Ορισμός
Η ρινορραγία είναι η απώλεια αίματος από τον ιστό που επενδύει τη μύτη. Η αιμορραγία τυπικά συμβαίνει μόνο σε ένα ρουθούνι.
Εναλλακτικές Ονομασίες
Αιμορραγία από τη μύτη, επίσταξη
Γενικές Πληροφορίες
Οι ρινορραγίες είναι πολύ συνηθισμένες. Οι περισσότερες ρινορραγίες συμβαίνουν εξαιτίας μικρών ερεθισμών ή κρυολογήματος. Μπορεί να τρομάζουν κάποιους ασθενείς, αλλά σπάνια είναι απειλητικές για τη ζωή.
Η μύτη περιέχει πολλά μικρά αγγεία που αιμορραγούν εύκολα. Η αέρας που μετακινείται στη μύτη μπορεί να ξηράνει και να ερεθίσει το βλεννογόνο που επενδύει τη μύτη, δημιουργώντας εφελκίδες. Αυτές οι εφελκίδες αιμορραγούν όταν ερεθιστούν με τρίψιμο, πείραγμα ή φύσημα της μύτης.
Ο ρινικός βλεννογόνος μπορεί να ξηρανθεί και να ερεθιστεί από χαμηλή υγρασία, αλλεργίες, κρυολογήματα ή παραρρινοκολπίτιδα. Έτσι, οι ρινορραγίες συμβαίνουν πιο συχνά το χειμώνα, όταν οι ιοί είναι συχνοί και ο θερμός εσωτερικός αέρας ξηραίνει τα ρουθούνια. Ένα στραβό διάφραγμα, ξένο σώμα στη μύτη ή άλλο είδος απόφραξης μπορεί επίσης να προκαλέσει ρινορραγία.
Οι περισσότερες ρινορραγίες συμβαίνουν στο πρόσθιο τμήμα του διαφράγματος, δηλαδή στον ιστό που διαχωρίζει τις δύο πλευρές της μύτης. Το διάφραγμα περιέχει πολλά ευαίσθητα αγγεία, που μπορούν εύκολα να βλαφτούν. Αυτός ο τύπος ρινορραγίας είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί από έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία. Λιγότερο συχνά, οι ρινορραγίες μπορεί να συμβούν ψηλότερα στο διάφραγμα ή βαθύτερα στη μύτη. Αυτές οι ρινορραγίες είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν.
Περιστασιακά, οι ρινορραγίες μπορεί να υποδεικνύουν άλλες διαταραχές, όπως αιμορραγικές διαταραχές ή υψηλή αρτηριακή πίεση.
Οι συχνές ρινορραγίες μπορεί επίσης να αποτελούν σημείο κληρονομικής αιμορραγικής τηλαγγειεκτασίας (καλείται επίσης ΗΗΤ ή σύνδρομο Osler-Weber-Rendu)
Αντιπηκτικά, όπως Coumadin, Plavix ή ασπιρίνη, μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις ρινορραγίες.
Αίτια
- Αλλεργική ρινίτιδα
- Ενσφηνωμένο αντικείμενο στη μύτη
- Βαρότραυμα
- Πολύ δυνατό φύσημα της μύτης
- Χημικά ερεθιστικά
- Άμεσος τραυματισμός της μύτης, περιλαμβανομένου της σπασμένης μύτης
- Πείραγμα της μύτης
- Υπερβολική χρήση αποσυμφορητικών ρινικών σπρέι
- Επαναλαμβανόμενο φτάρνισμα
- Χειρουργείο στο πρόσωπο ή τη μύτη
- Λήψη μεγάλης δόσης ασπιρίνης ή αντιπηκτικών φαρμάκων
- Λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού
- Πολύ κρύος ή πολύ ξηρός αέρας
Οι επαναλαμβανόμενες ρινορραγίες μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας άλλης νόσου, όπως υψηλής αρτηριακής πίεσης, αλλεργιών, μιας αιμορραγικής διαταραχής ή ενός όγκου της μύτης ή των παραρρίνιων κόλπων.
Οικιακή Περίθαλψη
Καθίστε και πιέστε ελαφρά το μαλακό τμήμα της μύτης μεταξύ αντίχειρα και δείκτη (ώστε τα ρουθούνια να είναι κλειστά) για 10 ολόκληρα λεπτά. Σκύψτε μπροστά για να μην καταπιείτε το αίμα και αναπνεύστε από το στόμα. Περιμένετε τουλάχιστον 10 λεπτά πριν ελέγξετε αν σταμάτησε η αιμορραγία. Κάποιες ρινορραγίες μπορούν να αντιμετωπιστούν με τον τρόπο αυτό, εάν δοθεί αρκετός χρόνος ώστε να σταματήσει η αιμορραγία.
Η εφαρμογή κρύων επιθεμάτων ή πάγου στη γέφυρα της μύτης μπορεί να βοηθήσει. ΜΗΝ γεμίζετε το εσωτερικό της μύτης με γάζα.
Μην ξαπλώνετε εάν έχετε ρινορραγία. Θα πρέπει να αποφύγετε το ρούφηγμα ή φύσημα της μύτης για αρκετές ώρες μετά από μια ρινορραγία. Εάν η αιμορραγία επιμένει, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα ρινικό αποσυμφορητικό για τη σύγκλειση των μικρών αγγείων και τον έλεγχο της αιμορραγίας.
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Αναζητήστε επείγουσα βοήθεια εάν:
- Η αιμορραγία δεν σταματήσει μετά από 20 λεπτά
- Η ρινορραγία συνέβη μετά από τραυματισμό στο κεφάλι - μπορεί να υπάρχει κάταγμα στο κρανίο και θα πρέπει να ληφθούν ακτινογραφίες
- Η μύτη μπορεί να είναι σπασμένη (για παράδειγμα, έχει παραμορφωθεί μετά από χτύπημα ή τραυματισμό)
Καλέστε το γιατρό σας εάν εσείς ή το παιδί σας έχει επαναλαμβανόμενες ρινορραγίες, ιδιαίτερα όταν γίνονται πιο συχνές και δεν σχετίζονται με κρυολόγημα ή άλλο μικρό ερεθισμό.
Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό
Ο γιατρός θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να παρακολουθηθείτε για σημεία και συμπτώματα υποογκαιμικού σοκ. Ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις για τις ρινορραγίες σας, όπως:
- Υπάρχει σημαντική αιμορραγία;
- Οι ρινορραγίες σταματούν γρήγορα όταν ασκείτε πίεση στα ρουθούνια;
- Ξεκίνησαν πρόσφατα;
- Συμβαίνουν συχνά ή επαναλαμβανόμενα;
- Η αιμορραγία συμβαίνει πάντα σε μία ή και στις δύο πλευρές;
- Τι άλλα συμπτώματα έχετε;
- Υπάρχει αίμα στα κόπρανα;
- Κάνετε έμετο με αίμα;
- Κάνετε εύκολα μελανιές ή αιμορραγείτε εύκολα;
- Υπάρχουν μικροσκοπικές κόκκινες ή μωβ κηλίδες στο δέρμα (πετέχειες);
- Λαμβάνετε αντιπηκτικά (Coumadin) ή ασπιρίνη;
Οι διαγνωστικές εξετάσεις που μπορεί να εκτελεστούν περιλαμβάνουν:
- Γενική αίματος
- Ενδοσκόπηση της μύτης (εξέταση της μύτης χρησιμοποιώντας μια κάμερα)
- Μετρήσεις του μερικού χρόνου θρομβοπλαστίνης
- Προθρομβίνη
- Αξονική τομογραφία της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων
Η αντιμετώπιση εστιάζεται συνήθως στο αίτιο των ρινορραγιών και μπορεί να περιλαμβάνει:
- Έλεγχο της αρτηριακής πίεσης
- Σύγκλειση των αιμοφόρων αγγείων χρησιμοποιώντας θερμότητα, ηλεκτρικό ρεύμα ή μπατονέτες νιτρικού αργύρου
- Γέμισμα της μύτης
- Ανάταξη μιας σπασμένης μύτης ή αφαίρεση ξένου σώματος
- Μείωση της ποσότητας των αντιπηκτικών ή διακοπή της ασπιρίνης
Μπορεί να παραπεμθείτε σε ένα ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ) για τη διάγνωση και αντιμετώπιση της πάθησης.
Πρόληψη
Ένα πιο ψυχρό σπίτι και ένας αφυγραντήρας βοηθούν αρκετούς ανθρώπους με συχνές ρινορραγίες. Αλατούχο ρινικό σπρέι και υδατοδιαλυτά τζελ μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή των ρινορραγιών, ιδιαίτερα στη διάρκεια των χειμερινών μηνών.
Pallin DJ. Epidemiology of epistaxis in US emergency departments, 1992 to 2001. Ann Emerg Med. 2005;46(1):77-81.
Kucik CJ. Management of epistaxis. Am Fam Physician. 2005;71(2):305-311.
Pfaff JA, Moore GP. Otolaryngology. In: Marx J. Rosen’s Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 5th ed. St. Louis, Mo: Mosby; 2002:chap 71.
Massick D, Tobin EJ. Epistaxis. In: Cummings CW, Flint PW, Haughey BH, et al. Otolaryngology: Head & Neck Surgery. 4th ed. St Louis, Mo: Mosby; 2005:chap 40.