Προβλήματα στον μεταβολισμό μπορεί να "κρύβουν" γήρανση και ασθένεια

Ο ελαττωματικός μεταβολισμός θα μπορούσε να είναι ένας κρυφός δείκτης γήρανσης και ασθένειας.

Η γήρανση είναι μια βιολογική διαδικασία που κανείς δεν μπορεί να αποφύγει. Αποτελεί μία φάση της ζωής κατά την οποία ο άνθρωπος χαλαρώνει και απολαμβάνει τους καρπούς της εργασίας του, αλλά έχει και μία πιο σκοτεινή πλευρά: την ασθένεια.

Κάθε δευτερόλεπτο, τα κύτταρα εκτελούν δισεκατομμύρια βιοχημικές αντιδράσεις που τροφοδοτούν βασικές λειτουργίες για τη ζωή και σχηματίζουν ένα εξαιρετικά περίπλοκο μεταβολικό δίκτυο. Αυτό το δίκτυο επιτρέπει στα κύτταρα να αναπτυχθούν, να πολλαπλασιαστούν και να επιδιορθωθούν και η διακοπή του μπορεί να οδηγήσει στη διαδικασία γήρανσης.

Η γήρανση προκαλεί μεταβολική πτώση ή η μεταβολική διαταραχή επιταχύνει τη γήρανση; Ή και τα δύο; Για να απαντήσετε σε αυτήν την ερώτηση, που θυμίζει την κότα και το αυγό, πρέπει πρώτα να καταλάβετε πώς διασπώνται οι μεταβολικές διεργασίες κατά τη γήρανση και τις ασθένειες.

Η γήρανση είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για πολλές από τις πιο κοινές ασθένειες, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και οι νευροεκφυλιστικές διαταραχές.

Ένας βασικός παράγοντας πίσω από την εμφάνιση αυτών των προβλημάτων υγείας είναι η διαταραχή της κυτταρικής και μεταβολικής ομοιόστασης ή ισορροπίας.

Προβλήματα υγείας

Η διατάραξη της ομοιόστασης αποσταθεροποιεί το εσωτερικό περιβάλλον του σώματος, οδηγώντας σε ανισορροπίες που μπορεί να προκαλέσουν μια σειρά από προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων μεταβολικών διαταραχών, χρόνιων ασθενειών και μειωμένης κυτταρικής λειτουργίας, τα οποία συμβάλλουν στη γήρανση και άλλες σοβαρές παθήσεις.

Ο διαταραγμένος μεταβολισμός συνδέεται, επίσης, με πολλά χαρακτηριστικά της γήρανσης των κυττάρων, όπως βλάβη στα προστατευτικά άκρα των χρωμοσωμάτων, γονιδιωματική αστάθεια και τάση για σχηματισμός γενετικών μεταλλάξεων.

Ένας δυσλειτουργικός μεταβολισμός συνδέεται, επίσης, με τα κακώς λειτουργικά μιτοχόνδρια: κυτταρική γήρανση ή όταν τα κύτταρα σταματούν να διαιρούνται, ανισορροπίες στο μικροβίωμα του εντέρου και μειωμένη ικανότητα των κυττάρων να ανιχνεύουν και να ανταποκρίνονται σε διαφορετικά θρεπτικά συστατικά.

Οι νευρολογικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, είναι πρωταρχικά παραδείγματα καταστάσεων που σχετίζονται με την ηλικία και υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ του απορυθμισμένου μεταβολισμού και της λειτουργικής έκπτωσης.

Ρύθμιση φλεγμονής

Ερευνητές ανακάλυψαν ότι στα γερασμένα ποντίκια, η ικανότητα των κυττάρων του μυελού των οστών να παράγουν, να αποθηκεύουν και να χρησιμοποιούν ενέργεια καταστέλλεται, λόγω της αυξημένης δραστηριότητας μιας πρωτεΐνης που ρυθμίζει τη φλεγμονή.

Αυτή η κατάσταση έλλειψης ενέργειας οδηγεί σε αύξηση της φλεγμονής που επιδεινώνεται από την εξάρτηση αυτών των γηρασμένων κυττάρων στη γλυκόζη ως την κύρια πηγή καυσίμου τους.

Η πειραματική αναστολή αυτής της πρωτεΐνης στα κύτταρα του μυελού των οστών γερασμένων ποντικών, φάνηκε να αναζωογονεί την ικανότητα των κυττάρων να παράγουν ενέργεια, μειώνει τη φλεγμονή και βελτιώνει την πλαστικότητα μιας περιοχής του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη μνήμη.

Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι κάποια γνωστική γήρανση θα μπορούσε να αντιστραφεί με τον επαναπρογραμματισμό του μεταβολισμού της γλυκόζης των κυττάρων του μυελού των οστών για την αποκατάσταση των λειτουργιών του ανοσοποιητικού.

Υγιέστερη γνωστική γήρανση

Οι επιπτώσεις των νευρολογικών διαταραχών και της μεταβολικής πτώσης βαραίνουν πολύ τα άτομα, τις οικογένειες και την οικονομία.

Ενώ πολλοί επιστήμονες έχουν επικεντρωθεί στη στόχευση των επιπτώσεων αυτών των ασθενειών, όπως η διαχείριση των συμπτωμάτων και η επιβράδυνση της εξέλιξης, η έγκαιρη θεραπεία αυτών των ασθενειών μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία με τη γήρανση.

Τα επιστημονικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι η στόχευση του μεταβολισμού έχει τη δυνατότητα, όχι μόνο να επιβραδύνει τη νευρολογική πτώση, αλλά και να αναστρέψει την εξέλιξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και η άνοια.

Η ανακάλυψη νέων γνώσεων στη διασταύρωση του στρες, του μεταβολισμού και της γήρανσης, μπορεί να ανοίξει το δρόμο για πιο υγιή γήρανση. 

Πηγές:
Science Alert