Κλεμπσιέλλα και σταφυλόκοκκος με...δόντια στην Ελλάδα - Τι αναφέρεται σε έκθεση ECDC και ΠΟΥ

Σε ανησυχητικά επίπεδα παραμένει η αντοχή των μικροβίων σε μία σειρά από σημαντικά αντιβιοτικά στην Ελλάδα. Το φαινόμενο συνδέεται με κατάχρηση των εν λόγω φαρμάκων, η οποία συμβάλλει στη δημιουργία μικροβιακών στελεχών που δεν αντιμετωπίζονται με τη θεραπεία.

Το συμπέρασμα προκύπτει από την πρώτη έκθεση επιτήρησης της μικροβιακής αντοχής στην Ευρώπη, την οποία δημοσίευσαν σήμερα από κοινού το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και το Περιφερειακό Γραφείο Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Η έκθεση περιλαμβάνει δεδομένα από το 2020.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της, σε ετήσια βάση καταγράφονται στην Ευρώπη περισσότερες από 670.000 ανθεκτικές στα φάρμακα βακτηριακές λοιμώξεις, με αποτέλεσμα να χάνουν τη ζωή τους περίπου 33.000 ασθενείς. Η επιβάρυνση των λοιμώξεων αυτών στην υγεία, είναι συγκρίσιμη με της γρίπης, της φυματίωσης και του AIDS μαζί!

Οι ειδικοί εκφράζουν την ανησυχία τους για τα υψηλά ποσοστά αντοχής που εμφανίζει η κλεμπσιέλλα της πνευμονίας (K. pneumoniae) σε κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς και καρβαπενέμες και το ακινετοβακτήριο (Acinetobacter spp.) στην καρβαπενέμη.

Στοιχεία Ελλάδας

Από τα στοιχεία της έκθεσης προκύπτει πως στη χώρα μας, τα ποσοστά αντοχής των συγκεκριμένων βακτηρίων είναι πολύ υψηλά: 

• Η αντοχή της κλεμπσιέλλας στις κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς μετρήθηκε το 2020 στο 74,5%, όταν το μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι μόλις 33,9%. Ποσοστό πάνω από 50% εμφανίζουν 18 από τις 54 χώρες που αξιολογούνται με τη συγκεκριμένη έκθεση. 
• Η αντοχή του ακινετοβακτηρίου στο αντιβιοτικό καρβαπενέμη αγγίζει το απόλυτο (94,6%), όταν το μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό είναι 38%.
• Ισχυρή αντοχή καταγράφεται και από το βακτήριο εσερίχια κόλι (E. coli) στις κινολόνες (Fluoroquinolone). Η χώρα μας έχει ποσοστό αντοχής 32,7%, με μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό στο 23,8%.
• Η αντοχή του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου (S. aureus) στη μεθικιλλίνη (Methicillin) φτάνει το 40,2% στην Ελλάδα, όταν το μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό είναι 16,7%. Μόνον 10 από τις 54 συγκρινόμενες χώρες έχουν ποσοστά άνω του 25%: Ελλάδα, Λευκορωσία, Κροατία, Κύπρος, Ιταλία, Βόρεια Μακεδονία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σερβία και Τουρκία.

Τα παραπάνω στοιχεία εξηγούν, ενδεχομένως, και την υψηλή θνητότητα από νοσοκομειακές λοιμώξεις στη χώρα μας.

Συντονισμένη δράση

Οι ειδικοί του ECDC και του ΠΟΥ υπογραμμίζουν πως απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια δεν μπορούν να περιοριστούν εντός των συνόρων. Όπως αναφέρουν, απαιτείται συντονισμένη δράση για την καταπολέμησή τους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ.

Προειδοποιούν πως η αντοχή στα αντιβιοτικά τελευταίας γραμμής, όπως η βανκομυκίνη και στις καρβαπενέμες, είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Όταν αυτά τα αντιβιοτικά δεν είναι πλέον αποτελεσματικά, υπάρχουν πολύ περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές που μπορεί να μην λειτουργούν σε όλες τις περιπτώσεις, οδηγώντας μερικές φορές σε θανατηφόρα αποτελέσματα.

Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά τελευταίας γραμμής υπονομεύει επίσης την αποτελεσματικότητα των ιατρικών παρεμβάσεων που σώζουν ζωές, όπως η θεραπεία του καρκίνου και η μεταμόσχευση οργάνων.

Επισημαίνουν πως απαιτούνται επειγόντως ισχυρές επενδύσεις και παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής, οι οποίες θα έχουν σημαντικά θετικό αντίκτυπο στην υγεία του πληθυσμού και στις μελλοντικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης.

Πηγές:
ECDC