Κάνναβη και ψυχική υγεία: Πώς σχετίζονται;

Η χρήση της κάνναβης είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη για τη χαλάρωση από το στρες. Ενώ η ίδια η κάνναβη παραμένει παράνομη, υπάρχουν πολλά νόμιμα προϊόντα της στην αγορά που αφαιρούν την ουσία THC (τετραϋδροκανναβινόλη), η οποία ευθύνεται και για τις ιδιότητές της που την καθιστούν παράνομη.

Πώς ακριβώς, λοιπόν, επιδρά η THC στην ψυχική μας υγεία όταν κάνουμε χρήση κάνναβης;

• Μια μελέτη περισσότερων από 6 εκατομμυρίων Δανών που δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry τον Μάιο διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έχουν διαταραχή χρήσης κάνναβης (που σημαίνει ότι δεν μπορούν να σταματήσουν τη χρήση) είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη και έως και τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο διπολικής διαταραχής.
• Μια επιστημονική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry το 2016 διαπίστωσε ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν κάνναβη είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν προσωρινή ψύχωση, καθώς και μακροχρόνιες ψυχικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια. Η σχέση μεταξύ σχιζοφρένειας και χρήσης κάνναβης ήταν ισχυρότερη σε άτομα που άρχισαν να χρησιμοποιούν από νεαρή ηλικία και συνέχισαν να χρησιμοποιούν πιο συχνά.
• Μια ανασκόπηση του 2021 που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Psychiatry σημειώνει ότι άτομα με σοβαρές παθήσεις ψυχικής υγείας χρησιμοποιούν κάνναβη σε ποσοστά πολύ υψηλότερα από τον γενικό πληθυσμό. Τα ποσοστά χρήσης κάνναβης σε όλη τη ζωή για ασθενείς με σχιζοφρένεια, μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή διπολική διαταραχή είναι 80%, 17% και 24%, αντίστοιχα, σύμφωνα με την ανασκόπηση. Σε αρκετές περιπτώσεις, υπάρχει και πρόβλημα εξάρτησης.
• Από τη θετική πλευρά, ένα ερευνητικό άρθρο του 2020 που δημοσιεύτηκε στο BMC Psychiatry κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν "ενθαρρυντικά, αν και σε πολύ πρώιμο στάδιο" στοιχεία για τη χρήση φαρμακευτικής κάνναβης για τη θεραπεία μιας σειράς ψυχιατρικών διαταραχών.
• Έρευνες διαπίστωσαν ότι η βαριά χρήση κάνναβης κατά την εφηβεία και τα νεαρά ενήλικα χρόνια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο έναρξης της σχιζοφρένειας και της ψύχωσης. Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι η τακτική χρήση μπορεί να επιταχύνει την έναρξη των συμπτωμάτων διαταραχών της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές, ειδικά σε νεότερους ανθρώπους.
• Παρ' όλα αυτά, οι ειδικοί ψυχικής υγείας λένε ότι η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Πολλά από τα δεδομένα σχετικά με τη χρήση κάνναβης και την ψυχική υγεία επικεντρώνονται σε άτομα που κάνουν βαριά χρήση, καθιστώντας δύσκολο να πούμε με βεβαιότητα πώς η σποραδική χρήση θα επηρεάσει τους ανθρώπους. Επίσης, δεν μπορεί να είναι απόλυτο το να πούμε ότι η χρήση κάνναβης θα προκαλέσει συμπτώματα προβλημάτων ψυχικής υγείας: Σε πολλές περιπτώσεις η κάνναβη είναι κάτι στο οποίο καταφεύγουν άτομα που ήδη βασανίζονται από αυτές. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η χρήση κάνναβης προκαλεί άγχος ή κατάθλιψη, αλλά σαφώς υπάρχει σχέση που δεν πρέπει να αγνοούμε.

Την ίδια στιγμή δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και ανέκδοτες μαρτυρίες ανθρώπων που βλέπουν την κάνναβη να τους βοηθά με τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Η εξέτασή τους είναι όμως εξίσου περίπλοκη διαδικασία, καθώς πρέπει να υπολογιστούν πολλοί παράγοντες που θα δυσκολεύαν την εξαγωγή συμπερασμάτων - όπως αναφέραμε και πιο πάνω για την πλειοψηφία των μελετών που γίνονται σε χρόνιους και τακτικούς χρήστες.

Ο εθισμός στην κάνναβη είναι μια πιθανότητα και υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 10 χρήστες δεν μπορεί να σταματήσει. Όσο νωρίτερα στη ζωή ξεκινήσει ένα άτομο τη χρήση, τόσο πιο δύσκολο είναι να την ξεπεράσει. Αν η χρήση κάνναβης έχει αρχίσει να σας επηρεάζει κοινωνικά, επαγγελματικά ή οικονομικά και κάνει την καθημερινότητά σας δύσκολη, είναι καλή ιδέα να μιλήσετε σε ένα έμπιστο άτομο ή σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Παρομοίως και αν η χρήση κάνναβης σας έχει κάνει να μην νοιάζεστε για τα κοινωνικά, τα επαγγελματικά ή τα οικονομικά σας.

Μην ξεχνάτε ότι η βελτίωση της διάθεσης που μπορεί να νιώσετε μετά από τη χρήση κάνναβης είναι μόνο προσωρινή, και πως δεν επαναλαμβάνεται εύκολα και συχνά, καθώς ο οργανισμός αναπτύσσει ανοχή στην THC. Δεν αποτελεί μέθοδο θεραπείας για ψυχικές διαταραχές, και είναι πιθανό να αλληλεπιδράσει με ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, αυξάνοντας τον κίνδυνο για παρενέργειες.