Στον αέρα το σχέδιο του υπουργείου Υγείας για ανατιμήσεις στα φθηνά φάρμακα

Η αγορά θέλει φάρμακα και ο ασθενής θέλει τα φάρμακά του. Αυτό είναι το κυρίαρχο πρωτόκολλο στην Υγεία και αυτό πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς με τον χώρο.

Το σχέδιο του υπουργείου Υγείας με βάση και τις δηλώσεις του υπουργού - από τον Νοέμβριο στη Βουλή - με τις οποίες τόνιζε ότι "θα δοθεί η ευκαιρία, με τεκμηρίωση, να γίνουν διορθώσεις τιμών, διότι ο στόχος είναι τα φθηνά φάρμακα να παραμείνουν στην αγορά, να μην υπάρξει υποκατάσταση και να μην υπάρξει έλλειψη", είναι μια απλή επάλειψη σε μία εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση.

Όλα αυτά, από την στιγμή που δεν εφαρμόζονται στο σύνολο της φαρμακευτικής πολιτικής δοκιμασμένα εργαλεία, όπως οι διαγωνισμοί στην απροστάτευτη αγορά, οι διαπραγματεύσεις στο σύνολο της φαρμακευτικής αγοράς με προτεραιότητα τις δαπανηρές θεραπευτικές κατηγορίες, η αυστηροποίηση των ελέγχων στην συνταγογράφηση, η εφαρμογή "κλειδωμένων" θεραπευτικών πρωτοκόλλων κ.λπ. 

Σε συνομιλίες με παράγοντα του υπουργείου Υγείας συλλέξαμε κάποιες πληροφορίες για το σχέδιο ανατιμήσεων που έχει δρομολογηθεί και αφορά σκευάσματα με λιανική τιμή έως και 5 ευρώ και για το οποίο έχει λάβει εντολή υλοποίησής του ο ΕΟΦ που είναι το αρμόδιο όργανο πριν δύο εβδομάδες. Στην βάση αυτών των πληροφοριών, ζητήσαμε από στελέχη της Φαρμακοβιομηχανίας να τοποθετηθούν με τις δικές τους απόψεις. 

Τι μάθαμε λοιπόν από τον παράγοντα του υπουργείου και πώς σχολίασαν τι θέσεις αυτές στελέχη της αγοράς;

• Υπουργείο Υγείας: Οι ανατιμήσεις θα αφορούν περίπου 100 σκευάσματα και το συνολικό κόστος των ανατιμήσεων θα φτάσει τα 20 εκατ. ευρώ. Η ανατίμηση θα γίνει στην τιμή λιανικής. Θα αυξηθεί λίγο το ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ανατίμησης θα καλυφθεί από τον ΕΟΠΥΥ.
• Στελέχη αγοράς: Δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο μέσα από το οποίο ο ΕΟΠΥΥ να καλύψει την ενδεχόμενη αύξηση παρά μόνο με αύξηση του προϋπολογισμού για την φαρμακευτική δαπάνη. 

Εάν  δε τα φάρμακα αυτά είναι μοναδικά τότε η αύξηση της συμμετοχής των ασθενών θα περιλαμβάνει είτε το σύνολο της αύξησης είτε το 50% αυτής. Οι φορείς της κοινωνικής ασφάλισης αποζημιώνουν τα φάρμακα σε ασφαλιστικές τιμές και ο ασθενής πληρώνει τμήμα ή και όλη τη διαφορά από την ασφαλιστική τιμή μέχρι τη λιανική τιμή.

Εξαίρεση αποτελούν φάρμακα τα οποία (υπόκεινται στο 50% - 50%) με αυτό τον τρόπο, η Φαρμακοβιομηχανία επιβαρύνεται με επιπλέον rebate, ενώ το τμήμα της δαπάνης που αφορά τον ΕΟΠΥΥ, απλά γίνεται clawback , το οποίο επιμερίζεται στο σύνολο της φαρμακοβιομηχανίας δηλαδή για άλλη μια φορά ένα μέτρο του Υπουργείου Υγείας αυξάνει τη δαπάνη και αυτή την αύξηση άλλος την πληρώνει. 

• Υπουργείο Υγείας: Αν και ο Νόμος απαγορεύει τις ανατιμήσεις λόγω ζητήματος Δημόσιας Υγείας θα αυξηθεί η τιμή συγκεκριμένων σκευασμάτων που πληρούν κάποια κριτήρια.
• Στελέχη αγοράς: Το νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει κατά τη πρώτη τιμολόγηση για λόγους δημόσιας υγείας ο ΕΟΦ που είναι το αρμόδιο όργανο να προτείνει διαφορετικό τρόπο τιμολόγησης συγκεκριμένων σκευασμάτων, ενώ ο Νόμος 4638 (18 Νοεμβρίου 2019) απαγορεύει ρητά τις αυξήσεις "κατά την ανατιμολόγηση ". Επίσης, σκευάσματα που είναι αποζημιούμενα ή εν δυνάμει αποζημιούμενα ανατιμολογούνται μία φορά το χρόνο σε περίοδο που αποφασίζει ο Υπουργός Υγείας με βάση το μέσο όρο των δύο χαμηλότερων διαφορετικών τιμών της Ευρωπαϊκής Ζώνης. Επομένως αυξήσεις που θα δοθούν μπορεί ή και θα συμβεί στην επόμενη ανατιμολόγηση να εξαφανιστούν, ακόμη περισσότερο να κριθούν παράνομες μιας που οποιαδήποτε διαδικασία αλλαγής τιμής είναι "ανατιμολόγηση".
• Υπουργείο Υγείας: Τα κριτήρια για να ζητήσει ένα σκεύασμα ανατίμηση είναι να είναι μοναδικό και να υπάρχει κίνδυνος απόσυρσης από την αγορά. Σύμφωνα με την πηγή μας, υπάρχουν σκευάσματα που μπορεί να ελέγχουν τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις που κάνει η θεραπευτική κατηγορία στην οποία ανήκουν και η τιμή να είναι κάτω από 5 ευρώ. 
• Στελέχη αγοράς: Όπως είναι γνωστό, και ο ίδιος ο υπουργός έχει παραδεχτεί σε σειρά συνεντεύξεων και δηλώσεών του οι ελλείψεις των φαρμάκων οφείλονται σε δύο λόγους (οι χαμηλές τιμές - σχεδόν αποκλειστικά σχεδόν στα καινοτόμα νεότερα σκευάσματα - οι παράλληλες εξαγωγές).

Η απόφαση να δοθούν αυξήσεις σε μοναδικά σκευάσματα αξίας μέχρι 5 ευρώ σε λιανική τιμή δεν θα λύσει το πρόβλημα των ελλείψεων και χρειάζεται για μια ακόμη φορά να τονίσουμε ότι πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος και οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας βάσει των οποίων τα σκευάσματα τιμολογούνται με βάση τις τιμές αναφοράς σε άλλες χώρες για τη χώρα μας με βάση των μέσο όρο των δύο χαμηλότερων τιμών της ευρωζώνης .

Καλό είναι το υπουργείο Υγείας να σταματήσει τη πολιτική του διαίρει και βασίλευε: ελληνική και ξένη φαρμακοβιομηχανία, ακριβά και φθηνά φάρμακα, καινοτόμα και μη καινοτόμα, οn patent και off patent - γενόσημα φάρμακα και επιτέλους να εφαρμόσει στο σύνολο της φαρμακευτικής του πολιτικής τα δοκιμασμένα εργαλεία στα οποία πέραν της ανατιμολόγησης είναι: οι διαγωνισμοί στην απροστάτευτη αγορά, οι διαπραγματεύσεις στο σύνολο της φαρμακευτικής αγοράς με προτεραιότητα τις δαπανηρές θεραπευτικές κατηγορίες , η αυστηροποίηση των ελέγχων στην συνταγογράφηση, η εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων με τρόπο τέτοιο ώστε αυτοί που παράγουν συνταγές να μην προκαλούν ηθελημένη ή αθέλητη αύξηση των δαπανών εφαρμόζοντας άστοχα τα θεραπευτικά πρωτόκολλα . 

• Υπουργείο Υγείας: Δικαίωμα αιτήματος ανατίμησης μπορούν να έχουν και τα σκευάσματα που έχουν κάνει αίτημα εξόδου από την θετική λίστα ή και απόσυρσης από την αγορά.

Το φίλτρο των 5 ευρώ σε λιανικές τιμές  δεν διασφαλίζει ότι σκευάσματα που έχουν κάνει αίτηση να διαγραφούν ή να βρεθούν εκτός καταλόγου αποζημιούμενων φαρμάκων (ΚΑΦ) και έχει κριθεί ότι για λόγους δημόσιας υγείας δεν επιτρέπεται η διαγραφή τους και για τα οποία έχουν δημοσιευτεί αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις δεν θα μπορούν να τύχουν αύξηση τιμής με αποτέλεσμα να συνεχίσουν να βρίσκονται σε αδυναμία κυκλοφορίας με απρόβλεπτα για τη διαθεσιμότητα τους στο μέλλον.