟΦΡΟΝΤΙΔΑ

Ακολουθήστε τα ακόλουθα μέτρα για μείωση της συμφόρησης στους κόλπους σας:

• Εφαρμόστε μια ζεστή, υγρή πετσέτα στο πρόσωπο αρκετές φορές μέσα στη μέρα.
• Καταναλώστε αρκετά υγρά για να αραιώσετε τη βλέννα.
• Εισπνεύστε ατμό 2 - 4 φορές την ημέρα (για παράδειγμα, καθίστε στο μπάνιο με το ντους να τρέχει).
• Ψεκάστε με ρινικό ορό αρκετές φορές την ημέρα.
• Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα.

Να είστε προσεκτικοί με τα ρινικά αποσυμφορητικά σπρέι. Μπορεί να βοηθήσουν στην αρχή, αλλά η χρήση τους για περισσότερο από 3 - 5 ημέρες μπορεί στην πραγματικότητα να επιδεινώσει τη ρινική συμφόρηση.

Επίσης, για τον πόνο ή την πίεση:

• Αποφύγετε τις πτήσεις όταν έχετε συμφόρηση.
• Αποφύγετε τις ακραίες θερμοκρασίες, τις ξαφνικές μεταβολές της θερμοκρασίας και το σκύψιμο προς τα εμπρός.
• Δοκιμάστε ακεταμινοφαίνη ή ιβουπροφαίνη.

ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Αντιβιοτικά συνήθως δεν χρειάζονται για την οξεία παραρρινοκολπίτιδα. Οι περισσότερες από αυτές τις λοιμώξεις αποδράμουν αυθόρμητα. Ακόμα και όταν τα αντιβιοτικά βοηθούν, μπορούν να μειώσουν ελάχιστα το χρόνο της νόσου. Αντιβιοτικά μπορεί να χορηγηθούν πιο σύντομα για:

• Παιδιά με ρινικό έκκριμα, πιθανά με βήχα, που δεν βελτιώνονται μετά από 2 - 3 εβδομάδες
• Πυρετό υψηλότερο από 39 °C.
• Πονοκέφαλο ή πόνο στο πρόσωπο
• Σοβαρό οίδημα γύρω από τα μάτια

Η οξεία παραρρινοκολπίτιδα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται για 10 - 14 ημέρες. Η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται για 3 - 4 εβδομάδες. Κάποια άτομα με χρόνια παραρρινοκολπίτιδα μπορεί να απαιτούν ειδικά φάρμακα για την αντιμετώπιση μυκητιασικών λοιμώξεων.

Σε κάποιο σημείο, ο γιατρός θα εξετάσει τη συνταγογράφηση άλλων φαρμάκων, περαιτέρω εξετάσεις ή παραπομπή σε ΩΡΛ ή αλλεργιολόγο.

Οι υπόλοιπες θεραπείες για την παραρρινοκολπίτιδα περιλαμβάνουν:

• Ανοσοθεραπεία (ενέσεις) για την πρόληψη της επιστροφής της νόσου
• Αποφυγή των αλλεργιογόνων
• Ρινικά σπρέι κορτικοστροειδών και αντισταμινικά για μείωση του οιδήματος, ιδιαίτερα εάν υπάρχουν ρινικοί πολύποδες ή αλλεργίες

Χειρουργείο για τον καθαρισμό και παροχέτευση των κόλπων μπορεί να απαιτείται, ιδιαίτερα σε ασθενείς με συμπτώματα που δεν αποδράμουν μετά από 3 μήνες, παρά τη συντηρητική θεραπεία, ή σε ασθενείς που έχουν περισσότερα από δύο ή τρία επεισόδια οξείας παραρρινοκολπίτιδας κάθε χρόνο. Ένας ΩΡΛ μπορεί να εκτελέσει το χειρουργείο αυτό.

Οι περισσότερες μυκητιασικές λοιμώξεις των κόλπων απαιτούν χειρουργείο. Η χειρουργική διόρθωση ενός αποκλίνοντος διαφράγματος ή των ρινικών πολύποδων μπορεί να αποτρέψει την επιστροφή της πάθησης.

Πρόγνωση

Οι παραρρινοκολπίτιδες συνήθως ιώνται με μέτρα αυτοφροντίδας και συντηρητική αντιμετώπιση. Εάν έχετε υποτροπιάζουσες προσβολές, θα πρέπει να εξεταστείτε για υποκείμενα αίτια, όπως ρινικούς πολύποδες ή άλλα προβλήματα, όπως αλλεργίες.

Πιθανές Επιπλοκές

Αν και σπάνια, οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Απόστημα
• Οστεομυελίτιδα
• Μηνιγγίτιδα
• Λοίμωξη του δέρματος γύρω από τα μάτια (κυτταρίτιδα κόγχου)

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας εάν:

• Τα συμπτώματά σας διαρκούν περισσότερο από 10 -14 ημέρες ή έχετε ένα κρυολόγημα που επιδεινώνεται μετά από 7 ημέρες
• Έχετε σοβαρό πονοκέφαλο, που δεν ανακουφίζεται με κοινά αναλγητικά
• Έχετε πυρετό
• Έχετε ακόμα συμπτώματα παρόλο που ολοκληρώσατε μια κατάλληλη αγωγή με αντιβιοτικά
• Έχετε αλλαγές στην όραση στη διάρκεια μιας παραρρινοκολπίτιδας

Ένα πράσινο ή κίτρινο έκκριμα δεν υποδεικνύει απαραίτητα μια παραρρινοκολπίτιδα ή την ανάγκη για αντιβιοτικά.

Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης μια παραρρινοκολπίτιδας είναι η αποφυγή ή η γρήγορη αντιμετώπιση της γρίπης και των κρυολογημάτων:

• Να τρώτε αρκετά φρούτα και λαχανικά, που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και άλλα χημικά που μπορούν να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα και βοηθούν το σώμα να αντισταθεί στις λοιμώξεις.
• Κάντε το εμβόλιο κατά της γρίπης κάθε χρόνο.
• Μειώστε το στρες.
• Να πλένετε τα χέρια συχνά, ιδιαίτερα αφού χαιρετήσετε άλλα άτομα.

Άλλες συμβουλές για την πρόληψη της παραρρινοκολπίτιδας:

• Αποφύγετε τον καπνό και τους μολυσματικούς παράγοντες.
• Να πίνετε πολλά υγρά για να αυξήσετε την ενυδάτωση του σώματος.
• Να παίρνετε αποσυμφορητικά στη διάρκεια λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.
• Αντιμετωπίστε τις αλλεργίες γρήγορα και κατάλληλα.
• Χρησιμοποιήστε υγραντήρα για να αυξήσετε την υγρασία στη μύτη και στους κόλπους σας.