Γ. Γκιούλα: Είχαμε "ξεχάσει" τι είναι γρίπη - Θα μας ταλαιπωρεί και τον Φεβρουάριο

Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που ταλαιπωρήθηκε ή ταλαιπωρείται σήμερα από τη γρίπη, έχει τη λανθασμένη αίσθηση πως ο ιός που κυκλοφορεί κατά την τρέχουσα περίοδο είναι περισσότερο "επιθετικός", προκαλώντας βαρύτερη κλινική εικόνα και μεγαλύτερη διάρκεια νόσησης σε σχέση με το παρελθόν.

"Νομίζω πως είχαμε ξεχάσει τι είναι η γρίπη", αντιτείνει η καθηγήτρια Ιατρικής Βιοπαθολογίας - Μικροβιολογίας στο ΑΠΘ, διευθύντρια του Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Βορείου Ελλάδος, Γεωργία Γκιούλα, επισημαίνοντας πως ο ιός προκαλεί - όπως προκαλούσε πάντα- βαριά λοίμωξη του αναπνευστικού.

Μιλώντας στο iatronet.gr, αποδίδει τη μεγάλη έξαρση και στο ότι το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν έχει ακόμη αποκαταστήσει πλήρως τη σχέση που είχε με τον ιό προ πανδημίας COVID-19. Προβλέπει συνέχιση της ίδιας επιδημιολογικής εικόνας και σε όλη τη διάρκεια του Φεβρουαρίου, ενώ προτρέπει όσους δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της γρίπης να το κάνουν ακόμη και τώρα, με ένα εμβόλιο που δείχνει από τα πρώτα στοιχεία να έχει φέτος αυξημένη αποτελεσματικότητα.

Πώς η γρίπη προσπέρασε την COVID-19

Στο Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδας φτάνει καθημερινά μεγάλος αριθμός δειγμάτων, στο πλαίσιο της ετήσιας επιτήρησης του ΕΟΔΥ, καθώς και δειγμάτων από την κοινότητα και από τα νοσοκομεία.

Ήδη, από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όπως αναφέρει η κ. Γκιούλα, είχε αρχίσει να φαίνεται μια μεγάλη θετικότητα του ιού SARS-CoV-2, απόρροια προφανώς της τουριστικής περιόδου, των μετακινήσεων, των χαμηλών ποσοστών εμβολιασμού και της συνεχιζόμενης κυριαρχίας μεταδοτικών υποπαραλλαγών της παραλλαγής Όμικρον.

Η μεγάλη έξαρση της γρίπης εκδηλώθηκε την περίοδο των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς και έγινε ιδιαίτερα ορατή στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του ΑΠΘ στις αρχές Ιανουαρίου, με μια μεγάλη θετικότητα, που το τελευταίο διάστημα έχει ξεπεράσει τον SARS-CoV-2. Η ίδια εικόνα επικρατεί και πανευρωπαϊκά. Φέτος κυριαρχεί ο τύπος Α, υπότυπος Η1Ν1.

Γιατί υπάρχει η αίσθηση ότι προκαλεί βαρύτερη νόσηση; "Νομίζω ότι ξεχάσαμε λίγο τι είναι γρίπη", απαντά η κ. Γκιούλα, συμπληρώνοντας: "Το λέγαμε και τα προηγούμενα χρόνια, η γρίπη είναι κατά κανόνα μια βαριά λοίμωξη του αναπνευστικού. Κάνει δεκαήμερο πυρετό, πολύ ψηλό - παλιότερα λέγαμε αν δεν έχεις πυρετό πάνω από 38,5 δεν είναι γρίπη - με έντονη μυαλγία και εντονότατη κακουχία - οι ασθενείς λένε ότι δεν μπορούν να σηκωθούν και να κάνουν ένα βήμα. Έτσι είναι η γρίπη και έτσι ήταν πάντα. Παρά το γεγονός ότι κυρίως αποτελεί λοίμωξη της κοινότητας, που δεν θα στείλει συχνά τον ασθενή στο νοσοκομείο, δεν είναι μια αστεία υπόθεση".

Τον ιό φαίνεται πως έχει "ξεχάσει" σε ένα βαθμό και το ανοσοποιητικό μας, ενώ βρισκόμαστε στη δεύτερη χρονιά "ελευθερίας" από μέτρα και περιορισμούς της πανδημίας. "Ενώ βομβαρδιζόμασταν κάθε χρόνο πριν την πανδημία και είχε αποκτήσει η κοινότητα ένα ποσοστό ανοσίας έναντι του ιού της γρίπης, φαίνεται ότι ακόμα δεν έχουμε πλήρως αποκαταστήσει τη σχέση που είχαμε με αυτόν και τα επίπεδα της ανοσίας από την ετήσια επαφή μαζί του. Κι αυτός είναι ένας από τους λόγους της έξαρσης γρίπης, καθώς ακόμα ερχόμαστε από τα χρόνια της πανδημίας", υπογραμμίζει.

Στο πλαίσιο της παράλληλης επιτήρησης τριών ιών (SARS-CoV-2, γρίπης και RSV) που γίνεται τα τελευταία δύο χρόνια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι επιστήμονες του Εργαστηρίου εντοπίζουν φέτος και αυξημένες περιπτώσεις συλλοιμώξεων. Αυτές αφορούν κυρίως κορωνοϊό και γρίπη, με κάποια ποσοστά εμφάνισης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού, ο οποίος εμφανίζεται κυρίως σε μικρά παιδιά, αλλά σε ένα ποσοστό 4% και στους ενήλικες.

Θα μας ταλαιπωρεί και τον Φεβρουάριο

Τα ποσοστά θετικότητας, κυρίως στη γρίπη, εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερα υψηλά και δεν φαίνεται σε αυτή τη φάση κάποια τάση αποκλιμάκωσης. Σύμφωνα με τη διευθύντρια του Κέντρου Αναφοράς, αυτή η εικόνα προβλέπεται να συνεχιστεί και τον Φεβρουάριο.

"Αν πάλι ξαναθυμηθούμε τη γρίπη, την περιμένουμε να εξαφανιστεί περίπου τον Απρίλιο. Πάντοτε τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο έχουμε υψηλά ποσοστά θετικότητας. Βέβαια, θα δούμε και πώς θα είναι οι κλιματολογικές συνθήκες, αλλά θεωρώ ότι και ο Φεβρουάριος θα μας δώσει μια παρόμοια εικόνα όσον αφορά τις λοιμώξεις του αναπνευστικού. Δε νομίζω πως θα έχουμε κάποια θεαματική βελτίωση", αναφέρει, προτρέποντας όσους δεν έχουν εμβολιαστεί να το κάνουν έστω και τώρα.

Υψηλής αποτελεσματικότητας το φετινό εμβόλιο

Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν να είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά ως προς την αποτελεσματικότητα του φετινού αντιγριπικού εμβολίου.

"Είναι ακόμη νωρίς βέβαια, αλλά από μια πρώτη μελέτη στον Καναδά και από τα πολύ πρώιμα στοιχεία του ECDC φαίνεται πως υπάρχει ταύτιση της τάξης του 60%, ένα μεγάλο ποσοστό για τον ιό της γρίπης", επισημαίνει η καθηγήτρια, η οποία παρατηρεί, ωστόσο, πως τα ποσοστά εμβολιασμού στην Ελλάδα δεν είναι τα επιθυμητά.

"Όσοι δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί, προλαβαίνουν και τώρα. Ακόμα και να μην έχουμε 100% αποτελεσματικότητα, το εμβόλιο θα προλάβει τις επιπλοκές. Θα προλάβει αυτή την πολύ βαριά κλινική εικόνα που περιγράφουν όσοι νοσούν, πολλοί από τους οποίους χτυπούν το κεφάλι τους και λένε γιατί δεν έκανα το εμβόλιο", σημειώνει.

Εξάγει γνώση σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Το Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ έχει επιλεχθεί για τέταρτη φορά από το ECDC ως Κέντρο Εκπαίδευσης Ευρωπαίων επιστημόνων για τη γρίπη και την COVID-19 (φωτογραφία). Μια από τις καινοτομίες του είναι η απομόνωση της γρίπης σε εμβρυοφόρα αυγά όρνιθας. Ως το μοναδικό Εργαστήριο στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα στην Ευρώπη που εφαρμόζει τη συγκεκριμένη μέθοδο, ζητήθηκε πρόσφατα να αποτυπώσει τη διαδικασία σε βίντεο και να σταλεί ως εκπαιδευτικό υλικό σε διάφορα Κέντρα Αναφοράς στην Ευρώπη.