Πνευμονία

Ορισμός

Η πνευμονία είναι μια αναπνευστική πάθηση, στην οποία υπάρχει λοίμωξη των πνευμόνων.
Η πνευμονία της κοινότητας αναφέρεται σε πνευμονία σε ανθρώπους που δεν ήταν πρόσφατα σε νοσοκομείο ή άλλη μονάδα περίθαλψης (οίκος φροντίδας, μονάδα αποκατάστασης).

Δείτε επίσης: Νοσοκομειακή πνευμονία

Εναλλακτικές Ονομασίες

Βρογχοπνευμονία, πνευμονία κοινότητας

Αίτια

Η πνευμονία είναι μια κοινή νόσος που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Η πνευμονία μπορεί να προκληθεί από βακτήρια, ιούς και μύκητες.

Οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να αποκτήσετε πνευμονία περιλαμβάνουν:

• Βακτήρια και ιούς που ζουν στη μύτη, στους παραρρίνιους κόλπους ή στο στόμα, που μπορεί να εξαπλωθούν στους πνεύμονες.
• Μπορεί να εισπνεύσετε κάποια από αυτά τα μικρόβια κατευθείαν στους πνεύμονες.
• Αναρροφάτε τροφή, υγρά, έμετο ή εκκρίσεις από το στόμα στους πνεύμονες (πνευμονία από εισρόφηση)

Η πνευμονία που προκαλείται από βακτήρια τείνει να είναι πιο σοβαρή. Στους ενήλικες, τα βακτήρια είναι το πιο κοινό αίτιο της πνευμονίας.

• Το πιο κοινό παθογόνο που προκαλεί πνευμονία στους ενήλικες είναι το Streptococcus pneumoniae.
• Η άτυπη πνευμονία, προκαλείται από βακτήρια όπως τα Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae και Chlamydophila pneumoniae.
• Η πνευμονία από Pneumocystis jiroveci παρατηρείται σε κάποιες περιπτώσεις σε άτομα με διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα (εξαιτίας AIDS ή συγκεκριμένων φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα).
• Τα Staphylococcus aureus, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pyogenes, Neisseria meningitidis, Klebsiella pneumoniae, or Haemophilus influenzae είναι άλλα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία.
• Η φυματίωση μπορεί να προκαλέσει πνευμονία σε κάποια άτομα, ιδιαίτερα αυτά με ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα.

Οι ιοί αποτελούν επίσης ένα κοινό αίτιο πνευμονίας, ιδιαίτερα σε βρέφη και μικρά παιδιά.
Δείτε επίσης: Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός

Οι παράγοντες κινδύνου (παθήσεις που αυξάνουν τις πιθανότητες για πνευμονία) περιλαμβάνουν:

• Εγκεφαλική παράλυση
• Χρόνια πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ, βρογχιεκτασία, κυστική ίνωση)
• Κάπνισμα
• Δυσκολία κατάποσης (που οφείλεται σε εγκεφαλικό, άνοια, νόσο Parkinson ή άλλες νευρολογικές παθήσεις)
• Ανοσολογικό πρόβλημα (δείτε επίσης: Πνευμονία σε ανοσοκατεσταλμένο ξενιστή)
• Διαταραγμένη συνείδηση (απώλεια εγκεφαλικής λειτουργίας λόγο άνοιας, εγκεφαλικού ή άλλων νευρολογικών παθήσεων)
• Διαβίωση σε εγκατάσταση νοσηλείας
• Άλλες σοβαρές νόσους, όπως καρδιοπάθεια, κίρρωση ήπατος ή σακχαρώδη διαβήτη
• Πρόσφατο χειρουργείο ή τραύμα
• Πρόσφατη ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα, λαρυγγίτιδα, γρίπη

Συμπτώματα

Τα πιο κοινά συμπτώματα της πνευμονίας είναι:

• Βήχας (σε κάποιες πνευμονίες μπορεί να βγάζετε με το βήχα πρασινωπή ή κιτρινωπή βλέννα ή ακόμα και αιματηρή βλέννα)
• Πυρετός, που μπορεί να είναι ήπιος ή υψηλός
• Ρίγη
• Δύσπνοια (μπορεί να συμβαίνει μόνο όταν ανεβαίνετε σκάλες)

Τα επιπρόσθετα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Σύγχυση, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους
• Υπερβολική εφίδρωση και κολλώδες δέρμα
• Πονοκέφαλος
• Απώλεια της όρεξης, χαμηλή ενέργεια και κόπωση
• Οξύ ή διαξιφιστικό θωρακικό άλγος που επιδεινώνεται όταν αναπνέετε βαθιά ή βήχετε

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Εάν έχετε πνευμονία, μπορεί να κοπιάζετε να αναπνεύσετε ή να έχετε ταχύπνοια.

Κατά την ακρόαση του θώρακα με στηθοσκόπιο, ακούγονται τρίζοντες. Μπορούν να ακουστούν και άλλοι παθολογικοί ήχοι μέσω στηθοσκοπίου ή επίκρουσης.

Ο γιατρός πιθανότατα θα παραγγείλει μια ακτινογραφία θώρακος εάν υπάρχει υποψία πνευμονίας.

Κάποιοι ασθενείς μπορεί να απαιτούν επιπλέον δοκιμασίες όπως:

• Αέρια αρτηριακού αίματος για να διαπιστωθεί εάν φτάνει αρκετό οξυγόνο στο αίμα από τους πνεύμονες
• Γενική αίματος για να ελεγχθεί ο αριθμός των λευκών
• Αξονική τομογραφία θώρακος
• Χρώση κατά Gram και καλλιέργεια των πτυέλων προς αναζήτηση του οργανισμού που προκαλεί τα συμπτώματα
• Καλλιέργεια πλευριτικού υγρού, εάν υπάρχει υγρό στο χώρο που περιβάλλει τους πνεύμονες

Αντιμετώπιση

Ο γιατρός σας θα πρέπει πρώτα να αποφασίσει εάν θα πρέπει να εισαχθείτε στο νοσοκομείο. Εάν η αντιμετώπιση γίνει στο νοσοκομείο, θα λάβετε υγρά και αντιβιοτικά ενδοφλέβια, οξυγονοθεραπεία και πιθανότατα αναπνευστική θεραπεία. Είναι πολύ σημαντικό να σας χορηγηθούν αντιβιοτικά όσο το δυνατό πιο σύντομα μετά την εισαγωγή σας.

Είναι περισσότερο πιθανό να εισαχθείτε στο νοσοκομείο εάν:

• Έχετε ένα άλλο σοβαρό ιατρικό πρόβλημα
• Έχετε σοβαρά συμπτώματα
• Δεν μπορείτε να φροντίσετε τον εαυτό σας στο σπίτι, ή δεν μπορείτε να φάτε ή να πιείτε
• Είστε μεγαλύτερος των 65 ετών ή μικρό παιδί
• Λαμβάνατε αντιβιοτικά στο σπίτι αλλά δεν βελτιωθήκατε

Ωστόσο, πολλά άτομα μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Εάν το αίτιο της πνευμονίας είναι βακτήρια, τότε ο γιατρός θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη με αντιβιοτικά. Μπορεί να είναι δύσκολο για το γιατρό σας να γνωρίζει εάν έχετε ιογενή ή βακτηριακή πνευμονία, και κατά συνέπεια είναι πιθανό να πάρετε αντιβιοτικά.

Οι ασθενείς με ήπια πνευμονία που είναι κατά τα άλλα υγιείς, σε κάποιες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με μακρολιδικά αντιβιοτικά από του στόματος (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη).

Οι ασθενείς με άλλες σοβαρές νόσους, όπως καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή εμφύσημα, νεφροπάθεια ή διαβήτη συχνά αντιμετωπίζονται με ένα από τα ακόλουθα:

• Φθοριοκινολόνη (λεβοφλοξακίνη, γεμιφλοξακίνη ή μοξιφλοξακίνη)
• Υψηλή δόση αμοξικιλλίνης ή αμοξυκιλλίνης-κλαβουλανικού, συν ένα μακρολιδικό αντιβιοτικό (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη)
• Αντιβιοτικά κεφαλοσπορίνης (για παράδειγμα, κεφουροξίμη ή κεφποδοξίμη) συν μια μακρολίδη (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη)

Εάν το αίτιο είναι ένας ιός, τα τυπικά αντιβιοτικά ΔΕΝ θα είναι αποτελεσματικά. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει αντιιικά φάρμακα.

Μπορείτε να ακολουθήσετε τα επόμενα βήματα στο σπίτι:

• Ελέγξτε τον πυρετό σας με ασπιρίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ, όπως ιβουπροφαίνη ή ναπροξένη) ή ακεταμινοφαίνη. ΜΗΝ δίνεται ασπιρίνη στα παιδιά.
• Μην παίρνετε φάρμακα για το βήχα πριν μιλήστε πρώτα με το γιατρό σας. Τα φάρμακα για το βήχα μπορεί να δυσκολέψουν την απόχρεμψη των φλεμάτων.
• Να πίνετε πολλά υγρά για να αραιώνουν οι εκκρίσεις και να είναι πιο εύκολο να βγάλετε τα φλέματα.
• Ξεκουραστείτε αρκετά. Ας αναλάβει κάποιος άλλος τις οικιακές εργασίες.

Πρόγνωση

Με την αντιμετώπιση, οι περισσότεροι ασθενείς θα βελτιωθούν μέσα σε 2 εβδομάδες. Οι ηλικιωμένοι και οι εξασθενημένοι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται θεραπεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Αυτοί που είναι περισσότερο πιθανό να έχουν επιπλεγμένη πνευμονία περιλαμβάνουν:

• Ηλικιωμένους και πολύ μικρά παιδιά
• Άτομα στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί καλά
• Άτομα με άλλα, σοβαρά ιατρικά προβλήματα, όπως διαβήτη ή κίρρωση του ήπατος

Ο γιατρός σας μπορεί να διασφαλίσει ότι η ακτινογραφία θώρακός σας είναι φυσιολογική μετά την αγωγή με αντιβιοτικά. Ωστόσο, μπορεί να περάσουν εβδομάδες έως ότου η ακτινογραφία σας καθαρίσει.

Πιθανές Επιπλοκές

Οι πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS), μια σοβαρή μορφή αναπνευστικής ανεπάρκειας.
• Εμπύημα ή απόστημα πνεύμονα. Αυτές είναι σπάνιες, αλλά σοβαρές, επιπλοκές της πνευμονίας. Συμβαίνουν όταν δημιουργούνται θύλακοι πύου μέσα ή γύρω από τον πνεύμονα. Αυτοί θα πρέπει σε κάποιες περιπτώσεις να παροχετεύονται με χειρουργείο.
• Αναπνευστική ανεπάρκεια, που απαιτεί μηχανική αναπνευστική υποστήριξη ή αναπνευστήρα
• Σήψη, μια κατάσταση στην οποία υπάρχει ανεξέλεγκτο οίδημα (φλεγμονή) στο σώμα, που μπορεί να οδηγήσει σε οργανική ανεπάρκεια

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας εάν έχετε:

• Επιδεινούμενα αναπνευστικά συμπτώματα
• Δύσπνοια, ρίγη ή επίμονους πυρετούς
• Ταχύπνοια ή επώδυνη αναπνοή
• Βήχα που προκαλεί αιμόπτυση
• Θωρακικό άλγος που επιδεινώνεται όταν βήχετε ή εισπνέετε
• Νυχτερινές εφιδρώσεις ή ανεξήγητη απώλεια βάρους.
• Σημεία πνευμονίας και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως συμβαίνει με τον HIV ή τη χημειοθεραπεία

Τα βρέφη με πνευμονία μπορεί να μην έχουν βήχα. Καλέστε το γιατρό σας εάν το βρέφος σας γογγύζει ή η περιοχή κάτω από το θωρακικό κλωβό αποτραβιέται κατά την αναπνοή.

Πρόληψη

Να πλένετε τα χέρια σας συχνά, ιδιαίτερα αφού φυσήξετε τη μύτη σας, πάτε στην τουαλέτα, αλλάξετε πάνες και πριν φάτε ή προετοιμάσετε φαγητό.

Μην καπνίζετε. Ο καπνός βλάπτει την ικανότητα των πνευμόνων να αποκρούσουν τη λοίμωξη.
Τα εμβόλια μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της πνευμονίας στα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με διαβήτη, άσθμα, εμφύσημα, HIV, καρκίνο ή άλλες χρόνιες παθήσεις:

• Ένα φάρμακο που καλείται Synagis (παλιβιζουμάμπη) χορηγείται σε κάποια παιδιά μικρότερα των 24 μηνών για την πρόληψη της πνευμονίας που προκαλείται από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.
• Το εμβόλιο της γρίπης προλαμβάνει την πνευμονία και άλλα προβλήματα που προκαλούνται από τον ιό της γρίπης. Πρέπει να χορηγείται ετησίως για προστασία έναντι νέων στελεχών.
• Το εμβόλιο Hib προλαμβάνει την πνευμονία στα παιδιά που προκαλείται από τον Haemophilus influenzae type b.
• Το πνευμονοκοκκικό εμβόλιο (Pneumovax, Prevnar) μειώνει τις πιθανότητες να πάθετε πνευμονία από Streptococcus pneumoniae.

Εάν έχετε καρκίνο ή HIV, μιλήστε με το γιατρό σας για πρόσθετους τρόπου πρόληψης της πνευμονίας και άλλων λοιμώξεων.