Αντιμετώπιση και διαχείριση του καρκίνου του μαστού στην Ελλάδα

Στο πλαίσιο του Οκτωβρίου, μήνα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον  καρκίνο του μαστού, οι Σύλλογοι «ΑΛΜΑ ΖΩΗΣ» και οι επιστημονικές εταιρείες ΕΧΕΜ, ΕΟΠΕ και ΕΕΑΜ συνέταξαν επιστολή, την οποία κοινοποίησαν στο Υπουργείο Υγείας, κάνοντας μια ανασκόπηση των όσων έχουν γίνει για την αντιμετώπιση και διαχείριση του καρκίνου του μαστού στην Ελλάδα, τον τελευταίο χρόνο, και επισημαίνοντας όλα όσα ακόμα χρειάζεται να γίνουν για την αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης επιβάρυνσης από τη νόσο, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των επιβιωσάντων και τη μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του μαστού.

Η επιστολή συντάχθηκε και κατατέθηκε σε συνέχεια του Υπομνήματος που υποβλήθηκε τον Οκτώβριο του 2021 στον Υπουργό Υγείας, με γνωστοποίηση στον Πρωθυπουργό και εν συνεχεία στους Βουλευτές/τριες και Ευρωβουλευτές/τριες, στο οποίο καταγράφονται και τεκμηριώνονται επιστημονικά οι βασικές θέσεις των παραπάνω φορέων σχετικά με τα θέματα που αφορούν τον καρκίνο του μαστού στη χώρα μας.

Αναγνωρίζοντας τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει έως σήμερα, στην επιστολή επισημαίνονται δυσλειτουργίες και ελλείψεις, κατατίθενται προτάσεις για τη βελτίωσή τους και υπενθυμίζονται πάγια αιτήματα των συνυπογραφόντων, η πραγματοποίηση των οποίων θα λειτουργήσει προς όφελος χιλιάδων ασθενών που βιώνουν τη νόσο, χιλιάδων γυναικών που έχουν επιβιώσει από την ασθένεια καθώς και των μελών των οικογενειών τους.

Συνοπτικά:

• Για την επίσπευση των διαδικασιών δημιουργίας του Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο Μαστού, προτείνεται η συνεργασία όλων των αρμόδιων επιστημονικών εταιρειών με την ΗΔΙΚΑ, παρέχοντας ένα minimum στοιχείων μητρώου από τον ηλεκτρονικό φάκελο των ασθενών με καρκίνο μαστού που τηρούν τα μέλη τους, εντός ενός πλαισίου διασφάλισης της προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων.
• Για την πρωτογενή πρόληψη του καρκίνου μαστού, έως ότου δημιουργηθεί εθνική εκστρατεία ενημέρωσης, να υιοθετηθεί η καμπάνια ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο που δημιούργησε η ΕΟΠΕ με τίτλο: «Καμπάνια για την παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου».
• Για τη δευτερογενή πρόληψη και το Εθνικό Πρόγραμμα Πληθυσμιακού Προσυμπτωματικού Ελέγχου «Φώφη Γεννηματά», με στόχο να ωφεληθεί ο μέγιστος δυνατός αριθμός γυναικών, προτείνεται:

o   Το Πρόγραμμα να πλαισιωθεί και να υποστηριχθεί από αντίστοιχη εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με στόχο να επισημανθεί η σημασία της δευτερογενούς πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης της ασθένειας, το όφελος από τη συμμετοχή των γυναικών στο πρόγραμμα, αλλά και η σημασία του μητρώου που δημιουργείται μέσα από αυτό για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός τεκμηριωμένου και στοχευμένου σχεδίου δράσης ενάντια στον καρκίνο του μαστού.

o   Να γίνει πρόσκληση στις αρμόδιες επιστημονικές εταιρείες με στόχο την απαραίτητη αύξηση στον αριθμό των συνεργαζόμενων διαγνωστικών κέντρων και γιατρών και πιστοποίηση των ακτινοδιαγνωστών και των συνεργαζόμενων κέντρων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.

o   Σε περίπτωση ύποπτου ευρήματος να δρομολογείται ραντεβού με γιατρό του προγράμματος εντός 15 ημερών και εφόσον επιβεβαιώνεται το εύρημα, να υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε  δημόσια δομή για περαιτέρω εξετάσεις εντός 30 ημερών.

o   Οι επιστημονικές εταιρείες ΕΧΕΜ και ΕΟΠΕ να αναλάβουν εκπαίδευση/σεμινάρια σε γενικούς γιατρούς ή παθολόγους που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα και βρίσκονται στην περιφέρεια ή και σε απομακρυσμένες περιοχές που δεν καλύπτονται επαρκώς από εξειδικευμένους στον μαστό επαγγελματίες υγείας για την κλινική εξέταση.

o   Διασύνδεση του Μητρώου του Προγράμματος με το Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο Μαστού για την εξαγωγή τεκμηριωμένων πληροφοριών και την τάση συχνότητας της νόσου και της θνησιμότητας.

o   Να γίνει η επέκταση του προγράμματος σε γυναίκες ηλικίας 45-74 ετών, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

• Για την καλύτερη αντιμετώπιση των γυναικών που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, προτείνεται η άμεση ολοκλήρωση της ένταξης των γονιδίων BRCA1 & BRCA2 στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση και στη λίστα των αποζημιούμενων βιοδεικτών, ώστε να μπορούν να επωφεληθούν από την εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς και πρόβλεψη για κάλυψη της εξέτασης στις/στους συγγενείς των ασθενών πρώτου βαθμού, με στόχο την έγκαιρη διάγνωση των μεταλλάξεων των γονιδίων που δίνουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του μαστού και ωοθηκών.
• Τονίζεται η ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών δημιουργίας Κέντρων Μαστού Ολοκληρωμένης Φροντίδας, τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στη σωστή αντιμετώπιση και διαχείριση της νόσου και των συνεπειών της, στην άρση των δυσκολιών στην πρόσβαση και των υφιστάμενων ανισοτήτων, σε κάθε φάση της νόσου – από τη διάγνωση έως και τη ζωή μετά την ολοκλήρωση των θεραπειών  (survivorship).
• Προτείνεται η θεσμοθετημένη διασύνδεση των Κέντρων και Κλινικών Μαστού με τους Εθελοντικούς Συλλόγους Υποστήριξης Ασθενών
• Για την ενίσχυση της πρόσβασης των ασθενών με προχωρημένη/μεταστατική νόσο στις νέες θεραπείες, προτείνεται η συνεργασία με άλλες χώρες στην αξιολόγησή τους με στόχο τη συντομότερη άδεια κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα, η ενσωμάτωση των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων της ΕΟΠΕ, τα οποία ανανεώνονται ανά έτος και περιλαμβάνουν όλες τις καθιερωμένες αλλά και τις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις και τη διασύνδεσή τους με την ΗΔΙΚΑ, η έγκαιρη έγκριση των φαρμάκων υψηλού κόστους και η βελτίωση του ΣΗΠ, ώστε οι γυναίκες να έχουν άμεση πρόσβαση σε εγκεκριμένες καινοτόμες θεραπείες.
• Τέλος, προτείνεται η διαμόρφωση ενός νομοθετικού πλαισίου για την παροχή υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας στους ασθενείς που αντιμετωπίζουν ασθένειες απειλητικές για τη ζωή τους.

Οι Σύλλογοι «Άλμα Ζωής» και οι ιατρικές εταιρείες ΕΧΕΜ, ΕΟΠΕ και ΕΕΑΜ παραμένουν στη διάθεση του Υπουργείου για συνεργασία στα παραπάνω θέματα, ώστε η εφαρμογή τους να καλύψει τις ανάγκες για ποιοτικές υπηρεσίες έγκαιρης ανίχνευσης, διάγνωσης, αντιμετώπισης και καταγραφής των περιστατικών καρκίνου μαστού στον πληθυσμό της χώρας.

Μπορείτε να βρείτε ολόκληρο το κείμενο της επιστολής εδώ.