Πώς η διατροφή μας μπορεί να οδηγήσει σε νέα πανδημία

Όλοι έχουμε ακούσει τις προειδοποιήσεις για τα σούπερ μικρόβια, αλλά μια νέα μελέτη δείχνει ότι μπορεί να παραβλέπουμε την πιο πιθανή πηγή τους: τo πιάτο μας. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη μικροβιακή αντοχή στα εκτρεφόμενα ζώα, προειδοποιώντας ότι οι τρέχουσες πρακτικές μας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν το έδαφος για μια παγκόσμια κρίση στην υγεία.

Πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Food Science & Technology προειδοποιεί ότι τα ζώα που τρώμε θα μπορούσαν να γίνουν η πύλη για μια καταστροφική πανδημία αντιμικροβιακής αντοχής. Αυτή η σιωπηλή απειλή, που σοβεί σε φάρμες σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία, έχει τη δυνατότητα να καταστήσει άχρηστα τα πιο ισχυρά φάρμακά μας και να εξαπολύσει ένα κύμα μη θεραπεύσιμων λοιμώξεων.

"Υπάρχει μια μεγάλη πανδημία που περιμένει να συμβεί με τη μορφή μικροβιακής αντοχής", λέει ο καθηγητής Rajaraman Eri, κτηνίατρος και αναπληρωτής κοσμήτορας Βιοεπιστημών και Τεχνολογίας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο RMIT της Μελβούρνης. "Θα αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση στον κόσμο στην οποία θα ξεμείνουμε από αντιβιοτικά. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα είμαστε σε θέση να θεραπεύσουμε λοιμώξεις".

Η πρόγνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι εξίσου ζοφερή, καθώς εκτιμά ότι οι ανθεκτικές στα φάρμακα ασθένειες θα μπορούσαν να προκαλέσουν έως και 10 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο έως το 2050. Αυτή η διαφαινόμενη κρίση δεν είναι απλώς μια μακρινή ανησυχία για τη Νοτιοανατολική Ασία. Είναι μια παγκόσμια απειλή με εκτεταμένες επιπτώσεις, μεταξύ άλλων για χώρες όπως η Αυστραλία που έχουν ισχυρούς δεσμούς με την περιοχή.

Η ανασκόπηση, που συνυπογράφουν ο Eri, η μικροβιολόγος δρ Charmaine Lloyd από το Πανεπιστήμιο RMIT και τον εμπειρογνώμονα δημόσιας πολιτικής δρ Pushpanathan Sundram από την Ταϊλάνδη, ρίχνει φως σε δύο αλληλένδετα ζητήματα που μαστίζουν τη βιομηχανία τροφίμων ζώων στη Νοτιοανατολική Ασία.

Επίκεντρο

Η Νοτιοανατολική Ασία, όπου εκτρέφονται δισεκατομμύρια ζώα, έχει γίνει αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν "επίκεντρο" της μικροβιακής αντοχής στα ζώα. Ο κτηνοτροφικός τομέας της περιοχής, στον οποίο κυριαρχούν οι μικροκαλλιεργητές, δεν είναι απλώς ο ακρογωνιαίος λίθος της επισιτιστικής ασφάλειας και της οικονομικής ευημερίας. Είναι ένα δυνητικό έδαφος αναπαραγωγής υπερμικροβίων.

"Στο αγρόκτημα, η παρουσία αντιβιοτικών στα τρόφιμα, στο έδαφος, στην απορροή νερού και στα ζωικά απόβλητα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη αυτής της αντίστασης", εξηγεί ο δρ Λόιντ. "Η κατάχρηση και η κακή χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων, ειδικά για την προώθηση της ανάπτυξης σε υγιή ζώα, έχουν οδηγήσει σε αυξημένο ποσοστό αντοχής".

Ωστόσο, η αντίσταση είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος. Η ανασκόπηση υπογραμμίζει επίσης το θέμα των υπολειμμάτων - υπολειμμάτων φαρμάκων και χημικών ουσιών σε ζωικά προϊόντα. Αυτά τα υπολείμματα, αν και διαφέρουν από την αντοχή, ενέχουν το δικό τους σύνολο κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών.

"Τα υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμάκων προκύπτουν συνήθως από την υπερβολική και ακατάλληλη χρήση αντιμικροβιακών παραγόντων, αυξητικών παραγόντων και άλλων κτηνιατρικών φαρμάκων στις κτηνοτροφικές πρακτικές", σημειώνει η Έρι.

Πρόληψη

Οι ερευνητές τονίζουν την κρίσιμη ανάγκη για διαφοροποίηση μεταξύ υπολειμμάτων και αντοχής, καθώς το καθένα απαιτεί ξεχωριστές στρατηγικές για να αντιμετωπιστεί. Απαιτούν μια πολύπλευρη προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης επιτήρησης, της υπεύθυνης χρήσης αντιβιοτικών, των καλύτερων γεωργικών πρακτικών, των ισχυρότερων κανονισμών και της περιφερειακής συνεργασίας.

Κεντρική θέση στις συστάσεις τους είναι η υιοθέτηση μιας προσέγγισης "One Health", η οποία αναγνωρίζει τη διασύνδεση της υγείας του ανθρώπου, των ζώων και του περιβάλλοντος. Αυτή η ολιστική προοπτική είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων για την καταπολέμηση τόσο των υπολειμμάτων όσο και της αντίστασης.

"Οι προσπάθειες στην περιοχή για τη ρύθμιση της χρήσης των αντιμικροβιακών είναι σε εξέλιξη, αλλά υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με την κατανάλωση προϊόντων με αντιμικροβιακά υπολείμματα, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία λόγω της παρουσίας ανθεκτικών στα αντιβιοτικά μικροβίων και παθογόνων στους ξενιστές", επισημαίνει ο Δρ. Sundram.

Η ανασκόπηση προσφέρει μια έντονη υπενθύμιση ότι στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο μας, οι απειλές για την υγεία δεν γνωρίζουν σύνορα. Αυτό που συμβαίνει στα αγροκτήματα στη Νοτιοανατολική Ασία μπορεί να έχει επιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, δυνητικά θέτοντας σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα των πιο σημαντικών φαρμάκων μας.

Πηγές:
Study Finds