Ορισμός
Η ρομποτική χειρουργική είναι μια τεχνική κατά την οποία ο χειρουργός εκτελεί χειρουργική επέμβαση με χρήση υπολογιστή ο οποίος ελέγχει από απόσταση πολύ μικρά όργανα, προσδεδεμένα σε μηχανική συσκευή, σε «ρομπότ».
Εναλλακτικά ονόματα
Υποβοηθούμενη από ρομπότ χειρουργική, υποβοηθούμενη από ρομπότ λαπαροσκοπική χειρουργική, ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική χειρουργική
Περιγραφή
Η διαδικασία αυτή διενεργείται με γενική αναισθησία (ο ασθενής κοιμάται και δεν νιώθει πόνο). Ο χειρουργός κάθεται σε έναν σταθμό και κατευθύνει τις μηχανικές κινήσεις ενός ρομπότ. Μικρά όργανα είναι προσδεδεμένα στους βραχίονες του ρομπότ.
Ο χειρουργός πρώτα εισάγει τα όργανα αυτά μέσα στο σώμα του ασθενή με μικρές χειρουργικές τομές. Υπό τις οδηγίες του χειρουργού, το ρομπότ αντιστοιχεί τις κινήσεις του χεριού του γιατρού για να εκτελέσει τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας πολύ μικρά όργανα.
Ένας λεπτός σωλήνας με κάμερα προσαρμοσμένη στο άκρο του (ενδοσκόπιο) επιτρέπει στον χειρουργό να βλέπει σε πραγματικό χρόνο εξαιρετικά μεγεθυμένες τρισδιάστατες εικόνες του σώματος σας σε μια οθόνη.
Γιατί διενεργείται η διαδικασία
Η ρομποτική χειρουργική είναι ένας τύπος διαδικασίας παρόμοιος με τη λαπαροσκοπική χειρουργική. Επίσης ολοκληρώνεται με μικρότερες χειρουργικές τομές από την παραδοσιακή ανοικτή χειρουργική. Οι μικρές, ακριβείς κινήσεις που δύναται να εκτελεστούν με αυτόν τον τύπο χειρουργικής, προσφέρουν κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τις τυπικές ενδοσκοπικές τεχνικές.
Κάποιες φορές η υποβοηθούμενη από ρομπότ λαπαροσκόπηση μπορεί να επιτρέψει σε έναν χειρουργό να εκτελέσει μια λιγότερο επεμβατική διαδικασία που κάποτε ήταν πιθανή μόνο με πιο επεμβατική, ανοικτή χειρουργική. Από τη στιγμή που τοποθετείται στην κοιλιά, είναι πιο εύκολο για τον χειρουργό να χρησιμοποιήσει ένα ρομποτικό χέρι παρά τα όργανα μιας ενδοσκοπικής χειρουργικής επέμβασης.
Το ρομπότ μειώνει τις κινήσεις του χειρουργού (για παράδειγμα, μετακίνηση 2-3 εκατοστά ίντσα για κάθε 0,5 εκατοστό που μετακινεί ο χειρουργός), το οποίο μειώνει σημαντικό ποσοστό από το τρέμουλο και τις ασταθείς κινήσεις του χεριού που θα έδιναν μικρότερη ακρίβεια. Επίσης, τα ρομποτικά όργανα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δυσπρόσιτες περιοχές του σώματος με μικρότερες τομές σε σύγκριση με την παραδοσιακή ανοικτή και λαπαροσκοπική χειρουργική.
Κατά τη διάρκεια της ρομποτικής χειρουργικής, ο χειρουργός μπορεί πιο εύκολα να δει την περιοχή του ενδιαφέροντος. Ο χειρουργός βρίσκεται επίσης σε πιο άνετη θέση και μπορεί να μετακινηθεί με πιο φυσικό τρόπο απ’ ότι κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης. Ωστόσο, η ρομποτική χειρουργική μπορεί να διαρκέσει περισσότερο, λόγω του χρόνου που απαιτείται για να ρυθμιστεί το ρομπότ. Επίσης, το ρομπότ έχει αυξημένο κόστος χρήσης και μπορεί να μη διατίθεται σε πολλά νοσοκομεία.
Η ρομποτική χειρουργική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλές διαδικασίες, όπως:
- Xειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (bypass)
- Αφαίρεση καρκινικού ιστού από ευαίσθητα σημεία του σώματος, όπως αιμοφόρα αγγεία, νεύρα ή σημαντικά όργανα του σώματος
- Αφαίρεση χοληδόχου κύστεως
- Αντικατάσταση ισχίου
- Υστερεκτομία
- Αφαίρεση νεφρού
- Εμφύτευση νεφρού
- Επισκευή μητρικών βαλβίδων
- Πυελοπλαστική (χειρουργική επέμβαση για διόρθωση της
απόφραξης της ουρητηροπυελικής σύνδεσης) - Πυλωροπλαστική
- Ριζική προστατεκτομή
- Απολίνωση σαλπίγγων
Η ρομποτική χειρουργική δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες περίπλοκες διαδικασίες. Για παράδειγμα, δεν είναι κατάλληλη για ορισμένους τύπους χειρουργικής επέμβασης καρδιάς που απαιτούν μεγαλύτερη ικανότητα χειρισμού των οργάνων στο θώρακα του ασθενούς.
Κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι της αναισθησίας είναι:
- Αντιδράσεις σε φάρμακα
- Προβλήματα αναπνοής
Οι κίνδυνοι του χειρουργείου είναι:
- Αιμορραγία
- Λοίμωξη
Η ρομποτική χειρουργική μπορεί να σημαίνει λιγότερους κινδύνους απ΄ ό,τι η ανοικτή και η λαπαροσκοπική χειρουργική.
Πριν τη διαδικασία
Δεν μπορείτε να καταναλώσετε φαγητό ή υγρά για 8 ώρες πριν από το χειρουργείο. Εάν πρόκειται να διενεργηθούν ορισμένοι τύποι χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά, ο χειρουργός σας μπορεί να σας συστήσει να καθαρίσετε το εντερικό σύστημα με κλύσμα ή καθαρτικό την ημέρα πριν από το χειρουργείο.
Διακόψτε τη λήψη ασπιρίνης, διαλυτικών αίματος όπως η βαρφαρίνη, αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, βιταμινών ή άλλων συμπληρωμάτων 10 ημέρες πριν από τη διαδικασία.
Μετά τη διαδικασία
Θα σας οδηγήσουν σε έναν θάλαμο ανάρρωσης μετά την επέμβαση. Ανάλογα με τον τύπο της επέμβασης που κάνετε, ενδέχεται να πρέπει να μείνετε όλη τη νύχτα στο νοσοκομείο ή για κάποιες μέρες.
Θα είστε σε θέση να περπατήσετε σε μία μέρα από την επέμβαση, ανάλογα με τον τύπο της διαδικασίας που εκτελείται. Αποφύγετε τα βάρη ή την κούραση μέχρι να σας δώσει ο γιατρός σας την σχετική άδεια. Ο γιατρός ενδέχεται να σας συμβουλέψει να μην οδηγήσετε για τουλάχιστον μία εβδομάδα.
Ανάρρωση
Καθώς οι χειρουργικές τομές είναι τυπικά μικρότερες από αυτές μιας παραδοσιακής ανοικτής επέμβασης, η ρομποτική χειρουργική μπορεί να οδηγήσει σε:
- Πιο γρήγορη ανάρρωση
- Λιγότερο πόνο και αιμορραγία
- Μικρότερο κίνδυνο λοίμωξης
- Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο
- Μικρότερες ουλές
Eichel L, McDougall EM, Clayman RV. Basics of laparoscopic urologic surgery. In: Wein AJ. Campbell-Walsh Urology. 9th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 7.
Gomez G. Emerging technology in surgery: Informatics, electronics, robotics. In: Townsend CM, Beauchamp RD, Evers BM. Sabiston Textbook of Surgery. 18th ed. Philadelphia, Pa:Saunders Elsevier;2007:chap 19.
Lanfranco AR, Castellanos AE, Desai JP, Meyeres WC. Robotic surgery: A current perspective. Ann Surg. 2004;239:14-21.
Oleynikov D. Robotic surgery. Surg Clin N Am. 2008;88:1121-1130.