Μόλις 7 νευροψυχιατρικά φάρμακα έχουν εγκριθεί παγκοσμίως από το 2015

Παρά την αυξανόμενη επιβάρυνση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, αυτά παραμένουν μια σημαντική ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη. 

Τα τρέχοντα δεδομένα δίνουν μια ανησυχητική εικόνα της επιβάρυνσης της ψυχικής υγείας στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο μισός πληθυσμός θα αντιμετωπίσει ψυχικές ασθένειες κάποια στιγμή στη ζωή του. Στην ΕΕ, 32 εκατομμύρια πολίτες (7,2%) πάσχουν από χρόνια κατάθλιψη και εμφανίζουν αυτοκτονικές τάσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας Ευρώπης αναφέρει ότι το 75% των περιπτώσεων μείζονος κατάθλιψης δεν έχουν επαρκή θεραπεία. Έως και το 50% των ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία εμφανίζουν αντίσταση στη θεραπεία, και σχεδόν το ένα τρίτο θα επιχειρήσει να αυτοκτονήσει.  Κάθε χρόνο, 130.000 Ευρωπαίοι αυτοκτονούν.  Αυτές οι σκληρές πραγματικότητες υπογραμμίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα της αντιμετώπισης των προβλημάτων της ψυχικής υγείας ως προτεραιότητας δημόσιας υγείας.

Παρά τη σαφή ανάγκη, το τοπίο καινοτομίας στην περίθαλψη ψυχικής υγείας υστερεί. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι μέχρι το 2040, θα είμαστε σε θέση να αποτρέψουμε μόνο το 14% της επιβάρυνσης που προκύπτει από παθήσεις ψυχικής υγείας. Ο φαρμακευτικός τομέας έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για την ψυχική υγεία. Υπάρχουν περίπου 30 διαφορετικά αντικαταθλιπτικά, 20 αντιψυχωσικά φάρμακα, επτά σταθεροποιητές διάθεσης για τη διπολική διαταραχή και έξι διαφορετικές κατηγορίες φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ. Δυστυχώς, σχεδόν κανένα από αυτά δεν είναι πιο αποτελεσματικό από τα φάρμακα που ήταν διαθέσιμα πριν από τρεις δεκαετίες, παρά ορισμένες βελτιώσεις στα προφίλ των παρενεργειών. 

Πέρυσι, από τα 89 νέα φάρμακα που προτάθηκαν για έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, ούτε ένα δεν στόχευε στις παθήσεις ψυχικής υγείας. Από το 2015, μόνο επτά νευροψυχιατρικά φάρμακα έχουν εγκριθεί παγκοσμίως, σε πλήρη αντίθεση με τα 80 φάρμακα που έχουν εγκριθεί στον τομέα της ογκολογίας. 

Αυτό το κενό καινοτομίας στην περίθαλψη ψυχικής υγείας αποτελεί σημαντική ανησυχία. Σε αυτό το πλαίσιο, μεταξύ των πιο υποσχόμενων τομέων στην καινοτομία στην ψυχική υγεία είναι οι νέες ψυχεδελικές θεραπείες. Αυτές οι θεραπείες έχουν δείξει δυνατότητες σε κλινικές δοκιμές, προσφέροντας γρήγορα και διαρκή αποτελέσματα στη θεραπεία διαφόρων καταστάσεων ψυχικής υγείας και διαταραχών από τη χρήση ουσιών. 

Φέτος, η Αυστραλία έγινε η πρώτη χώρα που ρυθμίζει επίσημα την ιατρική χρήση ψυχεδελικών ουσιών για τη θεραπεία του συνδρόμου μετατραυματικού στρες και της κατάθλιψης. Στις ΗΠΑ, η πρώτη ψυχεδελική θεραπεία αναμένεται να εγκριθεί εντός του 2024.

Παρά τη σημαντική πρόοδο στον τομέα αυτό, η Ευρώπη αντιμετωπίζει επί του παρόντος ελλείψεις σε προγράμματα μεταγενέστερων σταδίων που διευκολύνουν την έγκριση νέων θεραπειών. Πολυάριθμες δοκιμές πρώιμου και μεσαίου σταδίου βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ευρώπη και η ήπειρος υπήρξε πρόσφορο έδαφος για πρωτοποριακές γνώσεις στην ψυχεδελική έρευνα, σε μεγάλο βαθμό χάρη στη συνεισφορά Ευρωπαίων επιστημόνων και συμμετεχόντων στη μελέτη. Ωστόσο, η πλειονότητα της ρυθμιστικής υποστήριξης και ευελιξίας που ενθαρρύνει την προώθηση αυτών των θεραπειών στα τελικά στάδια ανάπτυξής τους παρατηρείται κυρίως εκτός Ευρώπης. Αυτή η ανισότητα ενέχει τον κίνδυνο να καθυστερήσει η Ευρώπη στη διεθνή προσπάθεια ανάπτυξης και έγκρισης αυτών των πρωτοποριακών θεραπειών.

Για να καταστεί αυτό δυνατό, τα τρέχοντα κριτήρια της ΕΕ για ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες πρέπει να επεκταθούν από την απλή εξέταση των απειλητικών για τη ζωή ή σοβαρά εξουθενωτικών συνθηκών σε συμπερίληψη του επιπολασμού των παθήσεων και των κοινωνικών τους επιπτώσεων. Αυτή η πρόσκληση συμπεριλήφθηκε σε ένα έγγραφο πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τίτλο «Ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες.

Το έγγραφο ζητά τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου Ε&Α Ψυχικής Υγείας. Αυτός ο κόμβος θα ενώσει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα κράτη μέλη, τους χρηματοδότες της υγειονομικής περίθαλψης και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις για να προωθήσουν τη λήψη αποφάσεων με βάση τεκμήρια για την ψυχική υγεία και να θέσουν αποτελεσματικά κίνητρα και να δώσουν προτεραιότητα στους πόρους, προωθώντας την καινοτομία και αντιμετωπίζοντας τις ουσιαστικές ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες σε φροντίδα ψυχικής υγείας στην Ευρώπη.

Πηγές:
openaccessgovernment.org/