Κρούσματα λιστερίωσης από τυρί στη Γαλλία - Πρόωροι τοκετοί σε εγκύους

Η λιστέρια, η οποία μπορεί να προκαλέσει απειλητικές για τη ζωή διεισδυτικές λοιμώξεις σε ηλικιωμένους ή ανοσοκατεσταλμένους ανθρώπους και να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να βρεθεί όχι μόνο σε ζωικά τρόφιμα ή γάλα (προϊόντα).

Αυτό αποδεικνύεται από μια επιδημία στη Γαλλία και σε γειτονικές χώρες που αναφέρθηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Παστέρ στο "New England Journal of Medicine". Η αιτία ήταν ένα vegan τυρί από έναν Γάλλο προμηθευτή που δεν είχε παστεριωθεί.

Στην Ελλάδα πάντως το νόσημα είναι σπάνιο, παρόλα αυτά σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, περισσότερα από 20 κρούσματα καταγράφονται ετησίως στη χώρα μας.

Η ιδιαιτερότητα του νοσήματος αυτού έγκειται στο γεγονός ότι παρότι μπορεί να καταναλώσουν το ίδιο μολυσμένο τρόφιμο πολλοί άνθρωποι ταυτόχρονα, θα νοσήσουν μόνο οι περισσότερο ευάλωτοι, όπως είναι οι γυναίκες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους.

Κατά κανόνα οι έγκυες εκδηλώνουν ήπια νόσο, ωστόσο οι επιπλοκές του νοσήματος είναι σοβαρές για τα έμβρυα.

Το χρονικό διάστημα λοιπόν μεταξύ Απριλίου και Δεκεμβρίου 2022, 4 έγκυες γυναίκες στη Γαλλία υπέστησαν πρόωρους τοκετούς αφού μολύνθηκαν από Listeria monocytogenes. Ένα άλλο άτομο με εξασθενημένη ανοσολογική λειτουργία προσβλήθηκε από μηνιγγοεγκεφαλίτιδα σε ηλικία 38 ετών.

Μετά την προειδοποίηση των γαλλικών αρχών, ανακαλύφθηκαν περαιτέρω κρούσματα στο Βέλγιο (σε ένα παιδί 3 ετών), τη Γερμανία (σε ένα άτομο με σηψαιμία που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη) και στις Κάτω Χώρες (νεογνική μηνιγγίτιδα).

Η ανάλυση του γονιδιώματος των βακτηρίων αποκάλυψε ότι τα απομονωμένα βακτήρια ήταν (σχεδόν) πανομοιότυπα. Οι προσβεβλημένοι που ρωτήθηκαν, είπαν ότι είχαν καταναλώσει vegan τυρί μάρκας Jay & Joy. Τον Ιανουάριο του 2023, ο παρασκευαστής ανακάλεσε στη συνέχεια διάφορες ποικιλίες της μάρκας "Jay & Joy".

Πρόκειται προφανώς για το πρώτο κρούσμα λιστερίωσης που συνδέεται με προϊόντα τυριού vegan.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Marc Lecuit από το Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι, αυτό ήταν αναμενόμενο.

Το vegan τυρί παρασκευάζεται από γάλα αμυγδάλου, κάσιους ή καρύδας, το οποίο αποτελεί πιθανό μέσο καλλιέργειας για το L. monocytogenes (και άλλα βακτήρια). Σε μια συγκριτική μελέτη που επικαλείται ο Lecuit, η λιστέρια μάλιστα αναπτύχθηκε σημαντικά ταχύτερα σε γάλα από ξηρούς καρπούς από ό,τι σε αγελαδινό γάλα.

Οι φυσικοχημικές ιδιότητες αυτών των προϊόντων (όπως η τιμή του pH και η ενεργότητα του νερού) θα επέτρεπαν την ανάπτυξη της L. monocytogenes, γράφει ο Lecuit.

Παρόλο που έχουν σημειωθεί κρούσματα στις ΗΠΑ λόγω μόλυνσης από σαλμονέλα με υποκατάστατα τυριού vegan, τα υποκατάστατα τυριού vegan συνεχίζουν να διατίθενται ψευδώς στην αγορά ως ασφαλής εναλλακτική λύση για το τυρί από νωπό γάλα για πληθυσμούς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τροφιμογενών λοιμώξεων, όπως οι έγκυες γυναίκες.