1ο Διεθνές Συνέδριο Τουρισμού Υγείας Ιπποκράτειος αντίληψη για την υγεία και ευεξία

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του “1ου Διεθνούς Συνέδριου Τουρισμού Υγείας” στις 4 και 5 Μαΐου, που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) υπό την αιγίδα των Υπουργείων Υγείας και Τουρισμού, καθώς και της Περιφέρειας Αττικής, σε συνεργασία με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος και τη διαΝΕΟσις. Το Συνέδριο προσέλκυσε το ενδιαφέρον πάνω από 450 Ελλήνων και ξένων συμμετεχόντων και ομιλητών που το παρακολούθησαν διαδικτυακά από χώρες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, των ΗΠΑ, αλλά και από όλο τον κόσμο.

Το διεθνές αυτό συνέδριο, το πρώτο του είδους του στην Ελλάδα, ανέδειξε τις μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης του τουρισμού υγείας στην Ελλάδα ως έναν ακόμα πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα και την ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου θεσμικού πλαισίου που θα καλύπτει τις ανάγκες της νέας μετά Covid εποχής και θα εδραιώνει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας κάνοντας δυνατή τη μετάβαση από το σημερινό τουριστικό μοντέλο του «ήλιος & θάλασσα», σε έναν τουρισμό που θα καλύπτει τις ανάγκες πολλών περισσότερων ανθρώπων προσφέροντας εναλλακτικές, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των καιρών. Η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει ένα brand name στον τουρισμό υγείας και ευεξίας ενώ είναι αναγκαίος ένας οδικός χάρτης για την ανάπτυξη του τουρισμού υγείας. Η Υγεία και ο Τουρισμός είναι άρρηκτα συνδεμένα. Εντούτοις, υπάρχει ανάγκη να γίνει αντιληπτή η έννοια του τουρισμού υγείας, όρος πολυσυλλεκτικός, με σημαντικότερο στοιχείο το κίνητρο για σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία.

Η συμμετοχή του Υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη και Υπουργού Τουρισμού Βασίλη Κικίλια, του Περιφερειάρχη Αττικής, Ιατρού και Πρόεδρου του Ελληνικού Συμβουλίου Τουρισμού Υγείας (ΕΛΙΤΟΥΡ), Γιώργου Πατούλη, θεσμικών εκπροσώπων της υγείας και τουρισμού αλλά και πολλών επιχειρήσεων, αναδεικνύει τη σημασία που δίνει η πολιτεία και η εγχώρια αγορά στο συνέδριο.

58 προβεβλημένοι εμπειρογνώμονες, Έλληνες και ξένοι ομιλητές, μίλησαν για τις τρέχουσες παγκόσμιες τάσεις, τις απαιτήσεις του νέου προτύπου τουρισμού υγείας και ευεξίας.

Ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Γιάννης Τούντας, στην εναρκτήρια ομιλία του αναφέρθηκε στην Ιπποκράτειο αντίληψη για την υγεία και την ευεξία και την ολιστική προσέγγιση της υγείας που έβρισκε την εφαρμογή της στα Ασκληπιεία, όπως αυτό της Επιδαύρου και της Κω. Η πρώτη ιστορική αναφορά σε ιαματικά λουτρά έγινε από τον Ηρόδοτο 2500 χρόνια πριν, στα ιαματικά Λουτρά της Ωραίας Ελένης, έξω από την Κόρινθο. Αναφέρθηκε επίσης στο παράδειγμα των αρχαίων Σπαρτιατών που πριν από τη μάχη χρησιμοποιούσαν τις ιαματικές πηγές των Θερμοπυλών. Κατέληξε ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει εκ νέου, έναν κορυφαίο προορισμό στον τομέα του τουρισμού υγείας εφαρμόζοντας την Ιπποκράτειο αντίληψη στην ανάπτυξή του.

Από την πλευρά της πολιτείας έχουν δρομολογηθεί εξελίξεις, όπως ένα νέο νομοσχέδιο από τα Υπουργεία Υγείας, Τουρισμού και Ανάπτυξης, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής, το οποίο θα προβλέπει τη δυνατότητα να λειτουργούν πιστοποιημένες από το Υπουργείο Υγείας κλινικές, που θα παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες εντός μεγάλων τουριστικών θερέτρων. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία ιατρικής visa (medical visa) -μια πρωτοβουλία του υπουργείου Εξωτερικών- και η δημιουργία κινήτρων για την ανάληψη πρωτοβουλιών από τους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας για την ανάπτυξη Domestic Management Organisations (DMOs), που θα διαχειρίζονται τον τουρισμό τρίτης ηλικίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Στις δυο ημέρες του συνεδρίου καλύφθηκαν οι τομείς του τουρισμού υγείας: ο ιατρικός τουρισμός, ο ιαματικός τουρισμός και ο τουρισμός ευεξίας. Περιγράφηκε από τους συμμετέχοντες στις εργασίες ένα σύνολο προϋποθέσεων για τον τουρισμό υγείας. Είναι απαραίτητο να υπάρχει ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο για, ενώ παράλληλα έχει εξαιρετική σημασία η ποιότητα και οι υψηλές προδιαγραφές να υπηρετούνται με συνέπεια, με στόχο τη βελτίωση της εμπειρίας του ασθενή. Προϋποθέσεις για ανάπτυξη του χώρου είναι η στρατηγική, η ανάλυση δεδομένων και η διαρκής εκπαίδευση για υψηλού επιπέδου ανθρώπινο κεφάλαιο. Ο τουρισμός της υγείας εμπεριέχει τις έννοιες της συμπερίληψης, της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται κουλτούρα ποιότητας, υπευθυνότητας και λογοδοσίας, τυποποίησης των διαδικασιών και ενεργός συμμετοχή ασθενών και φροντιστών. Είναι επίσης απαραίτητο οι χώρες προορισμοί του τουρισμού της υγείας να αναπτύξουν το δικό τους αποτύπωμα, την «εξειδίκευσή» τους.

Επισημάνθηκε επίσης η ανάγκη να γίνει περισσότερο κατανοητή η έννοια του τουρισμού υγείας, αφού ο όρος περιλαμβάνει πολλά στοιχεία όπως το κίνητρο για σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία. Ο ιαματικός τουρισμός συνδυάζεται με τον πολιτιστικό τουρισμό, ενώ το στοίχημα για το μέλλον είναι η μετατροπή τους σε προορισμούς πρόληψης και ευεξίας. Ο Τουρισμός Ευεξίας είναι μια παγκόσμια τάση. Είναι αλληλένδετος και με άλλες μορφές τουρισμού και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ενεργοποιούμε τον ταξιδιώτη, ώστε να ανακαλύψει την προσωπική του συνταγή ευεξίας. Την ευεξία ως τρόπο ζωής. Μέσα από αυτές τις μορφές τουρισμού, επιστρέφουμε στη φύση και την ιστορία και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον ιαματικό τουρισμό, μέσα από τη διάσταση της ευεξίας.

Για την Ελλάδα που φιλοδοξεί να αναπτύξει τον τουρισμό υγείας τα επόμενα χρόνια ως έναν ισχυρό πυλώνα της οικονομίας, η χρηματοδότηση αποτελεί προϋπόθεση. Ο Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και συνεργασιών του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αναφέρθηκε στην ανάγκη αναζήτησης ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου για τον τουρισμό της Ελλάδας και παρουσίασε τους τρόπους ενσωμάτωσης της υγείας σε όλες τις πολιτικές της χώρας μέσα από τον αναπτυξιακό νόμο, το ταμείο ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ 2021-27. Για τον Τομέα του Ιατρικού Τουρισμού Υγείας υπάρχουν πάνω από 1 δισ. € που μπορούν να διατεθούν από τον Αναπτυξιακό Νόμο, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Σχέδιο Ελλάδα 2.0) και από το ΕΣΠΑ 2021-27. Μέσα από το ΕΣΠΑ και για δράσεις εξωστρέφειας θα διατεθούν 750 εκ. € για εξοπλισμό και ψηφιοποίηση υφιστάμενων δομών, μέσα από το καθεστώς 360 του αναπτυξιακού νόμου θα χρηματοδοτηθούν κέντρα αποθεραπείας ενώ μέσα από το καθεστώς ενναλακτικών μορφών τουρισμού θα χρηματοδοτηθούν κέντρα ιαματικού τουρισμού και ιαματικής θεραπείας. 200 εκ. € από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα χρηματοδοτήσουν τη δημιουργία 15 νέων και την αναβάθμιση 15 υφισταμένων εγκαταστάσεων ιαματικών πηγών με παράλληλη ανάπτυξη και των γεωγραφικών περιοχών. «Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει ένα τέτοιο ποσό διαθέσιμο για τον τομέα του Τουρισμού Υγείας», δήλωσε ο κ. Σκάλκος.

Σε μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ομιλία για τον Ιαματικό - Θερμαλιστικό Τουρισμό στην Ελλάδα, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Τουρισμού, Γενική Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης Ολυμπία Αναστασοπούλου, υπογράμμισε ότι η στρατηγική του Υπουργείου συνολικά για τον Τουρισμό είναι να συνδέσει αυθεντικές εμπειρίες με τοπικές κοινωνίες και προϊόντα, δημιουργώντας μια 12μηνη τουριστική ροή προς τη χώρα, κάνοντας αναφορά και στις δυνατότητες χρηματοδότησης των σχετικών δράσεων. Μίλησε επίσης για τις αρχαίες και ιστορικές ρίζες των ιαματικών πηγών στην Ελλάδα και τη σύνδεσή τους με την Ιπποκράτειο αντίληψη για την Υγεία.