Θεσσαλονίκη: Στο μισό η διασπορά σε σχέση με τον περσινό Νοέμβριο

Έπειτα από μια μακρά περίοδο συνεχούς αύξησης, το ιικό φορτίο στα λύματα της Θεσσαλονίκης ακολουθεί μια τάση αργής αποκλιμάκωσης τις τελευταίες δύο εβδομάδες, γεγονός που αποτυπώνεται από τις αρχές του μήνα και στον αριθμό των καθημερινών κρουσμάτων στην πόλη. Το peak της διασποράς εντοπίστηκε στις τελευταίες μέρες του Νοεμβρίου και στις πρώτες του Δεκεμβρίου. Κι ενώ η πόλη εξακολουθεί - και θα εξακολουθήσει για αρκετές εβδομάδες - να δοκιμάζεται σκληρά σε ό,τι αφορά τους λεγόμενους "σκληρούς" δείκτες (πίεση στα νοσοκομεία, ΜΕΘ, απώλειες) η τάση υποχώρησης επιτρέπει την πρώτη αποτίμηση για την περίοδο κορύφωσης του πανδημικού κύματος, μέσα από τη σύγκριση των ευρημάτων στα λύματα.

Η ανάλυση και επεξεργασία των στοιχείων από τη διεπιστημονική Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με το καινοτόμο σε διεθνές επίπεδο μοντέλο που έχει αναπτύξει, καταλήγει στο ενδιαφέρον συμπέρασμα πως παρά τη σφοδρότητά του και το πολύ πιο μεταδοτικό στέλεχος Δέλτα, το 4ο κύμα μόλυνε περίπου τους μισούς ανθρώπους σε σχέση με το 2ο, ακριβώς την ίδια περίοδο του 2020, όταν δεν υπήρχε το "όπλο" των εμβολίων.

Τα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα που ανακοινώθηκαν από τον ΕΟΔΥ ήταν σημαντικά περισσότερα από αυτά του δεύτερου κύματος, με μέσο όρο πάνω από 1.000 καθημερινές μολύνσεις για τον φετινό Νοέμβριο, έναντι 570 κατά μέσο όρο τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Ωστόσο, η πραγματική διασπορά στην κοινότητα ήταν φέτος κατά 50% μικρότερη, κι αυτό γιατί η σχέση επιβεβαιωμένων προς αδιάγνωστα και ασυμπτωματικά κρούσματα ήταν φέτος 1 προς 2, ενώ πέρυσι η αναλογία ήταν ως και 1 προς 4,5.

"Λόγω του αυξημένου testing πιάσαμε φέτος 1.200 κρούσματα έναντι 900 πέρυσι. Όμως τώρα τα 1.200 σημαίνουν περίπου 2.400 πραγματικά, ενώ τα 900 πέρυσι το Νοέμβριο σήμαιναν ως και πάνω από 4.000 στην κοινότητα", αναφέρει στο iatronet.gr ο καθηγητής του Τμήματος Χημείας και μέλος της διεπιστημονικής Ομάδας, Θοδωρής Καραπάντσιος.

Οι τιμές του ιικού φορτίου στα λύματα που μετρά η Ομάδα έφτασαν - και για ένα διάστημα ξεπέρασαν - αυτές του λεγόμενου "μαύρου Νοέμβρη", παρά τη μικρότερη διασπορά. Αυτό οφείλεται στο μεγαλύτερο φορτίο της παραλλαγής Δέλτα. "Το σχετικό αποτέλεσμα, δηλαδή το ιικό φορτίο ανά άτομο, είναι μεγαλύτερο, αλλά το σύνολο των μολυσμένων ατόμων είναι στο μισό", εξηγεί ο καθηγητής.

Το 3% του πληθυσμού δυνητικοί μεταδότες

Περίπου 24.000 άνθρωποι, που αντιστοιχούν περίπου στο 3% του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης, μπορούσε δυνητικά να μεταδώσει τον κορωνοϊό κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του 4ου πανδημικού κύματος στην πόλη, πριν από δέκα ημέρες. Το ποσοστό των ανθρώπων που είχαν τον ιό εκείνες τις ημέρες ήταν αρκετά μεγαλύτερο.

"Κάποιος που θα μολυνθεί βγάζει εκκρίσεις για 30 με 32 μέρες. Επειδή η καραντίνα διαρκεί 10 μέρες, ο κόσμος καταλαβαίνει ότι μετά τις 10 μέρες είσαι καλά. Όντως είσαι καλά στα συμπτώματα και δεν μεταδίδεις, αλλά εξακολουθείς να έχεις ιό στον οργανισμό σου και τον αποβάλλεις. Δεν μεταδίδεις γιατί το φορτίο που αποβάλλεις είναι μικρό", εξηγεί ο κ. Καραπάντσιος. Με βάση την παραδοχή του μοντέλου ότι το μέγιστο φορτίο του ιού συγκεντρώνεται κοντά στην 6η με 8η μέρα από τη μόλυνση, και με το +-30%, που ορίζει η διεθνής βιβλιογραφία ως περίοδο αυξημένης πιθανότητας μετάδοσης, υπολογίστηκε ο συγκεκριμένος αριθμός. "Με το 30% γύρω από το μέγιστο φορτίο καταλήγουμε στους 24.000 ανθρώπους που ήταν ικανοί να μεταδώσουν εκείνες τις μέρες. Δηλαδή περίπου του 3% του πληθυσμού της πόλης, ποσοστό όχι μικρό. Μπορεί το 1 στα 3 να ήταν σε καραντίνα στο σπίτι του γιατί ήξερε ότι έχει συμπτώματα, αλλά τα άλλα 2 να βρίσκονταν εκεί έξω και να μην είχαν καταλάβει τίποτα".

Η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ έχει εξελίξει περαιτέρω το μοντέλο της, με μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο και έχει ως βασικό στόχο να μπορεί να "μεταφράζει" τα ευρήματα στα λύματα σε πραγματικό αριθμό φορέων του ιού στην κοινότητα, εντοπισμένων και μη. Έπειτα από αυτή την εξέλιξη υπήρξαν δύο ακόμη επιστημονικές εργασίες, σε επίπεδο προδημοσίευσης, που επιβεβαιώνουν βασικές παραμέτρους της μελέτης, όπως η καμπύλη αναφοράς των 30 ημερών και η κορύφωση του ιικού φορτίου στην 6η μέρα από τη μόλυνση.

Αποκλιμάκωση αν δεν ξεφύγουμε στις γιορτές

Τολμώντας μια πρόβλεψη της εξέλιξης της πανδημίας στο επόμενο διάστημα ο κ. Καραπάντσιος εκτιμά πως θα συνεχιστεί η αργή αποκλιμάκωση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αλλάξει δραματικά η κοινωνική συμπεριφορά του κόσμου στην περίοδο των γιορτών.

"Είμαστε σε τάση μείωσης, αλλά δεν πρέπει να δοθεί το μήνυμα της χαλαρότητας, καθώς τα νούμερα παραμένουν μεγάλα. Αν τώρα ενόψει Χριστουγέννων υπάρξει πολύ μεγαλύτερη κοινωνική δραστηριότητα, υπάρχει μια πολύ μεγάλη πιθανότητα αυτή η τάση να ανατραπεί", τονίζει για να προσθέσει την αισιοδοξία του πως τελικά δεν θα επιβεβαιωθεί ένα τέτοιο σενάριο: "Σε χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία τα Χριστούγεννα φέρνουν μια ανατροπή έντονης κινητικότητας. Επειδή εκεί επικρατεί κρύο οι άνθρωποι δεν έχουν συνηθισμένη κοινωνικότητα, αλλά τα Χριστούγεννα έχουν μια έκρηξη. Εδώ εκτιμώ ότι έχουμε ήδη μια κοινωνικότητα, μας το επιτρέπει ο καιρός και ο τρόπος που σκεφτόμαστε και ζούμε. Δεν είμαστε στο μηδέν για να εκτιναχτούμε ενόψει Χριστουγέννων".