Παγκόσμια ημέρα παχυσαρκίας: Τι προκαλεί σε παιδιά και ενηλίκους

O δυτικός - και όχι μόνο - κόσμος υποφέρει από μία νόσο των τελευταίων κυρίως δεκαετιών, από τότε που οι καταναλωτικές κοινωνίες αναδείχθηκαν και προβλήθηκαν ως οι καλύτερες δυνατές για να ικανοποιήσουν τις υλικές ανάγκες των ανθρώπων. Η νόσος ονομάζεται παχυσαρκία.

Στις κοινωνίες που ζούμε, τα καταναλωτικά αγαθά, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και οι πλαστικές τροφές, μετατρέπονται σε βασική ανάγκη και αυτό έχει να κάνει όχι μόνο με την τάση για υπερφαγία αλλά για την ροπή προς κάθε τι που ικανοποιεί το σώμα και την καταναλωτική πείνα.

Οι λόγοι της παχυσαρκίας είναι πολλοί. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται και ψυχολογικοί λόγοι αλλά πάνω απ΄όλα το ξέσπασμα των ανθρώπων στην ασύδοτη κατανάλωση φαγητού προκειμένου να καλύψουν τα διάφορα υφιστάμενα κενά.

Στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ αλλά γενικότερα στον δυτικό κόσμο η υπερβαρία και η παχυσαρκία, που πρέπει να θεωρείται νόσος, επηρεάζουν και τα παιδιά, με απρόβλεπτες συνέπειες για την υγεία τους κατά την ενηλικίωση.  

Στοιχεία

Τα αριθμητικά δεδομένα για την παχυσαρκία είναι ανησυχητικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Παχυσαρκίας, του Μεταβολισμού και των Διαταραχών Διατροφής (ΕΠΑΜΕΔΙ) και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας (World Obesity Federation), σχεδόν ένας στους έξι ενήλικες παγκοσμίως, δηλαδή 800 εκατομμύρια άνθρωποι, ήδη ζουν με την ασθένεια της παχυσαρκίας και πολλά εκατομμύρια ανθρώπων ακόμη είναι σε κίνδυνο.

Η παχυσαρκία αυξάνεται σε κάθε ήπειρο, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται τώρα και στη Νότια Ασία αλλά και σε μέρη της Αφρικής, περιοχές όπου προηγουμένως υπήρχε ελάχιστος επιπολασμός.

Όπως βλέπουμε λοιπόν, η εν λόγω νόσος επεκτείνεται σε όλα τα μέρη του κόσμου. Δεν είναι όμως μόνο η παχυσαρκία των ενηλίκων που αυξάνεται σε κάθε ήπειρο, αλλά και η έκρηξη της παιδικής παχυσαρκίας.

Προς το παρόν, καμία χώρα δεν έχει πιθανότητες να επιτύχει τους στόχους της για την παχυσαρκία για το 2025.

Τα πιο βασικά στοιχεία για την παχυσαρκία, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα παχυσαρκίας (4 Μαρτίου) τα οποία απαριθμούν στην καταγραφή τους η ΕΠΑΜΕΔΙ και η World Obesity Federation και που δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος είναι τα εξής:

• 800 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με παχυσαρκία
• Οι ιατρικές συνέπειες της παχυσαρκίας θα κοστίσουν πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια μέχρι το 2025
• Τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία έχουν διπλάσιες πιθανότητες να νοσηλευτούν εάν βγουν θετικοί στον Covid-19
• Η παιδική παχυσαρκία αναμένεται να αυξηθεί κατά 60% την επόμενη οκταετία, φτάνοντας τα 250 εκατομμύρια έως το 2030.

Ο πρόεδρος του Δ.Σ της ΕΠΑΜΕΔΙ, δρ Γεώργιος Πανοτόπουλος, επισημαίνει στο iatronet.gr ότι η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται στα χαρτιά ως νόσος. Στην Ελλάδα, το 50-60% είναι υπέρβαροι, ενώ το 1/3 και 1/4  παχύσαρκοι (25-30%).

Το κύριο πρόβλημα δεν είναι να αποζημιώνονται τα φάρμακα για την παχυσαρκία, αναφέρει χαρακτηριστικά, αλλά η υλοποίηση των κατάλληλων υποδομών για τους εν λόγω ασθενείς.

Η Πολιτεία, τονίζει, δεν έχει δει στα σοβαρά το θέμα της παχυσαρκίας, ενώ κατά την διάρκεια της πανδημίας που σταμάτησε η ιατρική φροντίδα, που ο κόσμος κλείστηκε στα σπίτια του αλλά και η κατακόρυφη αύξηση του food - delivery, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της παχυσαρκίας.  

Η πρόεδρος του πανελληνίου συλλόγου στήριξης ατόμων με παχυσαρκία "Ιμερόεσσα", κ. Κυριακή Τσιρανίδου - ένας σύλλογος που ιδρύθηκε στις 7 Φεβρουαρίου του 2020 στη Θεσσαλονίκη και που ανάμεσα στα άλλα στοχεύει στην ηθική και επιστημονική συμπαράσταση, ενημέρωση και βοήθεια σε όλους όσους πάσχουν από παχυσαρκία - υπογραμμίζει στο iatronet ότι το βασικό πρόβλημα των παχύσαρκων ατόμων είναι η αποδοχή.

Ο σύλλογος προσπαθεί με όλες του τις δυνάμεις στην υποβοήθηση αυτών των ατόμων με την υλοποίηση προγράμματος για την υγιεινή διατροφή αλλά και την προάσπιση της διαφορετικότητας και έχει την στήριξη του Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης.

Την ίδια στιγμή έχουν προσκομιστεί από τον σύλλογο και έγγραφα στο Υπουργείο Υγείας για την αναγνώριση της παχυσαρκίας ως νόσος, ενώ υπάρχει και η συμμετοχή του ως φορέας στην πρωτοβουλία “action4Obisity”.

H συμμαχία για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας αφορά τη δημιουργία ενός άτυπου δικτύου επιστημονικών εταιρειών, πανεπιστημίων και άλλων φορέων που έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μας για τους κινδύνους που έχει για την υγεία η παχυσαρκία:

• την καταγραφή των βημάτων που απαιτούνται για την εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών,
• την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των ιατρών και των πολιτών,
• τη δέσμευση της πολιτείας για την πρόληψη και
• την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Κινητοποίηση και ολοκληρωμένη δράση

Η ΕΠΑΜΕΔΙ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας έχουν καθιερώσει ως Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας την 4η Μαρτίου, για να υπενθυμίσουν στις κυβερνήσεις την δέσμευσή τους και να ζητήσουν από αυτές να λάβουν επείγοντα μέτρα.

Υπάρχουν τρείς τομείς για να δράσουν άμεσα και χωρίς καθυστέρηση κυβερνήσεις, πάροχοι υπηρεσιών υγείας και ασφαλιστικά ταμεία:

• Κατάλληλες ιατρικές υπηρεσίες υγείας για την αντιμετώπιση των ατόμων με παχυσαρκία
• Έγκαιρη παρέμβαση σε πρώιμο στάδιο της νόσου για καλύτερα αποτελέσματα στη θεραπεία
• Πρόληψη στους νεότερους για να μειωθεί η ανάγκη για θεραπεία παχυσαρκίας 

Όπως βλέπουμε λοιπόν πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για να διορθωθεί η όλη κατάσταση με την παχυσαρκία.

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτή τη νόσο, υφίστανται διακρίσεις και πολλές φορές ό τρόπος που παρουσιάζονται, δημιουργεί στερεότυπα και λανθασμένη αντιμετώπιση. 

Τα υπέρβαρα και τα παχύσαρκα άτομα νοιώθουν πως δεν είναι κοινωνικά αποδεκτά. Κατ΄επέκτασιν, δεν υπάρχει αποδοχή της διαφορετικότητας. Στην Ελλάδα, όπως γίνεται με πολλά άλλα πράγματα, δεν υπάρχει η κατάλληλη Παιδεία για να αντιμετωπισθούν οι άνθρωποι αυτοί με τον σωστό τρόπο.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι συνολικά στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο δεν υφίστανται τα εν λόγω προβλήματα.

Είναι η ίδια η εξέλιξη του ανθρώπου που λειτουργεί αποτρεπτικά στο να προσέχει το σώμα και την διατροφή του. Είναι η νοοτροπία της καθιστικής ζωής και της ευκολίας σε όλα τα επίπεδα που δημιουργούν τις βάσεις για ολοένα και περισσότερη παχυσαρκία.

Αν η νοοτροπία αυτή δεν αλλάξει, αν ο κόσμος συνεχίζει να καταναλώνει ακατάπαυστα και δεν διοχετεύει τις ανάγκες του σε άλλα πράγματα πέραν της καταναλωτικής πολυφαγίας, η όλη κατάσταση θα επιδεινωθεί. Η παχυσαρκία είναι μία νόσος των σύγχρονων κοινωνιών και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπισθεί.