Ισθμοκήλη μήτρας (Niche): Η ουλή της προηγηθείσας καισαρικής τομής

Η ουλή της μήτρας μετά από καισαρική τομή στη βιβλιογραφία ονομάζεται ισθμοκήλη. Συναντάται ακόμη και με τον όρο“niche” που σημαίνει εσοχή, φωλιά.

Σε περίπτωση τοκετού με καισαρική, το σημείο τομής εσωτερικά στη μήτρα αποτελεί αδύνατο σημείο, κάτι που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή για την επόμενη εγκυμοσύνη.

Ο τρόπος επούλωσης της καισαρικής τομής στο σημείο της μήτρας, είναι πολυπαραγοντικός και περιλαμβάνει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η καισαρική, τον τρόπο συρραφής της μήτρας (δηλ. τα ράμματα που έχουν χρησιμοποιηθεί και το είδος συρραφής) και τις τοπικές συνθήκες επούλωσης οι οποίες είναι απρόβλεπτες και διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα. Επιπλέον, παράγοντας κινδύνου είναι η οπίσθια κάμψη της μήτρας (μήτρα με κλίση προς τα πίσω).

Κατά συνέπεια, μόνο ένα μικρό ποσοστό γυναικών θα εμφανίσουν ισθμοκήλη μετά από καισαρική τομή και από αυτές ένα ακόμη μικρότερο ποσοστό θα είναι συμπτωματικές.

Μια πιθανή ρήξη της μήτρας κατά τη διάρκεια των συσπάσεων του τοκετού, σε επόμενη εγκυμοσύνη, λόγω αυτού του αδύνατου σημείου, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού αλλά και της ίδιας της μητέρας.

Ο φυσιολογικός τοκετός είναι εφικτός μετά από καισαρική τομή αλλά ο θεράπων γυναικολόγος είναι εκείνος που θα αποφασίσει αν μπορεί να πραγματοποιηθεί, εφόσον πληρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις.

Επίσης, η εμφύτευση της εγκυμοσύνης σε αυτό το αδύνατο σημείο είναι προβληματική και με μεγάλο κίνδυνο αιμορραγίας, οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται διακοπή της κύησης. 

Πέρα από την περίοδο της εγκυμοσύνης, η ουλή της καισαρικής μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στον κύκλο της γυναίκας, όπως σταγονοειδή κολπική αιμόρροια ή/και δύσοσμες κολπικές απεκκρίσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις όπου η επούλωση δεν έχει γίνει σωστά, στο σημείο της τομής λιμνάζουν όλες οι απεκκρίσεις της μήτρας.

Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι και αίτιο δευτεροπαθούς χρόνιας υπογονιμότητας, καθώς όλες αυτές οι απεκκρίσεις μπορεί να έχουν τοξική δράση στην εμφύτευση του εμβρύου στην ενδομητρική κοιλότητα και να επηρεάσουν ακόμα και τα αποτελέσματα μιας εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Το πάχος της ουλής της καισαρικής τομής στη μήτρα, μπορεί να μετρηθεί υπερηχογραφικά πριν την επόμενη εγκυμοσύνη ώστε να εκτιμηθεί ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας.

Εάν το πάχος της ουλής είναι πολύ λεπτό, ή το έλλειμμα πολύ μεγάλο και υπάρχει επιθυμία εγκυμοσύνης, τότε η χειρουργική διόρθωση της ουλής είναι απαραίτητη, κάτι που πλέον μπορεί να γίνει με ασφάλεια με τη μέθοδο της λαπαροσκόπησης, με μία μόνο ημέρα νοσηλεία. Με αυτήν την τεχνική, αφαιρείται το αδύνατο σημείο της μήτρας και εν συνεχεία ράβεται ώστε η επούλωση να γίνει υπό τις καλύτερες συνθήκες.

Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει επιθυμία εγκυμοσύνης από τη γυναίκα και το πρόβλημα περιορίζεται μόνο σε δύσοσμες κολπικές απεκκρίσεις ή κολπική αιμόρροια, τότε είναι δυνατόν η διόρθωση να γίνει με την υστεροσκοπική μέθοδο, δια μέσου της φυσικής οδού, με νοσηλεία μόνο μερικών ωρών. Με αυτήν την τεχνική, ευθυγραμμίζουμε την κοιλότητα της ουλής ώστε το αίμα να μην λιμνάζει σε αυτήν την περιοχή και να παροχετεύεται στον κόλπο.