Συμπληρώματα διατροφής: Αναγκαίος σύμμαχος για καθημερινή ευεξία

Τα διατροφικά συμπληρώματα δίνουν στον οργανισμό τις θρεπτικές ουσίες που του λείπουν. Είναι γνωστό ότι, για να έχουμε καλή υγεία, πρέπει να ακολουθούμε ισορροπημένη διατροφή και να ασκούμαστε. Ο οργανισμός χρειάζεται όλες τις θρεπτικές ουσίες για να λειτουργεί σωστά.

Η βάση της υγιεινής διατροφής θα πρέπει να είναι η πλούσια διατροφή σε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και ψάρια, ενώ να είναι χαμηλή σε κατεργασμένα, τηγανητά και σακχαρούχα τρόφιμα.

Ωστόσο, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι αυξημένες υποχρεώσεις, το άγχος, η έλλειψη χρόνου και το ακατάστατο ωράριο, η παράλειψη γευμάτων, καθώς και η φτωχή διατροφή, πολλές φορές δεν μας επιτρέπουν να ακολουθούμε σωστή διατροφή που να περιέχει όλες τις θρεπτικές ουσίες. Ακόμα και στο καθημερινό τραπέζι υπάρχουν έτοιμες τροφές, κατεψυγμένες ή προμαγειρεμένες, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες μας σε μέταλλα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Λόγω του άγχους και της έλλειψης χρόνου είναι πολύ πιθανό να επιλέγουμε πρόχειρο φαγητό και να παραλείπουμε τα φρούτα και τα λαχανικά.

Άλλος αρνητικός παράγοντας για την ευεξία του οργανισμού είναι το οξειδωτικό στρες, η καταστροφή δηλαδή των κυττάρων από παράγοντες όπως ο καπνός και οι ρύποι. Συνεπώς, οι ανάγκες του οργανισμού είναι ιδιαίτερα αυξημένες, προκειμένου να μπορεί να αντεπεξέρχεται στις προκλήσεις της σύγχρονης καθημερινότητας.

Η έλλειψη βιταμινών βλάπτει, επίσης, την ικανότητα ίασης του οργανισμού και της αυτοπροστασίας του.
Όταν η τροφή που λαμβάνουμε δεν περιλαμβάνει τις αναγκαίες θρεπτικές ουσίες, όπως ασβέστιο, κάλιο, βιταμίνη D και Β12, ο ρόλος των συμπληρωμάτων διατροφής είναι να συμβάλλουν στην πρόσληψη επαρκών ποσοτήτων από τις αναγκαίες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Με τον όρο συμπληρώματα διατροφής, εννοούμε προϊόντα που περιέχουν συμπυκνωμένη μορφή θρεπτικών συστατικών (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, αμινοξέα και βότανα κ.ά.) ή εκχυλίσματα φυτών ή άλλων φυσικών προϊόντων και μπορούν να αποτελέσουν συμπλήρωμα της καθημερινής μας διατροφής ή να συντελέσουν στη βελτίωση φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού μας.

Είναι προϊόντα που λαμβάνονται παράλληλα με το σύνηθες καθημερινό γεύμα.
Υπάρχουν διάφορες μορφές συμπληρωμάτων, όπως κάψουλες, ταμπλέτες, σκόνη, τζελ και υγρή μορφή.
Τα συμπληρώματα, λοιπόν, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη σωστή διατροφή, αλλά να συμπληρώσουν ορισμένα κενά της. Καταναλώνονται δηλαδή συμπληρωματικά και ενισχυτικά. Δεν μπορούν να αντικαταστήσουν όλες τις θρεπτικές ουσίες και τα οφέλη των τροφών.

Συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη ελλείψεων ουσιών που μπορούν να συμβάλλουν σε χρόνιες νόσους.
Τα διατροφικά συμπληρώματα δεν έχουν σκοπό να διαγνώσουν, να αντιμετωπίσουν, να θεραπεύσουν ή να εξουδετερώσουν την επίπτωση νόσων. Δεν μπορούν να εμποδίσουν εντελώς νόσους.

Ωστόσο, ορισμένα συμπληρώματα είναι χρήσιμα για τη μείωση του κινδύνου ορισμένων νόσων. Για παράδειγμα, έγκυες μπορούν να λάβουν φυλλικό οξύ για την πρόληψη γενετικών ελαττωμάτων στα μωρά τους.
Επιστημονικές ενδείξεις δείχνουν ότι ορισμένα συμπληρώματα είναι ωφέλιμα για τη γενική υγεία και για τον έλεγχο ορισμένων παθήσεων. Αρκετές έρευνες έδειξαν τα οφέλη στην υγεία και την αποτελεσματικότητα της συμπλήρωσης με θρεπτικές ουσίες τις οποίες έχει κάποιος σε έλλειψη.

Για παράδειγμα, το ασβέστιο και η βιταμίνη D είναι σημαντικά για τη δύναμη των οστών και τη μείωση της οστικής απώλειας. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα από ιχθυέλαια θα μπορούσαν να βοηθήσουν ορισμένους ανθρώπους με καρδιοπάθεια. Έρευνα ανακάλυψε αυξημένη οστική πυκνότητα και μειωμένα κατάγματα σε μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες που λάμβαναν ασβέστιο και βιταμίνη D.

Ποιος τα χρειάζεται

Αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν ελλείψεις θρεπτικών συστατικών έχουν οι παρακάτω ομάδες, οι οποίες μπορούν να επιλέξουν διατροφικά συμπληρώματα:

• Άνθρωποι με αυξημένες ανάγκες, όπως σκληρά εργαζόμενοι και φοιτητές σε περίοδο διαβάσματος.
• Άνθρωποι που έχουν έντονο στρες.
• Όσοι ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή. Οι αυστηρά χορτοφάγοι που δεν καταναλώνουν ζωικά προϊόντα κινδυνεύουν από έλλειψη βιταμίνης Β12.
• Όσοι ακολουθούν διατροφή χαμηλή σε θερμίδες. Όσοι κάνουν πολύ αυστηρή δίαιτα με πολύ χαμηλές ποσότητες λίπους μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη λιποδιαλυτών βιταμινών. Όσοι ακολουθούν φτωχή διατροφή και αποκλείουν από τη διατροφή τους ολόκληρες ομάδες τροφίμων, όπως φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά.
• Καπνιστές. Στα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να στραφούν και οι καπνιστές. Το τσιγάρο μειώνει τις βιταμίνες C, Ε, Β12 και σελήνιο στη συγκεκριμένη ομάδα. Κάθε τσιγάρο καταστρέφει περίπου 25 -100 mg βιταμίνης C.
• Έγκυες γυναίκες και γυναίκες που θηλάζουν. Οι έγκυες είναι πιθανό να εμφανίσουν αναιμία, επομένως μπορούν να λάβουν σίδηρο από συμπλήρωμα.
• Άνθρωποι που υποφέρουν από τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξία και αποφεύγουν συγκεκριμένα τρόφιμα.
• Άνθρωποι που πίνουν αλκοόλ.
• Ηλικιωμένοι.
• Ασθενείς που αναρρώνουν από νόσους.
• Άνθρωποι με αδύναμα νύχια ή μαλλιά.
• Όσοι αθλούνται συστηματικά. Όσοι ασκούμενοι θέλουν να αυξήσουν τον μυϊκό τους όγκο, εκτός από ειδική προπόνηση χρειάζονται κει ειδική διατροφή. Η κατανάλωση πρωτεΐνης πρέπει να αυξηθεί το συγκεκριμένο διάστημα. Σε περίπτωση που αυτή δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη διατροφή, ο ασκούμενος μπορεί να καταφύγει στη χρήση συμπληρωμάτων πρωτεΐνης.

Επίσης, στον αθλητισμό θέση κατέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες όπως βήτα καροτίνη, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, Β6 και Β12, κρεατίνη, ginseng, γλουταμίνη, χρώμιο, L- καρνιτίνη κ.ά.

Συμπληρώματα διατροφής χρησιμοποιούνται και για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε να προστατεύεται καλύτερα κάποιος από την εμφάνιση κρυολογήματος.

Μια άλλη ομάδα συμπληρωμάτων αφορά το αδυνάτισμα. Χρησιμοποιούνται συμπληρώματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων, ειδικά συμπληρώματα χημικών ουσιών και βοτάνων και υποκατάστατα γευμάτων.

Τα διατροφικά συμπληρώματα πρέπει να λαμβάνονται μετά από συμβουλή γιατρού ή διαιτολόγου. Οι ειδικοί θα αξιολογήσουν τυχόν ελλείψεις και ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, χορηγώντας τις σωστές βιταμίνες στις σωστές δόσεις, για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού.

Η ασφάλεια της σωστής καθημερινής δόσης είναι πολύ σημαντική για την αποφυγή ανεπιθύμητων παρενεργειών. Η μεγάλη ποσότητα λήψης βιταμινών μπορεί να έχει παρενέργειες.
Οι καταναλωτές θα πρέπει να διαβάζουν τις ετικέτες των προϊόντων και να ακολουθούν τις οδηγίες.