Σε πανδημία έχει εξελιχθεί η καρδιακή ανεπάρκεια

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα σύνδρομο το οποίο σχετίζεται με κακή ποιότητα ζωής και είναι δυνητικά θανατηφόρο. To 30-40% των ασθενών με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια πεθαίνουν στο πρώτο έτος από την εισαγωγή στο νοσοκομείο, θνητότητα η οποία είναι μεγαλύτερη και από τις πιο βαριές μορφές καρκίνου.

Το πραγματικά δυσάρεστο είναι ότι η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια πανδημία, που επηρεάζει περισσότερους από 26 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης με τεράστιο κόστος για τη Δημόσια υγεία. Στην Ελλάδα, οι πάσχοντες από καρδιακή ανεπάρκεια εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 200.000-250.000 περίπου και περισσότερα από 600-700 νοσοκομειακά κρεβάτια είναι μονίμως κατειλημμένα από ασθενείς που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Μάλιστα σε ασθενείς πάνω από τα 65 έτη η επίπτωση της καρδιακής ανεπάρκειας αυξάνεται προοδευτικά, φθάνοντας μέχρι και το 10% του πληθυσμού, ενώ αποτελεί για αυτές τις ηλικίες την κύρια αιτία εισαγωγής στο νοσοκομείο.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι ο πληθυσμός άνω των 65 ετών διαρκώς αυξάνεται, ο αριθμός των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια αναμένεται να αυξάνεται συνεχώς στο προσεχές μέλλον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των ασθενών που θα έχουν ανάγκη από πιο εξειδικευμένες, αλλά και πιο δαπανηρές θεραπείες (όπως η αμφικοιλιακή βηματοδότηση, οι απινιδωτές, η μεταμόσχευση καρδιάς και η μηχανική υποστήριξη με «τεχνητή» καρδιά) να αυξάνεται αντίστοιχα.

Η μεταμόσχευση καρδιάς είναι μια πραγματικά σωτήρια επέμβαση που επιμηκύνει σημαντικά το χρόνο ζωής των ασθενών με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια, όμως υπάρχει ένα σημαντικότατο πρόβλημα, αυτό του περιορισμένου αριθμού δωρητών καρδιάς. Περισσότερες από 5.000 μεταμοσχεύσεις καρδιάς πραγματοποιούνται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, αν και υπολογίζεται ότι πάνω από 50.000 άτομα είναι υποψήφιοι για μεταμόσχευση. Η συνολική, λοιπόν, ευεργετική επίδραση της μεταμόσχευσης στην καρδιακή ανεπάρκεια κρίνεται ως «επιδημιολογικά πολύ μικρή» λόγω της έλλειψης μοσχευμάτων.

Αντίστοιχα στη χώρα μας, ο αριθμός των ασθενών με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια, στους οποίους η συμβατική αγωγή έχει καταστεί αναποτελεσματική είναι μεγάλος και η ανάγκη αυτή είναι αδύνατον να καλυφθεί μόνο με τις μεταμοσχεύσεις καρδιάς που γίνονται σήμερα.

Ως εκ τούτου, πέραν της μεταμόσχευσης, είναι πλέον διεθνώς άκρως επιτακτική και η χρόνια υποστήριξη με τις συσκευές υποστήριξης της καρδιάς που εμφανίζεται για το προσεχές, τουλάχιστον, μέλλον ως η πιο πρόσφορη εφαρμόσιμη λύση.

Τα τελευταία χρόνια οι συσκευές αυτές με την πρόοδο που έχει συντελεστεί τείνουν να αποκτήσουν τα χαρακτηριστικά μιας ιδανικής «τεχνητής καρδιάς»: είναι μικρότερες, προκαλούν λιγότερες λοιμώξεις και θρομβοεμβολικά επεισόδια και, παράλληλα με την εντυπωσιακή βελτίωση της ποιότητας ζωής, επιμηκύνουν σημαντικά την επιβίωση των ασθενών. Η ετήσια επιβίωση ασθενών που φέρουν συσκευές μηχανικής υποστήριξης, σαν γέφυρα για μεταμόσχευση, πλησιάζει το 90% και ουσιαστικά δεν διαφέρει από την ετήσια επιβίωση ασθενών μετά από μεταμόσχευση καρδιάς. Φαίνεται, μάλιστα, ότι δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρις ότου οι συσκευές αυτές να είναι πλήρως εμφυτεύσιμες, χωρίς εξωτερικά καλώδια και, επομένως, χωρίς τον κίνδυνο λοιμώξεων, αλλά και οικονομικά πιο προσιτές για τα χειμαζόμενα συστήματα υγείας.

Οι σημαντικότερες, λοιπόν, εξελίξεις που αφορούν στο πολύπλοκο σύνδρομο της καρδιακής ανεπάρκειας από το οποίο πάσχουν χιλιάδες άνθρωποι στη χώρα μας, θα παρουσιαστούν στο τριήμερο, 24ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καρδιακής Ανεπάρκειας, που αρχίζει σήμερα στην Αθήνα, στο Ξενοδοχείο Divani Caravel.

Τα θέματα που θα παρουσιαστούν, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εταιρείας Μελέτης και Έρευνας της Καρδιακής Ανεπάρκειας (ΕΜΕΚΑ) Καθηγητή Καρδιολογίας κ. Φιλιππάτο αφορούν:

• Τον κλινικό καρδιολόγο, ο οποίος χρειάζεται να γνωρίζει σε βάθος ό,τι αφορά όχι μόνο στη διάγνωση και τη θεραπεία του συνδρόμου, αλλά και στις αρρυθμίες, την ανοσολογία, την εντατική θεραπεία, την απεικόνιση και τις συσκευές.
• Κάθε επαγγελματία υγείας που αντιμετωπίζει ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, συμπεριλαμβανομένων των καθιερωμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων και των νεότερων κλινικών και ερευνητικών δεδομένων.
• Τη σπουδαιότητα της λειτουργίας των ιατρείων Καρδιακής Ανεπάρκειας και Καρδιo–ογκολογίας για τη διαχείριση και παρακολούθηση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια και καρκίνο, αντίστοιχα.
• Τον ευεργετικό ρόλο των προγραμμάτων σωματικής άσκησης με την εξαιρετική συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Εργοσπιρομετρίας Άσκησης και Αποκατάστασης (ΕΛΕΡΓΑ).
• Την πολυδιάστατη βοήθεια που προσφέρουν οι νοσηλευτές στο ευρύ φάσμα θεραπειών που εφαρμόζονται στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.

Φέτος, ειδικά, οργανώνεται για πρώτη φορά, στο πλαίσιο του Συνεδρίου Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Προχωρημένης Καρδιακής Ανεπάρκειας και Μυοκαρδιοπαθειών τόσο για ειδικευόμενους όσο και για ειδικούς καρδιολόγους για το οποίο θα δοθεί ξεχωριστό Πιστοποιητικό Παρακολούθησης. Οι σύνεδροι θα έχουν επιπρόσθετα τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις νεότερες εξελίξεις στην Καρδιογκολογία, ένα συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα με τις σύγχρονες αποτελεσματικές θεραπείες για τον καρκίνο.

Τέλος, στο πλαίσιο του Συνεδρίου -την παραμονή- θα γίνει και η Συνάντηση του Εθνικού Δικτύου Ιατρείων Καρδιακής Ανεπάρκειας και του Εθνικού Δικτύου Ιατρείων Καρδιογκολογίας, στην οποία θα καλυφθεί ένα ευρύ πεδίο θεμάτων. Η συνεργασία των ειδικών είναι απαραίτητη για την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών με ΚΑ. Το δίκτυο των 75 Ιατρείων, από τα πρώτα δίκτυα που αναπτύχθηκαν σε όλο τον κόσμο, θα συζητήσει τις προϋποθέσεις για καλύτερη συνεργασία, προς όφελος των ασθενών.

«Μετά από σχεδόν 3 δεκαετίες επιτυχημένης πορείας της ΕΜΕΚΑ, το συνέδριο παρέχει εξειδικευμένη γνώση στους συμμετέχοντες και είναι πεδίο για έναν ευρύτερο επιστημονικό και κοινωνικό διάλογο με επίκεντρο την καρδιακή ανεπάρκεια» αναφέρει ο κ. Φιλιππάτος και καταλήγει:

«Καλούμε όλους τους επαγγελματίες υγείας που αντιμετωπίζουν καθημερινά ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, να αγκαλιάσουν την προσπάθεια και να συμμετάσχουν ενεργά στις εργασίες του συνεδρίου με τρόπο διαδραστικό, εμπλουτίζοντας και ανανεώνοντας τις γνώσεις τους, ανταλλάσσοντας απόψεις, και τελικά, συμμετέχοντας στη διαμόρφωση του τοπίου της καρδιακής ανεπάρκειας στη χώρα μας».