Συναισθηματική υγεία: Τι είναι και πώς θα τη βελτιώσουμε

Η συναισθηματική υγεία μας κρίνεται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα χειρισμού του στρες και των συναισθηματικών προκλήσεων της καθημερινότητας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είμαστε σε μια συνεχή κατάσταση χαράς· σημαίνει ότι έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων και έλεγχο πάνω σε αυτά. Αν μάθουμε πώς να ελέγχουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας, τότε θα είμαστε και πιο υγιείς ψυχικά αλλά και σωματικά.

Αυτές είναι μερικές συμπεριφορές-ενδείξεις στην καθημερινή σας ζωή ότι έχετε καλή συναισθηματική υγεία. Είναι επίσης πράγματα που θα μπορούσατε να κοιτάξετε πιο αναλυτικά αν αισθάνεστε ότι επιδέχονται βελτίωσης.

• Να είστε σε θέση να ονομάσετε τα συναισθήματά σας και να καταλάβετε τι αισθάνεστε
• Το να ζητάτε βοήθεια όταν νιώθετε ότι την χρειάζεστε
• Το να καταφέρνετε να διαφωνείτε με κόσμο με σεβασμό
• Το να μπορείτε να εστιάσετε την προσοχή σας στο τώρα
• Το να χρησιμοποιείτε υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης για το στρες όπως η άσκηση
• Το να μην αφήνετε τα αρνητικά γεγονότα να σας παραλύουν
• Το να γνωρίζετε με ποιους τρόπους μπορεί να χαλαρώσει αποτελεσματικά το μυαλό σας

Όταν βιώνουμε έντονα συναισθήματα που δεν αντιστοιχούν στην σοβαρότητα της κατάστασης που τα προκάλεσε, τότε βρισκόμαστε σε συναισθηματική απορρύθμιση. Σε πολλές περιπτώσεις – ειδικά σε παιδιά και νέουυς – η συναισθηματική απορρύθμιση μπορεί να είναι εντελώς φυσιολογική (και παροδική). Η συναισθηματική απορρύθμιση μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα κάποιας ψυχικής ασθένειας, αλλά δεν αποτελεί ασθένεια από μόνη της.  Είναι κάτι που μπορούμε να ρυθμίσουμε μόνοι μας, με λίγη υπομονή και επιμονή, κάπως σαν να προσπαθούμε να αποκτήσουμε μία νέα καλή συνήθεια.

Σημάδια ότι βιώνετε συναισθηματκή απορρύθμιση:

• Δεν ξέρετε γιατί νιώθετε όπως νιώθετε
• Δυσκολεύεστε να αναγνωρίσετε και να ονομάσετε τα συναισθήματά σας
• Νιώθετε έντονα συναισθήματα όπως θυμό ή λύπη για όχι και τόσο σοβαρά γεγονότα
• Έχετε συχνές διαφωνίες με άλλους
• Αισθάνεστε ότι έχετε κολλήσει, ότι είστε συντετριμμένοι ή ότι δεν έχετε ελπίδες
• Αισθάνεστε τρόμο ή ανησυχία
• Δεν κοιμάστε αρκετά λόγω του άγχους
• Καπνίζετε ή πίνετε υπερβολικά, ή κάνετε χρήση ουσιών για να διαχειριστείτε το στρες
• Έχετε συναισθηματικά ξεσπάσματα

Πώς θα βελτιώσουμε την συναισθηματική μας υγεία;

Υπάρχουν πολλές μορφές που μπορούν να πάρουν αυτές οι καλές συνήθειες για την ψυχική σας υγεία. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές από αυτές.

Το να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας

Δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται. Η απάντηση στο “Τι νιώθω τώρα;” δεν είναι πάντα η προφανής, και πολλές φορές δεν θα κάνουμε καν την ερώτηση· απλώς θα αφήσουμε την πρώτη, έντονη μορφή του συναισθήματος να μας συνεπάρει. Είναι πάντα καλό να μπορούμε να αναγνωρίσουμε σε πρώτο βαθμό τι αισθανόμαστε, και σε δεύτερο να κοιτάξουμε πίσω από την κουρτίνα, μήπως υπάρχει και κάτι διαφορετικό (όχι ότι είναι ανάγκη να υπάρχει πάντα κάτι διαφορετικό).

Διατηρήστε υγιείς κοινωνικές επαφές

Με το να βρίσκεστε τακτικά με φίλους και κοντινά σας άτομα θα μπορέσετε να ξεχαστείτε, να μιλήσετε για τα προβλήματά σας ή για αυτά που σας απασχολούν, να ακούσετε τα δικά τους (και πολλές φορές να ανακαλύψετε κοινές πηγές άγχους). Το να μοιράζεστε την ζωή σας με άλλους ανθρώπους είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για καλή συναισθηματική υγεία, ειδικά αν μιλάμε για καλές, μακροχρόνιες σχέσεις.

Το να βρείτε τι μέθοδοι αντιμετώπισης του στρες λειτουργούν για εσάς

Ο διαλογισμός είναι καλή λέξη για να προτείνεις σε ένα άτομο που παλεύει με το άγχος, αλλά δεν θα λειτουργήσει για όλους. Όπως δεν θα λειτουργήσει εξίσου καλά το διάβασμα, η μουσική ή η αρωματοθεραπεία. Δοκιμάστε στρατηγικές για να δείτε τι θα λειτουργήσει για εσάς, και προσπαθήστε επίσης να ενσωματώσετε στην ρουτίνα σας κάποια μορφή κίνησης. Η περισσότερη κίνηση σίγουρα δεν είναι η πιο απολαυστική για όλους μέθοδος αντιμετώπισης του στρες, αλλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η πιο καθολικά λειτουργική.

Το να επιμένετε στην (υγιεινή) ρουτίνα σας

Ακόμα κι αν η πίεση από τις καθημερινές ευθύνες (και εκπλήξεις) απειλεί να εκτροχιάσει το πρόγραμμά σας, προσπαθήστε να μείνετε πιστοί σε αυτό. Η αίσθηση ελέγχου που θα σας προσφέρει κάτι τέτοιο είναι ικανή να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το στρες καλύτερα, και με πρακτικούς τρόπους (καλύτερη αίσθηση προτεραιοτήτων) και με ψυχολογικούς (μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση).