Ακτινοβολίες στην παιδική ηλικία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης νέου καρκίνου στην ενήλικη ζωή

Τα ποσοστά διηθητικού καρκίνου του μαστού σε επιζώντες από καρκίνο της παιδικής ηλικίας έχουν μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, ιδίως σε γυναίκες κάτω των 40 ετών. Ο λόγος φαίνεται να είναι ότι η ακτινοβoλία του μαστού έχει γίνει λιγότερο συχνή.

Ωστόσο, άλλες αλλαγές στη θεραπεία του καρκίνου έχουν περιορίσει τη μείωση των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού.

Αυτό προκύπτει από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο "JAMA Oncology" σε 11.500 γυναίκες που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο στην παιδική ηλικία. 

"Περισσότερο από το 85% των παιδιών και των εφήβων που διαγιγνώσκονται με καρκίνο επιβιώνουν πλέον τουλάχιστον 5 χρόνια", γράφουν η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, Tara O. Henderson, του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Comer Children's Hospital του Σικάγο, Σικάγο, ΗΠΑ, και οι συνεργάτες της.

Ωστόσο, αν και η 5ετής επιβίωση έχει βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός των υπερβολικών θανάτων μεταξύ των επιζώντων από καρκίνο όλων των ηλικιών παραμένει υψηλός, επειδή οι επιζώντες από καρκίνο έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, λένε.

"Οι βελτιώσεις στη θεραπεία του όγκου έχουν οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των ατόμων που έχουν επιβιώσει από τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας.

Ωστόσο, πολλοί από αυτούς υποφέρουν από χρόνιες, συχνά απειλητικές για τη ζωή τους, συνέπειες στην υγεία τους από την αντικαρκινική θεραπεία", γράφει η Kelsey L. Corrigan από το Κέντρο Καρκίνου MD Anderson του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Χιούστον των ΗΠΑ, σε συνοδευτικό κύριο άρθρο.

Η θεραπεία που σώζει ζωές αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου αργότερα.

"Αυτό που είναι ανησυχητικό και σκληρό", συνεχίζει η Corrigan, "είναι ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία που απαιτείται για να θεραπευτεί ένα παιδί από τον καρκίνο το θέτει σε κίνδυνο να αναπτύξει άλλους καρκίνους αργότερα στη ζωή του. 

Ο διηθητικός καρκίνος του μαστού είναι ένας από τους συχνότερους καρκίνους που διαγιγνώσκονται ως αποτέλεσμα".

Η αναδρομική μελέτη κοόρτης, που δημοσιεύθηκε τώρα, συμπεριέλαβε ασθενείς που επέζησαν από καρκίνο που διαγνώστηκε πριν από την ηλικία των 21 ετών (1970 και 1999) για τουλάχιστον 5 χρόνια. Παρακολουθήθηκαν μέχρι το τέλος του 2020.

Η ερευνητική ομάδα της Henderson αναφέρει ότι από τις 11.500 γυναίκες που επέζησαν του καρκίνου, οι 489 εμφάνισαν συνολικά 583 καρκίνους του μαστού. Σε 427 ασθενείς, ο καρκίνος του μαστού ήταν διηθητικός και σε 156 ήταν καρκίνωμα του πόρου in situ (DCIS).

Στην ηλικία των 45 ετών, η αθροιστική επίπτωση του καρκίνου του μαστού ήταν 8,1%. "Οι γυναίκες που είχαν επιβιώσει από έναν καρκίνο είχαν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού (τυποποιημένο ποσοστό επίπτωσης: 6,6) σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό που αντιστοιχούσε σε ηλικία, φύλο και ημερολογιακό έτος", ανέφεραν οι συγγραφείς.

Με την πάροδο των δεκαετιών, λένε, υπήρξαν αλλαγές στη θεραπεία του καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων λιγότερων ακτινοβολιών του μαστού. Ενώ ο μαστός εκτέθηκε σε ακτινοβολία στο 34% των περιπτώσεων τη δεκαετία του 1970, το ποσοστό αυτό ήταν 22% τη δεκαετία του 1980 και 17% τη δεκαετία του 1990. Το ίδιο ισχύει και για την ακτινοβόληση της πυελικής περιοχής, όπου η συχνότητα επίσης μειώθηκε από 26% τη δεκαετία του 1970 σε 17% τη δεκαετία του 1980 και 13% τη δεκαετία του 1990.

Αντίθετα, αυξήθηκε η έκθεση στη χημειοθεραπεία με ανθρακυκλίνες. Ενώ το 30% των γυναικών λάμβαναν αυτά τα κυτταροστατικά φάρμακα τη δεκαετία του 1970, το ποσοστό αυξήθηκε στο 51% τη δεκαετία του 1980 και στο 64% τη δεκαετία του 1990. Μετά την προσαρμογή αναφορικά με την ηλικία αλλά και τον χρόνο διάγνωσης του καρκίνου, το ποσοστό διηθητικού καρκίνου του μαστού μειώθηκε κατά 18 % κάθε 5 χρόνια, γράφουν οι αμερικανοί ερευνητές (RR 0,82).

Όταν λήφθηκε υπόψη η έκθεση στην ακτινοβολία του μαστού, η μείωση μειώθηκε σε 11 % κάθε 5 χρόνια (RR 0,89). Όταν προσαρμόστηκε επιπλέον για τη δόση της ανθρακυκλίνης και την πυελική ακτινοβολία, η μείωση αυξήθηκε σε 14 % κάθε 5 χρόνια (RR 0,86).

Η ερευνητική ομάδα της Henderson προσθέτει ότι παρόλο που τα τυποποιημένα ποσοστά επίπτωσης για το DCIS αυξήθηκαν γενικά με την πάροδο του χρόνου, δεν υπήρξε σημαντική αλλαγή στην επίπτωση.

"Η Henderson και οι συνάδελφοί της δείχνουν ότι η αποφυγή της ακτινοβολίας μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης μεταγενέστερης νόσου του όγκου", λέει η Corrigan. Το συμπέρασμά της είναι ότι "σημειώνουμε πρόοδο στη βελτίωση της μακροπρόθεσμης επιβίωσης και της υγείας των ατόμων που έχουν επιβιώσει από καρκίνο στην παιδική ηλικία.

Ωστόσο, τα παιδιά με καρκίνο εξακολουθούν να υποβάλλονται σε θεραπεία με ακτινοβολία και χημειοθεραπεία, καθώς και με ουσίες των οποίων τις μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις δεν γνωρίζουμε. Επομένως, υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν".

Πηγές:
JAMA Oncology