Τι είναι οι ηλεκτρολύτες και σε ποιες τροφές τους βρίσκουμε

Οι ηλεκτρολύτες είναι μέταλλα με ηλεκτρικό φορτίο που εξυπηρετούν ζωτικές σωματικές λειτουργίες. Βοηθούν στην παραγωγή ενέργειας, στην ενυδάτωση και διεγείρουν τις μυϊκές συσπάσεις του σώματος - όπως εκείνες που κάνει η καρδιά μας όταν χτυπά. Ορισμένα τρόφιμα όπως το σπανάκι, η γαλοπούλα και τα πορτοκάλια, τους περιέχουν.

Τρόφιμα με ηλεκτρολύτες είναι:

• σπανάκι
• λάχανο
• αβοκάντο
• μπρόκολο
• πατάτες
• φασόλια
• αμύγδαλα
• φιστίκια
• σόγια
• τόφου
• φράουλες
• καρπούζι
• πορτοκάλια
• μπανάνες
• ντομάτες
• γάλα
• γιαούρτι
• ψάρια
• γαλοπούλα
• κοτόπουλο
• μοσχαρίσιο κρέας
• σταφίδες
• ελιές

Όπως γίνεται φανερό από την παραπάνω λίστα, το να λαμβάνουμε καθημερινά τους απαραίτητους ηλεκτρολύτες μέσω της διατροφής μας δεν είναι δύσκολη δουλειά, μιας και βρίσκονται σε αμέτρητες τροφές, που μπορούν να συνδυαστούν και με αμέτρητους τρόπους.

Οι ηλεκτρολύτες φεύγουν από το σώμα μέσω του ιδρώτα και των ούρων. Αν ιδρώνετε πολύ, ασκείστε σε ζεστό καιρό ή γυμνάζεστε έντονα για περισσότερο από μία ή δύο ώρες, μπορεί να ωφεληθείτε από την κατανάλωση ροφημάτων ηλεκτρολυτών (όπως sports drinks) πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προπόνησή σας.

Και γιατί ακούμε συχνότερα για ποτά που αναπληρώνουν ηλεκτρολύτες;

Τα sports drinks που περιέχουν και ηλεκτρολύτες είναι πάρα πολύ δημοφιλή, αλλά εξυπηρετούν έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό: Είναι για άτομα που κάνουν πολύ έντονη γυμναστική – άρα για ένα άτομο που κάνει ένα πιο χαλαρό πρόγραμμα στο γυμναστήριο (και δεν ιδρώνει τόσο πολύ), αυτά τα ποτά δεν θα ωφελήσουν σε κάτι, πόσο μάλλον μπορεί να αφαιρέσουν κάποια από τα οφέλη της άσκησης, παρέχοντάς σας περισσότερους υδατάνθρακες απ’ ό,τι χρειάζεστε, και ειδικά αν βρίσκεστε σε θερμιδικό έλλειμμα. Παρ’ όλα αυτά, τα άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αφυδάτωσης, όπως εκείνοι που έχουν υψηλό πυρετό ή διάρροια και εμετό, μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τα ροφήματα αυτά.

Η ποσότητα ηλεκτρολυτών που χρειάζεστε σε καθημερινή βάση ποικίλλει και βασίζεται σε διάφορους παράγοντες, όπως:

*ηλικία

*επίπεδο φυσικής κατάστασης και δραστηριότητας

*καθημερινή κατανάλωση νερού

*το κλίμα της περιοχής που ζείτε

Ποιοι ακριβώς είναι οι ηλεκτρολύτες;

Πρόκειται για μέταλλα που όλοι μας ξέρουμε και λαμβάνουμε καθημερινά από τη διατροφή μας. Μερικά από αυτά είναι:

• νάτριο
• φωσφορικό άλας
• κάλιο
• ασβέστιο
• μαγνήσιο

Εκτός από τη ρύθμιση των υγρών του σώματος, οι ηλεκτρολύτες έχουν πολλές λειτουργίες. Αυτές περιλαμβάνουν:

• μετάδοση νευρικών σημάτων από την καρδιά, τους μυς και τα νευρικά κύτταρα σε άλλα κύτταρα
• δημιουργία νέων ιστών
• υποστήριξη της πήξης του αίματος
• διεγείρουν τις μυϊκές συσπάσεις της καρδιάς, βοηθώντας τη να δουλεύει πιο αποτελεσματικά
• διατήρηση του επιπέδου pH του αίματος
• ρύθμιση των επιπέδων υγρών στο πλάσμα του αίματος

Τι είναι η ανισορροπία ηλεκτρολυτών;

Αν τα επίπεδα των ηλεκτρολυτών στον οργανισμό εκτοξευθούν πολύ υψηλά ή πέσουν πολύ χαμηλά, μπορεί να εμφανιστεί ανισορροπία. Μια ανισορροπία μπορεί να προκύψει από:

• Αφυδάτωση: Η ταχεία απώλεια σωματικών υγρών που προκαλείται από ασθένεια, εγκαύματα ή υπερβολική εφίδρωση μπορεί να προκαλέσει ανισορροπίες ηλεκτρολυτών αν δεν αντικατασταθούν άμεσα.
• Κακή λειτουργία των νεφρών: Ορισμένες παθήσεις, όπως η χρόνια νεφρική νόσος ή η νόσος του Addison, μπορεί να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα καλίου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση που ονομάζεται υπερκαλιαιμία.
• Αλλες παθήσεις: Άτομα με διαβήτη τύπου 1, άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με διατροφικές διαταραχές, όπως η βουλιμία, μπορεί επίσης να είναι επιρρεπή σε ανισορροπία των ηλεκτρολυτών.
• Ορισμένα φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ανισορροπία, όπως: φάρμακα χημειοθεραπείας, καθαρτικά, κορτικοστεροειδή, διουρητικά.

Συμπτώματα της ανισορροπίας

Αν έχετε ανισορροπία ηλεκτρολυτών, μπορεί να εμφανίσετε μερικά ή όλα από αυτά τα συμπτώματα:

• μυϊκές κράμπες και σπασμοί
• μυϊκή αδυναμία
• ακανόνιστος ή γρήγορος καρδιακός παλμός
• πονοκέφαλος
• ακραία δίψα
• μούδιασμα
• ξαφνική κόπωση
• σύγχυση ή αποπροσανατολισμός
• αλλαγή στην αρτηριακή πίεση

Πώς να διατηρήσετε την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώμα σας

• Ακολουθήστε μια ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει τις τροφές που αναφέραμε πιο πάνω
• Πίνετε άφθονο νερό, αλλά μην το παρακάνετε· η υπερβολική κατανάλωση υγρών μπορεί να διώξει τους ηλεκτρολύτες από το σύστημά σας
• Μη χρησιμοποιείτε υπερβολικά διουρητικά χωρίς ιατρική συνταγή και μην τα παίρνετε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα χωρίς την έγκριση του γιατρού σας
• Μην καταναλώνετε υπερβολικά αλάτι· αν και το νάτριο είναι ηλεκτρολύτης, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να χαλάσει την ισορροπία του οργανισμού
• Προσπαθήστε να αποφύγετε την έντονη άσκηση σε εξωτερικούς χώρους τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας
• Μην ασκείστε σε εσωτερικούς χώρους χωρίς κλιματισμό.