Ιός Δυτικού Νείλου: 41 κρούσματα έως τώρα, 3 θάνατοι, 4 στην εντατική

Από τις 10 το βράδυ ως τις 12 τα μεσάνυχτα της Πέμπτης ζητήθηκε από τους κατοίκους της Ελεούσας, στον Δήμο Χαλκηδόνας, λίγα χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Θεσσαλονίκης, να κλειστούν στα σπίτια τους, με "σφραγισμένες" πόρτες και παράθυρα. Οι νοικοκυρές μάζεψαν τα απλωμένα ρούχα, οι μελισσοκόμοι απομάκρυναν τις κυψέλες, τα κατοικίδια μπήκαν στο εσωτερικό των σπιτιών, ενώ κάποιοι σκέπασαν με νάιλον τους λαχανόκηπους στις αυλές τους, παρόλο που οι οδηγίες ανέφεραν πως τα προϊόντα θα μπορούσαν να καταναλωθούν την επόμενη μέρα, μετά από πλύσιμο. Αυτές τις δύο ώρες συνεργεία της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προχώρησαν σε εκτεταμένους ψεκασμούς σε ολόκληρο τον οικισμό για την καταπολέμηση των κουνουπιών, έπειτα από τον εντοπισμό κρούσματος του ιού του Δυτικού Νείλου σε κάτοικο.

Ηταν το τρίτο κρούσμα στο νομό Θεσσαλονίκης κατά τη φετινή περίοδο, 34ο στην Κεντρική Μακεδονία και 41ο στην Ελλάδα.

Η νόσος, που μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω μολυσμένων κοινών κουνουπιών, με ενδιάμεσο ξενιστή τα άγρια πτηνά, είναι ασυμπτωματική σχεδόν στο 80% των περιπτώσεων, και για το λόγο αυτό εντοπίζονται κυρίως τα κρούσματα που εκδηλώνουν συμπτώματα. Δύο στους δέκα που θα προσβληθούν θα εκδηλώσουν ήπια συμπτώματα, ενώ σε ένα ποσοστό κάτω του 1% ο ιός προκαλεί σοβαρές εκδηλώσεις στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, οδηγώντας ορισμένους εξ αυτών και στον θάνατο. Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι οι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας και ειδικά όσοι έχουν υποκείμενα σοβαρά νοσήματα.

Από το 2010 στην Ελλάδα

Ο ιός, που έχει εξαπλωθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου και είναι ενδημικός στις ΗΠΑ, πρωτοεμφανίστηκε στην Ευρώπη το 1996, με επιδημικό κύμα κυρίως στη Ρουμανία. Λίγα χρόνια μετά ανιχνεύτηκε και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την επιδημιολογική επιτήρηση που πραγματοποιεί ο ΕΟΔΥ, από το 2010 ως το 2014 και από το 2017 ως σήμερα καταγράφονται από δεκάδες ως εκατοντάδες κρούσματα κάθε χρόνο, ενώ στην ενδιάμεση περίοδο 2015-2016 δεν επιβεβαιώθηκαν κρούσματα.

Συνολικά έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 1.402 επιβεβαιωμένα κρούσματα, εκ των οποίων 1.003 με προσβολή του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και 196 θάνατοι.

Η περίοδος καταγραφής κρουσμάτων συμπίπτει με αυτή της κυκλοφορίας των κουνουπιών, με έξαρση το τετράμηνο Ιουλίου – Οκτωβρίου.

Φέτος, μέχρι την 7η Σεπτεβρίου, έχουν επιβεβαιωθεί 40 κρούσματα ,εκ των οποίων τα 30 με προσβολή του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, ενώ 3 άνθρωποι έχουν φύγει από τη ζωή.

Καταγραφή κρουσμάτων Ιού του Δυτικού Νείλου από το 2010 ως σήμερα (πηγή: ΕΟΔΥ)

* Εγκεφαλίτιδα ή/και μηνιγγίτιδα ή/και οξεία χαλαρή παράλυση.

** Περιλαμβάνεται ένα περιστατικό που μολύνθηκε το 2018, αλλά διαγνώστηκε το 2019.

*** Περιλαμβάνεται ένας θάνατος νοσηλευόμενου ασθενούς που μολύνθηκε το 2018 και κατέληξε το 2019.

Στο επίκεντρο η Κεντρική Μακεδονία

Η μεγάλη πλειοψηφία των κρουσμάτων, όπως κάθε χρόνο, εντοπίζεται στους νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ η διασπορά περιλαμβάνει σποραδικά κρούσματα και σε άλλες Περιφέρειες της χώρας.

Από τα 40 κρούσματα που έχουν καταγραφεί στις εκθέσεις του ΕΟΔΥ ως τις 7 Σεπτεμβρίου (σ.σ. αυξήθηκαν σε 41 με το κρούσμα της Ελεούσας Θεσσαλονίκης), τα 33 εντοπίζονται στην Κεντρική Μακεδονία, εκ των οποίων από 15 στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας, 2 στη Θεσσαλονίκη και 1 στις Σέρρες. Άλλα 2 κρούσματα έχουν εντοπιστεί στην Ανατολική Αττική (από ένα στους δήμους Παλλήνης και Σπάτων - Αρτέμιδος), 2 στη Στερεά Ελλάδα (από 1 σε Βοιωτία και Εύβοια) και 2 στην Ανατολική Μακεδονία (από 1 σε Καβάλα και Δράμα).

Σε ό,τι αφορά την κατάσταση των 40 ατόμων που έχουν προσβληθεί επιβεβαιωμένα κατά την τρέχουσα περίοδο, 5 ασθενείς νοσηλεύονται, οι 4 εκ των οποίων σε ΜΕΘ, ενώ άλλοι 29 έχουν λάβει εξιτήριο.

Νοσηλευόμενοι, νοσηλευθέντες και αριθμός θανάτων (πηγή: ΕΟΔΥ)

Μιλώντας στο iatronet ο αντιπεριφερειάρχης Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Χρήστος Μήττας (φωτογραφία πάνω), ανέφερε πως με το πρόγραμμα ψεκασμών για την καταπολέμηση κουνουπιών που εφαρμόζεται η κατάσταση κρατιέται υπό έλεγχο. "Το 2018 είχαμε 117 κρούσματα, το 2019 54, πέρυσι 94 και φέτος μέχρι στιγμής 34. Μας είπαν αρμόδιοι επιστήμονες πως αν δεν είχαμε τους ψεκασμούς τα κρούσματα θα ήταν δεκαπλάσια. Φαίνεται προς το παρόν πως πάμε καλύτερα από πέρυσι, θα δούμε στη συνέχεια. Πέρυσι εκπλαγήκαμε, γιατί είχαμε καταγραφές μέχρι και το Νοέμβριο", είπε και πρόσθεσε: "Δυστυχώς, έχουμε 3 θανάτους ως σήμερα, 2 στην Ημαθία και 1 στην Πέλλα. Όλοι ήταν μεγάλης ηλικίας και με υποκείμενα νοσήματα, όπως συμβαίνει και με τον κορωνοϊό".

Πώς μεταδίδεται - Μέτρα προφύλαξης

Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Η βασική δεξαμενή του ιού στη φύση είναι κυρίως τα άγρια πτηνά, από όπου μολύνονται τα κουνούπια, ενώ οι άνθρωποι δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια. Η πλειονότητα των ανθρώπων που μολύνονται με τον ιό είναι ασυμπτωματικοί, περίπου 20% εμφανίζουν ήπια συμπτώματα ιογενούς συνδρομής (πυρετός, κεφαλαλγία, εξανθήματα, αίσθημα κόπωσης) και λιγότεροι από 1% παρουσιάζουν σοβαρότερες εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα, κυρίως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση. Οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις εμφανίζονται συνήθως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και γενικά άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Ο ΕΟΔΥ σε κάθε περίοδο μετάδοσης, διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, διερευνά άμεσα τα περιστατικά και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, με στόχο την έγκαιρη εφαρμογή στοχευμένων μέτρων απόκρισης και πρόληψης.

Τα μέσα ατομικής προστασίας του πληθυσμού από το τσίμπημα κουνουπιών, πρέπει να τηρούνται με συνέπεια, ιδιαίτερα από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα. Περιλαμβάνουν χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών σώματος, σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ανεμιστήρες, κατάλληλα μακριά ρούχα κ.ά. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται η διατήρηση στάσιμου νερού, που αποτελεί εστία αναπαραγωγής κουνουπιών.