Αναζητούν θεραπευτικές ιδιότητες στον μηχανισμό θρόμβωσης

Η φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή συγκαταλέγονται στις πιο συχνές καρδιαγγειακές παθήσεις και μπορεί να έχουν απειλητικές για τη ζωή συνέπειες.

Οι ερευνητές του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για το Καρδιαγγειακό Σύστημα (DZHK) στην Ιατρική Κλινική I του Νοσοκομείου LMU του Μονάχου εντόπισαν έναν προηγουμένως ανεξερεύνητο μηχανισμό σε αυτό το πλαίσιο που συμβάλλει στον σχηματισμό φλεβικών θρόμβων και θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελέσει μια νέα θεραπευτική δομή-στόχο.

Η πρωτοποριακή μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Blood".

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι η πιο κοινή αιτία θανάτου στις βιομηχανικές χώρες. Εκτός από τις καρδιακές προσβολές και τα εγκεφαλικά επεισόδια, αυτό περιλαμβάνει επίσης το σχηματισμό θρόμβων στο φλεβικό σύστημα, όπως η σε βάθος φλεβική θρόμβωση αλλά και η πνευμονική εμβολή.

Οι τρέχουσες θεραπευτικές αντιλήψεις και γνώσεις περιορίζονται κυρίως στην αναστολή του συστήματος πήξης ("αντιπηκτικά") και στη μηχανική ή φαρμακευτική διάλυση των φλεβικών θρόμβων. Αντίθετα, τα αιμοπετάλια, τα οποία αποτελούν τη σημαντικότερη θεραπευτική δομή στις αρτηριακές θρομβώσεις, δεν έχουν ακόμη αποτελέσει μέρος των θεραπευτικών αντιλήψεων για τη φλεβική θρόμβωση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους αναπληρωτές καθηγητές Δρ Rainer Kaiser, Δρ Badr Kilani και αναπληρωτή καθηγητή Δρ Leo Nicolai από την Ιατρική Κλινική I του Νοσοκομείου LMU, περιέγραψαν τώρα για πρώτη φορά τη σημαντική συμβολή μιας ιδιαίτερα ενεργοποιημένης μορφής αιμοπεταλίων, των λεγόμενων προπηκτικών αιμοπεταλίων, στο σχηματισμό φλεβικών θρόμβων.

Για τον σκοπό αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δείγματα αίματος από ασθενείς που είχαν προσέλθει στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου LMU με υποψία θρόμβωσης της φλέβας του ποδιού ή πνευμονικής εμβολής.

Οι ασθενείς που αργότερα διαγνώστηκαν με φλεβική θρόμβωση ή πνευμονική εμβολή παρουσίασαν υψηλά επίπεδα ενός ιδιαίτερα ενεργοποιημένου υποτύπου αιμοπεταλίων, γνωστού ως προπηκτικά αιμοπετάλια, κατά τη στιγμή της ένταξής τους στη μελέτη.

Αυτός ο υποπληθυσμός αιμοπεταλίων χαρακτηρίζεται από μια μορφή μπαλονιού και την ισχυρή δέσμευση παραγόντων πήξης στην επιφάνειά τους.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι τα προπηκτικά αιμοπετάλια εμπλέκονται επίσης άμεσα στο σχηματισμό θρόμβων στις πνευμονικές εμβολές και μπορούσαν να ανιχνευθούν σε θρόμβους που είχαν αναρροφηθεί από τις πνευμονικές αρτηρίες ιδιαίτερα βαριά ασθενών.

Οι ερευνητές ανίχνευσαν επίσης προπηκτικά αιμοπετάλια σε ένα μοντέλο ποντικού για βαθιά φλεβική θρόμβωση.

Στο δεύτερο μέρος της μελέτης, οι επιστήμονες διερεύνησαν αν η αναστολή της προπηκτικής ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων μπορεί να επηρεάσει τον σχηματισμό φλεβικών θρόμβων. Πράγματι, δύο σειρές ποντικών που δεν είναι σε θέση να σχηματίσουν προπηκτικά αιμοπετάλια παρουσίασαν σημαντικά μειωμένη τάση για θρόμβωση.

Στο πλαίσιο μιας θεραπευτικής προσέγγισης, οι Kaiser, Kilani και Nicolai χρησιμοποίησαν τελικά ένα κλινικά εγκεκριμένο φάρμακο από την κατηγορία των αναστολέων της καρβονικής ανυδράσης, το οποίο μπορεί να αναστείλει την προπηκτική ενεργοποίηση.

Οι ερευνητές κατάφεραν να δείξουν ότι τα ζώα που έλαβαν θεραπεία με το φάρμακο μεθαζολαμίδη παρουσίασαν σημαντικά λιγότερες θρομβώσεις. Σε αντίθεση με τα συμβατικά αντιαιμοπεταλιακά και αντιπηκτικά φάρμακα, η θεραπεία με μεθαζολαμίδη δεν είχε καμία επίδραση στον χρόνο αιμορραγίας μετά από τραυματικό αγγειακό τραυματισμό.

Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης προσδιορίζουν την προπηκτική ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων ως σημαντικό μεσολαβητή στην ανάπτυξη της θρόμβωσης της φλέβας του ποδιού και της πνευμονικής εμβολής.

Αυτός ο νέος μηχανισμός σχηματισμού θρόμβων τοποθετεί τα αιμοπετάλια στο επίκεντρο της φλεβικής θρόμβωσης: Ενώ οι προηγούμενες θεραπευτικές προσεγγίσεις αναστέλλουν κυρίως τις πρωτεΐνες πήξης στο αίμα και σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά αιμορραγίας, τα αποτελέσματα της νέας μελέτης θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για τη στοχευμένη αναστολή των αιμοπεταλίων με τη χρήση κλινικά ήδη εγκεκριμένων παραγόντων στην καθημερινή κλινική πρακτική.

Επιπλέον, η ανίχνευση αυξημένου αριθμού προπηκτικών αιμοπεταλίων στην κυκλοφορία θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη νέων διαγνωστικών αλγορίθμων για τη φλεβική θρόμβωση.

Η  μελέτη με επικεφαλής τους τρεις νέους επιστήμονες δημοσιεύθηκε προχθες στο διεθνούς φήμης περιοδικό "Blood".

Πηγές:
Deutsches Zentrum für Herz-Kreislauf-Forschung