Διατροφή και σωστή ανάπτυξη

Η διατροφή στα αρχικά στάδια της ανθρώπινης ζωής αποτελεί μια αρκετά πολύπλοκη διαδικασία για πολλούς λόγους.

Στην πρώτη βρεφική ηλικία (0-1 έτη) οι διαφοροποιήσεις στο διαιτολόγιο του νεογνού είναι πολλές, κυρίως λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης που επιτελείται στο στάδιο αυτό. Το βρέφος διπλασιάζει το βάρος του και αυξάνει κατά 50% το αρχικό ύψος του μέσα στον πρώτο χρόνο.

Επιπλέον το πεπτικό του σύστημα εξελίσσεται σταδιακά και έτσι οι τροφές πρέπει να εντάσσονται σταδιακά ώστε να αποφευχθούν δυσανεξίες και αλλεργικές αντιδράσεις. Ξεκινώντας το πρώτο εξάμηνο από τον αποκλειστικό θηλασμό και περνώντας στην εισαγωγή στερεάς τροφής στο δεύτερο εξάμηνο.

Από το 1ο έτος και μετά αν ο μητρικός θηλασμός έχει παρέλθει (ο ΠΟΥ συστήνει συνέχιση για όλο το 2ο έτος!) είναι ανάγκη για εισαγωγή γάλακτος εμπλουτισμένου σε σίδηρο σε ποσότητα 500 ml χωρισμένο σε δυο γεύματα, συνήθως πρωί και βράδυ.

Στο διάστημα της προσχολικής ηλικίας (1-6 ετών) αναμένεται αύξηση του βάρους 2-3 κιλά κατ’ έτος και 6-8 cm στο ύψος κατά μέσο όρο. Η ανάπτυξη αυτή είναι σαφώς πιο ήπια από τη βρεφική και την εφηβική ηλικία, όμως αυτό δεν πρέπει να μας ανησυχεί.

Σε αυτήν την ηλικία εμφανίζονται και αρκετές ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά λόγω έντονων προτιμήσεων και αποστροφών σε συγκεκριμένα τρόφιμα. Τα παιδιά απαιτούν 1000kcal το 2ο χρόνο και 200kcal περίπου επιπλέον κατ’ έτος.

Από το 6ο έτος και μετά (σχολική ηλικία) ως το 11ο οι θερμιδικές απαιτήσεις σταθεροποιούνται περίπου στις 2000kcal. Η σημασία της άσκησης σε αυτές τις ηλικίες είναι ύψιστη διότι προλαμβάνει την παχυσαρκία και εξαντλεί τα περιθώρια ανάπτυξης στα παιδιά.

Από τα 11 και μετά μπαίνουμε πια στην εφηβεία όπου οι αλλαγές τόσο σε σωματικό όσο και σε κοινωνικό - πνευματικό επίπεδο είναι δραματικές. Οι κοπέλες μέχρι την πρώτη έμμηνο ρήση αναπτύσσονται περισσότερο από τα αγόρια της ίδιας ηλικίας, όμως τα αγόρια έχουν ρυθμούς ανάπτυξης μεγαλύτερους και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (έκρηξη ανάπτυξης) από τα 13-16 χρόνια.

Η ανάπτυξη αυτή παίρνει τέλος γύρω στα 19 χρόνια στα κορίτσια και στα 21 στα αγόρια. Από διατροφική άποψη πρόκειται για μια περίοδο με τις μεγαλύτερες απαιτήσεις σε όλα τα θρεπτικά συστατικά από οποιοδήποτε άλλο στάδιο της ζωής του ανθρώπου.