Τι είναι η τρυποφοβία;

Αν το να κοιτάτε την εικόνα μια κηρήθρας σάς γεμίζει με άγχος και τρόμο, τότε ίσως να πάσχετε από τρυποφοβία. Το ίδιο μπορεί να συμβαίνει κι αν κοιτάξετε κοράλια, ή ένα αρκετά τρισδιάστατο... πουά μοτίβο. Η τρυποφοβία είναι ο παράλογος φόβος και αηδία για μοτίβα που μοιάζουν σαν επαναλαμβανόμενες μικρές τρύπες, και σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να προκαλέσει έντονες κρίσεις άγχους.

Καθώς η τρυποφοβία δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα ως πάθηση και δεν μπορεί να διαγνωστεί, πολλοί ασθενείς υποφέρουν χωρίς να ξέρουν ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια ή χωρίς να είναι σίγουροι τι μπορούν να κάνουν για αυτό.

Οι ειδικοί δεν είναι απόλυτα σίγουροι στο τι προκαλεί την τρυποφοβία. Εικάζεται πως είναι εξελικτικό κατάλοιπο σε ορισμένους ανθρώπους και πως ίσως σε αρχαιότερες εποχές αυτά τα μοτίβα συσχετίζονταν με κίνδυνο, ασθένεια ή θάνατο - ίσως επειδή στην φύση απαντώνται σε ορισμένα δηλητηριώδη φίδια ή έντομα.

Μπορεί να προκληθεί από εικόνες όπως μια κηρήθρα, ορισμένα λουλούδια, σαπουνόφουσκες, φράουλες, σφουγγάρια, κοντινές εικόνες πόρων του δέρματος, ή και ορισμένα έντομα και τις φωλιές τους. Όταν ένα άτομο με αυτή την φοβία δει αυτές τις εικόνες, μπορεί να βιώσει τα εξής συμπτώματα:

-Έντονο και ξαφνικό στρες ή τρόμο

-Κρίση πανικού

-Έντονη αίσθηση αηδίας

-Ντροπή, αν είναι κάτι που μπορούν να παρατηρήσουν και άλλοι

-Ζαλάδα

-Δυσκολία στην αναπνοή

-Έντονη και ξαφνική εφίδρωση

-Αύξηση των παλμών της καρδιάς

-Τρέμουλο

-Ναυτία

-Ανατριχίλα

Η φοβία δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τις στιγμές που ο ασθενής θα αντικρίσει αυτές τις εικόνες, αλλά και  με το ψυχολογικό στρες που προκαλεί η ανησυχία ότι μπορεί να τις δει κάπου, ή ότι θα τις σκεφτεί σε κάποια ακατάλληλη στιγμή.

Αυτό μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινή ζωή, όπως κάθε άλλη φοβία. Μπορεί να αρχίσετε να αποφεύγετε περιοχές που σας έχει συμβεί κάποιο σχετικό γεγονός, ή να καταπιέζετε το στρες και να αισθάνεστε ακόμα χειρότερα στο τέλος της ημέρας. Άλλες φορές, αν για παράδειγμα οι φράουλες είναι πρόβλημα, να μην μπορείτε να περάσετε δίπλα από τα φρούτα στο σούπερ μάρκετ. Όπως και κάθε άλλη φοβία, αν φτάσει στο σημείο να επηρεάζει με τέτοιον τρόπο την καθημερινότητά σας, πρέπει να ζητήσετε βοήθεια.

Η τρυποφοβία, τέλος, έχει παρατηρηθεί πως απαντάται πιο συχνά σε άτομα που πάσχουν ήδη από κάποιο πρόβλημα ψυχιατρικής φύσης, όπως ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κατάθλιψη ή γενικευμένη αγχώδη διαταραχή. Για τους ανθρώπους που την αντιμετωπίζουν ως φοβία, με άγχος και τρόμο ως αντίδραση στις εικόνες με τρύπες, η θεραπεία μπορεί να είναι σχετικά ίδια με αυτή που προτείνεται στις υπόλοιπες φοβίες: σταδιακή εκλογίκευση, ψυχοθεραπεία για να καταλάβουμε την πηγή της, κ.ο.κ. Για τους ανθρώπους που νιώθουν αισθήματα αηδίας και αποστροφής, η κατάσταση μπορεί να είναι κάπως διαφορετική, αλλά σίγουρα η ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει πολύ ως πρώτο βήμα.

Μερικές φορές, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρησιμοποιηθεί βραχυπρόθεσμα σε ασθενείς με ιδιαίτερα έντονες φοβίες. Τέλος, η θεραπεία μέσω έκθεσης σε αυτό που φοβόμαστε έχει αποδειχθεί αποτελεσματική μέθοδος, πάντα ανάλογα με το πόσο έτοιμος είναι ο ασθενής και πόση εμπιστοσύνη έχει καταφέρει να του εμπνεύσει ο γιατρός.