Ορισμός
Η βρογχοσκόπηση είναι μια εξέταση που χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αναπνευστικής οδού και τη διάγνωση πνευμονικής νόσου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας κάποιων παθήσεων του πνεύμονα.
Πώς γίνεται η εξέταση
Το βρογχοσκόπιο είναι μια συσκευή που χρησιμοποιείται για να παρατηρηθεί το εσωτερικό των πνευμόνων. Μπορεί να είναι εύκαμπτο ή άκαμπτο. Συνήθως χρησιμοποιείται ένα εύκαμπτο βρογχοσκόπιο. Το εύκαμπτο βρογχοσκόπιο είναι ένας σωλήνας πλάτους μικρότερου από 1,2 εκατοστά.
Το όργανο διέρχεται από το στόμα ή τη μύτη σας, μέσα από την τραχεία και στη συνέχεια στους πνεύμονες. Η «διέλευση» από τη μύτη είναι ένας καλός τρόπος να κοιτάξουμε τους ανώτερους αεραγωγούς. Η εξέταση μέσω του στόματος επιτρέπει στον γιατρό να χρησιμοποιήσει ένα μεγαλύτερο βρογχοσκόπιο.
Ένα άκαμπτο βρογχοσκόπιο απαιτεί γενική αναισθησία. Θα είστε κοιμισμένοι.
Εάν χρησιμοποιηθεί ένα εύκαμπτο βρογχοσκόπιο, θα είστε ξύπνιοι. Ο γιατρός θα αναισθητοποιήσει την περιοχή του στόματος και του λαιμού σας. Αυτό θα προκαλέσει βήχα αρχικά, ο οποίος θα σταματήσει καθώς το αναισθητικό αρχίζει να ενεργεί. Όταν αισθανθείτε την περιοχή «βαριά», τότε είναι και αρκετά αναισθητοποιημένη. Μπορείτε να λάβετε τα φάρμακα μέσω φλέβας (ενδοφλέβια) ώστε να χαλαρώσετε.
Εάν η βρογχοσκόπηση γίνεται μέσω της μύτης, σε ένα ρουθούνι θα χρησιμοποιηθεί ένα είδος ζελέ, το οποίο προκαλεί αναισθησία.
Μόλις επέλθει το μούδιασμα, το όργανο θα εισαχθεί στους πνεύμονες. Ο γιατρός μπορεί να διοχετεύσει αλατούχο διάλυμα μέσω του οργάνου. Αυτό καθαρίζει τους πνεύμονες και επιτρέπει στον γιατρό να συλλέξει δείγματα πνευμονικών κυττάρων, υγρών και άλλων υλικών μέσα στους αερόσακους. Αυτό το μέρος της διαδικασίας ονομάζεται πλύση.
Μερικές φορές, μικρά πινέλα, βελόνες ή λαβίδες μπορούν να περάσουν μέσα από το βρογχοσκόπιο και να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη δειγμάτων ιστών (βιοψιών) από τους πνεύμονές σας. Τα κομμάτια του πνευμονικού υλικού που αφαιρούνται είναι μικρά. Ο γιατρός μπορεί επίσης να τοποθετήσει ένα στεντ στον αεραγωγό ή να δει τους πνεύμονες με υπέρηχο κατά τη διάρκεια μιας βρογχοσκόπησης.
Πώς να προετοιμαστείτε για την εξέταση
Μην τρώτε και μην πιείτε τίποτα 6 - 12 ώρες πριν από την εξέταση. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας ζητήσει να αποφύγετε ασπιρίνη, βουπροφαίνη ή άλλα φάρμακα για την αραίωση του αίματος, πριν από τη διαδικασία.
Μπορεί να αισθάνεστε υπνηλία μετά την εξέταση, οπότε πρέπει να κανονίσετε τη μεταφορά από και προς το νοσοκομείο.
Πολλοί άνθρωποι θέλουν να ξεκουραστούν την επόμενη μέρα, άρα πρέπει να ρυθμίσετε θέματα εργασίας, φροντίδας παιδιών ή άλλες υποχρεώσεις. Συνήθως, η εξέταση γίνεται στα εξωτερικά ιατρεία και ο εξεταζόμενος πηγαίνει στην οικία του την ίδια μέρα. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν μια νύκτα στο νοσοκομείο.
Πώς θα αισθανθείτε κατά την εξέταση
Η τοπική αναισθησία χρησιμοποιείται για να χαλαρώσει τους μυς του λαιμού. Μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί το αναισθητικό, μπορεί να αισθανθείτε ρευστό να τρέχει στο πίσω μέρος του λαιμού σας και να χρειαστεί να βήξετε.
Μόλις αρχίσει να επιδρά το αναισθητικό, μπορεί να νιώσετε αίσθημα πίεσης ή ήπιας σύσφιγξης καθώς το όργανο κινείται μέσω της τραχείας. Παρ’λο που πολλοί ασθενείς αισθάνονται ότι μπορεί να πνιγούν όταν ο σωλήνας βρίσκεται στο λαιμό τους, δεν υπάρχει κίνδυνος ασφυξίας. Αν βήξετε κατά τη διάρκεια της δοκιμής, θα πάρετε περισσότερο αναισθητικό.
Όταν η αναισθησία αρχίσει να υποχωρεί, ο λαιμός σας μπορεί να είναι τραχύς για αρκετές ημέρες. Μετά την εξέταση, ένας αντανακλαστικός βήχας θα σημειωθεί για 1 - 2 ώρες. Δεν επιτρέπεται να φάτε ή να πιείτε μέχρι να εμφανιστεί αυτός ο βήχας.
Γιατί πραγματοποιείται η εξέταση
Μπορεί να κάνετε βρογχοσκόπηση για να βοηθήσετε το γιατρό σας να διαγνώσει παθήσεις των πνευμόνων σας. Ο γιατρός σας θα είναι σε θέση να ελέγξει τους αεραγωγούς ή να πάρει δείγμα βιοψίας.
Οι συνήθεις λόγοι για τη διενέργεια βρογχοσκόπησης είναι:
- Διόγκωση πνευμόνων, λεμφαδένων, ατελεκτάση ή άλλες αλλαγές που παρατηρούνται σε μια ακτινογραφία ή σε άλλη εξέταση απεικόνισης
- Υποψία διάμεσης πνευμονικής νόσου
- Βήχας με αίμα (αιμόπτυση)
- Πιθανό ξένο αντικείμενο στον αεραγωγό
- Βήχας που διήρκεσε περισσότερο από 3 μήνες χωρίς άλλη εξήγηση
- Λοιμώξεις στους πνεύμονες και στους βρόγχους
- Εισπνεόμενο τοξικό αέριο ή χημικό
Μπορεί επίσης να κάνετε μια βρογχοσκόπηση για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος των πνευμόνων ή της αναπνευστικής οδού, όπως:
- Αφαίρεση υγρών ή βλέννας από την αναπνευστική οδό
- Αφαίρεση ένα ξένου σώματος από την αναπνευστική οδό
- Διεύρυνση (διαστολή) αναπνευστικής οδού που είναι μπλοκαρισμένη ή στενή
- «Αποστράγγιση» αποστήματος
- Αντιμετώπιση καρκίνου με διάφορες τεχνικές
- Καθαρισμός του αναπνευστικού σωλήνα (θεραπευτική πλύση)
Φυσιολογικά αποτελέσματα
Εμφανίζονται φυσιολογικά κύτταρα και εκκρίσεις. Δεν παρατηρούνται ξένες ουσίες ή εμπόδια.
Το εύρος «κανονικής τιμής» μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς μεταξύ των διαφορετικών εργαστηρίων. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη σημασία των συγκεκριμένων αποτελεσμάτων της εξέτασης.
Τι συνεπάγονται τα μη φυσιολογικά αποτελέσματα
- Κοκκίωμα
- Λοιμώξεις από βακτηρίδια, ιούς, μύκητες, παράσιτα ή φυματίωση
- Πνευμονία αναρρόφησης
- CMV πνευμονία
- Χρόνια πνευμονική κοκκιδιοειδομυκητίαση
- Κρυπτοκοκκίαση
- Χρόνια πνευμονική ιστοπλάσμωση
- Πνευμονία με απόστημα πνεύμονα
- Πνευμονική ακτινομύκωση
- Πνευμονικό ασπεργίλωμα
- Πνευμονική ασπεργίλλωση (διηθητικός τύπος)
- Πνευμονική ιστιοκυττάρωση Χ (ηωσινοφιλικό κοκκίωμα)
- Πνευμονική νοκαρδίτιδα
- Πνευμονική φυματίωση
- Φλεγμονή των πνευμόνων που σχετίζονται με αντιδράσεις τύπου αλλεργίας (πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας)
- Διάμεση πνευμονοπάθεια
- Καρκίνο πνεύμονα ή καρκίνο στην περιοχή μεταξύ των πνευμόνων
- Στενώσεις (στένωση) της τραχείας ή των βρόγχων
- Ρευματοειδής πνευμονοπάθεια
- Σαρκοείδωση
- Αγγειίτιδα
Κίνδυνοι
Οι κύριοι κίνδυνοι από τη βρογχοσκόπηση είναι:
- Αιμορραγία από σημεία της βιοψίας
- Λοίμωξη
Υπάρχει επίσης ένας μικρός κίνδυνος για:
- Αρρυθμίες
- Δυσκολίες αναπνοής
- Πυρετό
- Έμφραγμα
- Χαμηλό οξυγόνο στο αίμα
- Πνευμοθώρακας
- Πονόλαιμος
Στις σπάνιες περιπτώσεις όπου χρησιμοποιείται γενική αναισθησία, υπάρχει κίνδυνος για:
- Μυϊκό πόνο
- Αλλαγή της αρτηριακής πίεσης
- Χαμηλότερο καρδιακό ρυθμό
- Ναυτία
- Εμετό
Όταν διενεργείται βιοψία, υπάρχει κίνδυνος σοβαρής αιμορραγίας. Κάποια αιμορραγία είναι συνηθισμένη. Η νοσοκόμα συνήθως θα παρακολουθεί την ποσότητα της αιμορραγίας.
Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος πνιγμού εάν γίνει κατάποση οτιδήποτε (συμπεριλαμβανομένου του ύδατος) προτού «υποχωρήσει» η αναισθησία.
Να λαμβάνεται υπόψη ότι:
Μετά τη διαδικασία, το αντανακλαστικό στον πνιγμό θα επιστρέψει. Ωστόσο, μέχρι να επανέλθει, μην τρώτε και μην πίνετε τίποτα.
Για να ελέγξετε αν έχει επιστρέψει το συγκεκριμένο αντανακλαστικό, τοποθετήστε ένα κουτάλι στο πίσω μέρος της γλώσσας σας για μερικά δευτερόλεπτα με ελαφριά πίεση. Εάν δεν το νιώσετε, περιμένετε 15 λεπτά και δοκιμάστε ξανά. Βεβαιωθείτε ότι δεν χρησιμοποιείτε μικρά ή αιχμηρά αντικείμενα για να δοκιμάσετε αυτό το αντανακλαστικό.
Kraft M. Approach to the patient with respiratory disease. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 83.
Reynolds HY. Respiratory structure and function: mechanisms and testing. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 85.
Prakash UBS. Bronchoscopy. In: Mason RJ, Murray J, VC Broaddus, Nadel J, eds. Textbook of Respiratory Medicine. 4th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2005:chap 22.