Covid-19: Αυξανόμενες ενδείξεις ότι το εμβόλιο Sputnik είναι ασφαλές και αποτελεσματικό

Το ρωσικό εμβόλιο Sputnik κατά του Κορωνοϊού χρησιμοποιείται ήδη σε σχεδόν 70 χώρες, παρά το ότι ακόμη δεν έχει λάβει έγκριση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Mολονότι αποτέλεσε αντικείμενο διαμάχης καθώς η ρωσική κυβέρνηση ενέκρινε τη χρήση του πέρσι, πριν ακόμη δημοσιευθούν τα αποτελέσματα της δοκιμαστικής περιόδου, τωρινά στοιχεία δείχνουν ότι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Αν και παραμένουν κάποια ερωτήματα σχετικά με την ποιότητα της παρακολούθησης του για πιθανές σπάνιες παρενέργειες.

Το Sputnik V - επίσης γνωστό ως Gam-COVID-Vac - ήταν το πρώτο εμβόλιο COVID-19 που καταχωρήθηκε για χρήση και έκτοτε έχει εγκριθεί σε 67 χώρες, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Ουγγαρία, η Ινδία και οι Φιλιππίνες. Ωστόσο, το εμβόλιο δεν έχει ακόμη λάβει έγκριση για χρήση έκτακτης ανάγκης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Η έγκριση από τον ΠΟΥ είναι ζωτικής σημασίας για την ευρεία διανομή του μέσω της πρωτοβουλίας COVID-19 Vaccines Global Access (COVAX), η οποία παρέχει δόσεις σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, αναφέρει το δημοσίευμα.

Αναπτύχθηκε από επιστήμονες στο Εθνικό Κέντρο Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας Gamaleya στη Μόσχα, και εγκρίθηκε για χρήση από το ρωσικό Υπουργείο Υγείας στις 11 Αυγούστου 2020, πριν από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών Φάσης Ι και ΙΙ. 

Μερικές από αυτές τις ανησυχίες, ωστόσο, μετριάστηκαν όταν τα αποτελέσματα της δοκιμής φάσης III που δημοσιεύθηκαν τον Φεβρουάριο από τους παρασκευαστές του εμβολίου, έδειξαν ότι είναι 91,6% αποτελεσματικό στην πρόληψη της συμπτωματικής λοίμωξης από την COVID-19 και 100% αποτελεσματικό στην πρόληψη σοβαρής λοίμωξης. 

Παρά την απουσία έγκρισης από τον EMA ή τον ΠΟΥ, αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Κορέας, της Αργεντινής και της Ινδίας, παρασκευάζουν ήδη το Sputnik V. Και η Ινδία σχεδιάζει να αντλήσει τουλάχιστον 850 εκατομμύρια δόσεις, για να βοηθήσει στην επιτάχυνση του εμβολιασμού της. Την ίδια στιγμή, πολλές άλλες χώρες, όπως η Ουγγαρία και το Ιράν, εισάγουν το Sputnik V, που έχει γίνει βασική πτυχή των εκστρατειών εμβολιασμού του πληθυσμού τους.

Το Sputnik V είναι παρόμοιο με τα εμβόλια Oxford-AstraZeneca και Johnson & Johnson. Αλλά αντί να χρησιμοποιεί έναν κατασκευασμένο αδενοϊό, όπως κάνουν αυτά τα δύο εμβόλια, το Sputnik V χρησιμοποιεί διαφορετικούς αδενοϊούς, που ονομάζονται rAd26 και rAd5, για την πρώτη και τη δεύτερη δόση, αντίστοιχα.

Μη δημοσιευμένα δεδομένα από 3,8 εκατ. Ρώσους πλήρως εμβολιασμένους δείχνουν αποτελεσματικότητα 97,6%. Οι αριθμοί που κυκλοφόρησαν από το Υπουργείο Υγείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σχετικά με περίπου 81.000 άτομα που είχαν λάβει δύο δόσεις του εμβολίου, υποδηλώνουν 97,8% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της συμπτωματικής COVID-19 και 100% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών.

Η μελέτη φάσης ΙΙΙ της Ρωσίας διαπίστωσε επίσης ότι ακόμη και μία δόση ήταν 73,6% αποτελεσματική στην πρόληψη της μέτριας έως σοβαρής νόσου. Αυτό οδήγησε τις ρωσικές υγειονομικές αρχές να εγκρίνουν την εφάπαξ δόση Sputnik Light - η οποία χρησιμοποιεί τον φορέα rAd26 - τον Μάιο, βάσει δεδομένων από το πρόγραμμα εμβολιασμού της ίδιας της χώρας, το οποίο υποδηλώνει ότι ήταν 79,4% αποτελεσματικό στην πρόληψη συμπτωματικών ασθενειών.

Έκτοτε, μια ακόμη μη δημοσιευμένη μελέτη από το υπουργείο Υγείας του Μπουένος Άιρες στην Αργεντινή, στην οποία συμμετείχαν 40.387 εμβολιασμένοι και 146.194 μη εμβολιασμένοι άνθρωποι ηλικίας 60-79, διαπίστωσε ότι μία μόνο δόση Sputnik Light μείωσε τις συμπτωματικές λοιμώξεις κατά 78,6%, τη νοσηλεία κατά 87,6% και τους θανάτους κατά 84,7%.

Πηγές:
Nature