122 εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται στην Ελλάδα για αντικαταθλιπτικά φάρμακα

Στις πρώτες θέσεις στη χρήση αντικαταθλιπτικών χαπιών είναι οι Ελληνες. Οι δαπάνες για την αγορά των συγκεκριμένων σκευασμάτων το 2020 έφτασαν τα 129 εκατ. δολάρια ή 122 εκατομμύρια ευρώ (6η θέση σε σύνολο 21 χωρών), ενώ ο επιπολασμός (το 2019) ήταν 3,8%.

Η μέση κατανάλωση αντικαταθλιπτικών σε ημερήσια καθορισμένη δόση (DDD) από 19 DDD το 2000, αυξήθηκε σε 66 DDD το 2020. H  χρήση αντικαταθλιπτικών αυξήθηκε μέσα σε 20 χρόνια κατά 248% (6η θέση)

Η παγκόσμια κατανάλωση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων (AD) έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με τους Ευρωπαίους να είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές. Η χρήση αντικαταθλιπτικών αυξήθηκε σχεδόν δυόμισι φορές από το 2000 έως το 2020 σε 18 ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Τα δεδομένα του ΟΟΣΑ δείχνουν επίσης μια δραματική αύξηση του άγχους και της κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Η μέση κατανάλωση αντικαταθλιπτικών σε 18 ευρωπαϊκές χώρες ήταν 30,5 DDD ανά 1.000 άτομα το 2000 και αυξήθηκε σε 75,3 DDD το 2020, μια αύξηση 147%.

Η Δημοκρατία της Τσεχίας κατέγραψε την υψηλότερη αύξηση με 577 τοις εκατό, ενώ αυξήθηκε μόνο κατά 38 τοις εκατό στη Γαλλία. Ενισχύθηκε κατά 304 τοις εκατό στην Πορτογαλία, 256 τοις εκατό στο Ηνωμένο Βασίλειο, 208 τοις εκατό στην Ισπανία και 200 τοις εκατό στη Γερμανία την ίδια περίοδο.

Μια πιο προσεκτική ματιά σε πέντε επιλεγμένες χώρες -Γαλλία, Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία και Σουηδία- πάνω από 20 χρόνια δείχνει πώς ποικίλλει η χρήση των αντικαταθλιπτικών φαρμακευτικών σκευασμάτων. Ενώ η αύξηση είναι πολύ χαμηλή στη Γαλλία, ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια, εκτοξεύτηκε στην Πορτογαλία τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Ποιες χώρες έχουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση αντικαταθλιπτικών;

Εξετάζοντας τις αλλαγές την τελευταία δεκαετία, έχουμε στοιχεία για 24 ευρωπαϊκές χώρες.

Το 2020, η κατανάλωση φαρμακευτικών προϊόντων AD ανά 1.000 άτομα την ημέρα κυμάνθηκε από 20 DDD στη Λετονία έως 153 DDD στην Ισλανδία. Ακολουθούν η Πορτογαλία (131 DDD), το Ηνωμένο Βασίλειο (108 DDD το 2017), η Σουηδία (105 DDD) και η Ισπανία (87 DDD).

Το 2020, η μέση χρήση σε αυτές τις 24 χώρες ήταν 68 DDD. Οι τρεις μεγαλύτερες χώρες ανά πληθυσμό, δηλαδή η Τουρκία (49 DDD), η Γαλλία (55 DDD) και η Γερμανία (62 DDD) κατέγραψαν όλες αύξηση κάτω του μέσου όρου.

Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ευτυχίας και της χρήσης αντικαταθλιπτικών;

Η σύντομη απάντηση είναι όχι. Τα στοιχεία για τις ευρωπαϊκές χώρες δεν υποδηλώνουν ότι όσο πιο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι τόσο λιγότερο καταναλώνουν αντικαταθλιπτικά.

Η Ισλανδία, η οποία ήταν η δεύτερη πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο το 2020 σύμφωνα με την World Happiness Report, έχει την υψηλότερη κατανάλωση αντικαταθλιπτικών στην Ευρώπη.

Η Σουηδία, η οποία κατέλαβε την έκτη θέση στην Έκθεση Ευτυχίας, έχει την τέταρτη υψηλότερη χρήση αντικαταθλιπτικών, με 105 DDD.

Οι Φινλανδοί, που ήταν το πιο ευτυχισμένο έθνος σύμφωνα με την έκθεση, χρησιμοποίησαν 82 ημερήσιες δόσεις, κατατάσσοντας την χώρα στην έβδομη θέση μεταξύ 24 χωρών.

Η Λετονία που έχει τη χαμηλότερη κατανάλωση με 20 ημερήσιες δόσεις κατατάχθηκε στην 34η θέση στην Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας. Η Ουγγαρία που ακολουθεί τη Λετονία με 30 DDD βρέθηκε στην 43η θέση στη λίστα ευτυχίας.

Η κατανάλωση αντικαταθλιπτικών μειώθηκε μόνο στη Δανία τα τελευταία 10 χρόνια.

Η κατανάλωση φαρμάκων AD αυξήθηκε κατά 36,5 τοις εκατό μεταξύ 2010 και 2020 σε 24 ευρωπαϊκές χώρες με τη μέση ημερήσια χρήση από 49,8 DDD σε 68 DDD. Η Δανία είναι η μόνη χώρα που σημειώνει μείωση στη χρήση αντικαταθλιπτικών την τελευταία δεκαετία με μείωση 4 τοις εκατό.

Η Εσθονία κατέγραψε την υψηλότερη αύξηση με 133 τοις εκατό ενώ η κατανάλωση αυξήθηκε μόνο κατά 2 τοις εκατό στη Γαλλία. Την ίδια στιγμή, διπλασιάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και αυξήθηκε κατά 50 τοις εκατό στην Τουρκία. Η αύξηση ήταν κάτω από 25 τοις εκατό σε 10 χώρες.

Τι γίνεται με τις δαπάνες για αντικαταθλιπτικά φάρμακα;

Το 2020, η Γερμανία ξόδεψε 812 εκατομμύρια δολάρια (783 εκατομμύρια ευρώ) σε αντικαταθλιπτικά. Η Ισπανία (649 εκατ. δολάρια ή 626 εκατ. ευρώ) και η Ιταλία (456 εκατ. δολάρια ή 440 εκατ. ευρώ) είναι οι άλλες κορυφαίες χώρες στις δαπάνες για αντικαταθλιπτικά.

Η αναλογία των δαπανών για αντικαταθλιπτικά προς τις συνολικές πωλήσεις φαρμακευτικών προϊόντων υποδηλώνει ότι είναι σημαντικό κόστος σε ορισμένες χώρες.

Το 2020, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα αντιπροσώπευαν το 4 τοις εκατό των πωλήσεων φαρμακευτικών προϊόντων στην Πορτογαλία, σε σύγκριση με 2,7 τοις εκατό στην Ισπανία, 2,2 τοις εκατό στην Αυστρία, 1,9 τοις εκατό στην Τουρκία και 1,4 τοις εκατό στη Γερμανία.

Ο επιπολασμός της χρόνιας κατάθλιψης στην Ευρώπη

Δεν υπάρχουν επίσημα συγκρίσιμα στοιχεία σχετικά με το ποσοστό των ατόμων που αναφέρουν ότι έχουν χρόνια κατάθλιψη ή συμβουλεύονται ψυχολόγο, ψυχοθεραπευτή ή ψυχίατρο.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσίευσε η Eurostat παρέχουν ορισμένες πληροφορίες. Το 2019 η Eurostat διαπίστωσε ότι το 7,2 τοις εκατό των πολιτών της ΕΕ ανέφεραν ότι είχαν χρόνια κατάθλιψη, η οποία ήταν μόνο μια μικρή αύξηση σε σύγκριση με το 2014 (+0,3 ποσοστιαίες μονάδες).

Το 2019, μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Πορτογαλία (12,2%) είχε το υψηλότερο μερίδιο του πληθυσμού που ανέφερε χρόνια κατάθλιψη, ακολουθούμενη από τη Σουηδία (11,7%), τη Γερμανία και την Κροατία (αμφότερες από 11,6%).

Το μερίδιο των ατόμων που ανέφεραν χρόνια κατάθλιψη ήταν χαμηλότερο στη Ρουμανία (1,0 τοις εκατό), τη Βουλγαρία (2,7 τοις εκατό) και τη Μάλτα (3,5 τοις εκατό).

Είναι ενδιαφέρον ότι οι δύο κορυφαίες χώρες, η Ισλανδία (15,6%) και η Πορτογαλία (12,2%) στην αναφορά χρόνιας κατάθλιψης είχαν επίσης την υψηλότερη κατανάλωση αντικαταθλιπτικών με 153 DDD και 131 DDD το 2020 αντίστοιχα.

Η επίδραση της COVID στην ψυχική υγεία

Πρόσφατες έρευνες που δημοσιεύθηκαν από τον ΟΟΣΑ διαπίστωσαν ότι η ψυχική υγεία έχει επιδεινωθεί σημαντικά από την έναρξη της πανδημίας COVID-19.

Από τον Μάρτιο του 2020 και μετά, ο επιπολασμός του άγχους και της κατάθλιψης αυξήθηκε σε 15 επιλεγμένες χώρες του ΟΟΣΑ, συμπεριλαμβανομένων αρκετών ευρωπαϊκών.

Ο επιπολασμός του άγχους στις αρχές του 2020 ήταν διπλάσιος ή υπερδιπλάσιος από αυτόν που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα χρόνια στο Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Μεξικό, τη Νέα Ζηλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.

Ο επιπολασμός της κατάθλιψης στις αρχές του 2020 ήταν επίσης διπλάσιος ή μεγαλύτερος από αυτόν που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα χρόνια στο Μεξικό, την Αυστραλία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Γαλλία, την Τσεχική Δημοκρατία, το Μεξικό, τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.

Γιατί αυξάνεται η κατανάλωση αντικαταθλιπτικών;

Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτή την άνοδο τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ερευνητές που μελέτησαν τις επιδράσεις στις τάσεις συνταγογράφησης αντικαταθλιπτικών στο Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 1995 και 2011, τόνισαν ότι η αύξηση μπορεί να αποδοθεί στη βελτιωμένη αναγνώριση της κατάθλιψης, στη διαθεσιμότητα νέων φαρμάκων, στις αλλαγές στη στάση των ασθενών/ιατρών, στη διαθεσιμότητα θεραπειών, στην διεύρυνση του εύρους των ενδείξεων που αντιμετωπίζονται με AD.

Πηγές:
.euronews.com/