Ένας χρόνος ευλογιά των πιθήκων στην Ευρώπη: Ο ΠΟΥ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου

Η ευλογιά των πιθήκων δεν αποτελεί σχεδόν καθόλου θέμα ένα χρόνο μετά την έναρξη μιας μεγάλης επιδημίας - αλλά για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ), το παθογόνο εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις τρεις πιο επικίνδυνες ομάδες ιών από τον κόσμο των ζώων.

Ο ιός αυτός Θα πρέπει να παρακολουθείται συνεχώς. "Θα μπορούσαμε να έχουμε μια παραλλαγή του ιού σε τρία χρόνια που θα είναι σημαντικά λιγότερο περιορισμένη - αυτός είναι ένας πραγματικός κίνδυνος", δήλωσε η ειδικός του Π.Ο.Υ σε θέματα ευλογιάς των πιθήκων, Rosamund Lewis πριν από την χαρακτηριστική ημερομηνία.

Πριν από ακριβώς ένα χρόνο, μια νέα φοβερή ασθένεια εμφανίστηκε στην Ευρώπη: Η ευλογιά των πιθήκων (Monkeypox), που τώρα ονομάζεται Mpox. Οι φόβος διαδόθηκε και οι φήμες οργίασαν: Μήπως ένα νέο κύμα ασθένειας ερχόταν στον κόσμο την ώρα που η καταστροφική πανδημία του κοροναϊού υποχωρούσε; Η Μεγάλη Βρετανία ανέφερε το πρώτο κρούσμα στον Π.Ο.Υ στις 7 Μαΐου 2022.

Οι περισσότερες χώρες που προσβλήθηκαν πρόσφατα έχουν  θέσει  έκτοτε υπό έλεγχο τα κρούσματα.

Οι άλλες δύο ομάδες ιών που παρακολουθεί στενά ο Π.Ο.Υ είναι οι ιοί της γρίπης των πτηνών που προκαλούν γρίπη και οι ιογενείς ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια Aedes, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο κίτρινος πυρετός, ο Ζίκα και ο Chikungunya.

Η ευλογιά των πιθήκων, που ήταν πρακτικά γνωστή μόνο από μερικές αφρικανικές χώρες, εξαπλώθηκε ξαφνικά σε μεγαλύτερη κλίμακα από άτομο σε άτομο σε άλλες χώρες το 2022.

Από τις αρχές του 2022, περισσότερα από 87.000 κρούσματα έχουν αναφερθεί στον Π.Ο.Υ, προερχόμενα από 111 χώρες (από τις 25 Απριλίου), συμπεριλαμβανομένων 130 θανάτων. Μέχρι σήμερα ισχύει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, "έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος" (PHEIC). Πρόκειται για τον υψηλότερο συναγερμό που μπορεί να κηρύξει ο Π.Ο.Υ.

"Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι ο ιός έχει ξεφύγει πλέον από την Κεντρική και Δυτική Αφρική", δήλωσε η διευθύντρια του Τμήματος Επιδημιών και Πανδημικής Ετοιμότητας του Π.Ο.Υ, Sylvie Briand, στη Γενεύη.

"Ο ιός θα μπορούσε να αλλάξει, να γίνει πιο μεταδοτικός ή να μολύνει μια ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα που έχει γλιτώσει μέχρι τώρα", όπως οι έγκυες γυναίκες ή τα μικρά παιδιά.

"Σε αυτές τις ομάδες, η ασθένεια θα μπορούσε να πάρει πολύ πιο σοβαρή εξέλιξη". Μέχρι στιγμής, η τρέχουσα επιδημία έχει επηρεάσει κυρίως τους ομοφυλόφιλους άνδρες. Κατά βάση ωστόσο, ο οποιοσδήποτε μπορεί να μολυνθεί μέσω στενής σωματικής επαφής.

Η Γερμανία ήταν μεταξύ των δέκα χωρών με τον υψηλότερο αριθμό αναφερόμενων κρουσμάτων, πίσω από τις ΗΠΑ με περισσότερα από 30.000 κρούσματα, τη Βραζιλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Κολομβία, το Μεξικό, το Περού και τη Μεγάλη Βρετανία.

Αυτό όμως δεν είναι παρά περιορισμένος αριθμός αναφορικά με τον επιπολασμό. Δεν διαθέτουν όλες οι χώρες καλό σύστημα επιτήρησης. Ειδικά στις αφρικανικές χώρες, υπάρχουν περιορισμένες δυνατότητες εξέτασης, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Υπάρχουν τρία εμβόλια που μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης. Στην Αυστρία, το Imvanex και το αμερικανικό εμβόλιο Jynneos, με έγκριση του FDA των ΗΠΑ κατά της ευλογιάς των πιθήκων, είναι διαθέσιμα σε περιορισμένες ποσότητες, ανέφερε η AGES.

Η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται στους ανθρώπους μέσω στενής σωματικής επαφής. Συνήθως προκαλεί πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκό πόνο και δερματικό εξάνθημα με φλύκταινες.

Ο ιός προέρχεται πιθανώς από μικρά θηλαστικά όπως σκίουροι του ήλιου (Helioscurius), chipmunks ή γιγάντιοι αρουραίοι χάμστερ. Σχετίζεται με τους κλασικούς ιούς της ανθρώπινης ευλογιάς που έχουν εξαλειφθεί από τη δεκαετία του 1980 και μαίνονται εδώ και αιώνες.