Η φυσιοθεραπευτική προσέγγιση στη σκολίωση

Η σκολίωση είναι το κύρτωμα της σπονδυλικής στήλης που είναι μεγαλύτερο των 10°  και συνοδεύεται από ταυτόχρονη εγκάρσια στροφή των σπονδύλων. Αποτελεί μια ιδιαίτερα γνωστή νοσολογική κατάσταση που δημιουργεί σοβαρές παραμορφώσεις με την πάροδο του χρόνου και πέρα από πόνο, επιφέρει σοβαρές επιπλοκές σε καρδιακό, αναπνευστικό, μυοσκελετικό και νευρικό σύστημα.

Επιδημιολογία

Σήμερα η σκολίωση επηρεάζει το 2% έως 3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Το ανδρικό φύλο έχει πολύ μικρή συχνότητα εμφάνισης της σκολίωσης και σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζει η καθυστερημένη εμφάνιση της εφηβείας σε σύγκριση με το γυναικείο φύλο.

Αίτια

Η σκολίωση χωρίζεται σε λειτουργική και οργανική ή μη δομική και δομική, αντίστοιχα.

Λειτουργική – Μη δομική

Η λειτουργική σκολίωση χαρακτηρίζεται συνήθως από ήπια κλινική εικόνα, με τα κυρτώματα να μην αναπτύσσονται και τον ασθενή να μην διαμαρτύρεται για πόνο ή για έντονη παραμόρφωση. Οι συνηθέστεροι τύποι έκφανσής της είναι:

• Στατική σκολίωση, που παρουσιάζεται λόγω κακής στάσης του σώματος,
• Αντισταθμιστική, που συνήθως οφείλεται σε ασυμμετρία στην περιοχή της λεκάνης
• Ανταλγική, που προκαλείται συνήθως από παθολογία του μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Η λειτουργική σκολίωση,  οφείλεται σε παράγοντες όπως ο ερεθισμός νευρικής ρίζας, η ανισοσκελία και η φλεγμονή.

Οργανική – δομική

Από την άλλη, υπάρχει η οργανική σκολίωση με σαφώς πιο έντονα και επίπονα κλινικά σημεία που κάνουν αισθητή την εμφάνισή τους. Η δομική σκολίωση κατηγοριοποιείται σε:

• Ιδιοπαθής σκολίωση, πάθηση του αναπτυσσόμενου σκελετού, συχνά ασυμπτωματική και αγνώστου αιτιολογίας (περίπου το 85% των περιπτώσεων).
• Συγγενής σκολίωση, η οποία είναι παρούσα κατά τη γέννηση του παιδιού, συνήθως μέτριας βαρύτητας και οφείλεται σε συγγενείς ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης όπως η συνοστέωση σπονδύλων. Πρόκειται για την πιο συχνή συγγενή πάθηση της ΣΣ και η επιδείνωση της εξαρτάται από τη μορφολογία των σπονδύλων.
• Παραλυτική ή Νευρομυϊκή, η οποία επηρεάζει παιδιά με νευρολογικές διαταραχές και αφορά συνήθως τη μία πλευρά του σώματος, όπου έχουμε παράλυση των μυών του κορμού και συνεπώς προβλήματα συμμετρίας (π.χ λόγω εγκεφαλικής παράλυσης).
• Σκολιωτικές παραμορφώσεις μετά από κατάγματα, εγκαύματα, νεοπλασία, παραμορφώσεις του οπτικού πεδίου, συγγενή καρδιοπάθεια, ραιβόκρανο.

Παράγοντες κινδύνου

Μεγαλύτερη τάση επιδείνωσης εμφανίζουν ασθενείς που υιοθετούν λάθος πρότυπα στάσης όπως επίσης και νεαρά άτομα που παίρνουν ύψος με μεγάλη συχνότητα.

Διάγνωση

Το βασικότερο σημείο είναι ο εντοπισμός και η εξατομικευμένη αντιμετώπιση της γενεσιουργού αιτίας οποιουδήποτε προβλήματος, μέσω της λήψης ενός ενδελεχούς Ατομικού Ιστορικού και της διενέργειας Κλινικής Εξέτασης (παρατήρηση, ψηλάφηση, εξέταση εύρος κίνησης, ενεργητικές και παθητικές κινήσεις).

Επίσης, μπορούν να διενεργηθούν απεικονιστικές εξετάσεις και ειδικά τεστ (Bending Test).

Φυσιοθεραπευτική προσέγγιση

Η φυσικοθεραπευτική προσέγγιση της σκολίωσης περιλαμβάνει:

• Διενέργεια της Μεθόδου Iastm με το Cupping Therapy και του Iastm tools
• Combination taping
• Πελματογράφημα
• Ξήρο Βελονισμό
• Μέθοδο Schroth
• Διόρθωση της στάσης του σώματος
• Αύξηση της ευλυγισίας.
• Παθητική κινησιοθεραπεία
• Ενεργητική κινησιοθεραπεία
• Μυϊκή ενεργοποίηση - Μυϊκή ενδυνάμωση
• Επανεκπαίδευση ισορροπίας και βάδισης
• Μείωση πόνου
• Διατάσεις
• Διατήρηση του εύρους κίνησης και μείωση των δυσκαμψιών
• Πρόληψη των δευτερογενών επιπλοκών
• Κινητοποίηση σπονδυλικών αρθρώσεων
• Βελτίωση της ελαστικότητας των συνδέσμων

 Στόχος μας ακόμη είναι η πρόληψη και η εκπαίδευση του ασθενή που περιλαμβάνει:

• την σωστή στάση σώματος
• την επιλογή του ορθού καθίσματος
• την ενδυνάμωση των μυών του κορμού και της λεκάνης
• την εκπαίδευση ορθών διατάσεων
• την χρήση ορθοτικών πελμάτων
• και την ορθή συστηματική άσκηση (clinical pilates, yoga)

Η φυσικοθεραπεία θα πρέπει να εφαρμόζεται από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή, βάσει πρόσφατων θεραπευτικών πρωτοκόλλων και με πλήρη εξατομίκευση, με σκοπό τη μέγιστη ασφάλεια και την επίτευξη του μέγιστου θεραπευτικού αποτελέσματος στον ελάχιστο χρόνο.