′Εναν στους δέκα άντρες κάθε ηλικίας απασχολεί η στυτική δυσλειτουργία

της Σοφίας Νέτα

Σε σύγχρονη «μάστιγα» αναδεικνύονται οι παθήσεις του ανδρικού γεννητικού συστήματος, οι οποίες πλήττουν σήμερα ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό ανδρών, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς. Η στυτική δυσλειτουργία, η υπογονιμότητα και ο καρκίνος του προστάτη είναι προβλήματα που ταλαιπωρούν τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλο ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού σε όλο τον κόσμο και για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή τους επιστρατεύεται πλέον ο ειδικός κλάδος της Ουρολογίας, η Ανδρολογία.

Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, στην Ελλάδα σήμερα εκτιμάται ότι η στυτική δυσλειτουργία πλήττει περίπου το 50% των ανδρών άνω των 40 ετών και απασχολεί έναν στους δέκα άντρες κάθε ηλικίας. Επιπλέον, περίπου στις μισές των περιπτώσεων υπογονιμότητας υπαίτιος είναι ο άνδρας. Αν ληφθεί, μάλιστα, υπόψη ότι περίπου το 15-20% των ζευγαριών σήμερα αντιμετωπίζουν προβλήματα τεκνοποίησης, προκύπτει ότι το 7.5-10% των ανδρών αναπαραγωγικής ηλικίας έχουν πρόβλημα γονιμότητας. Όσο για τον καρκίνο του προστάτη, οι αριθμοί λένε ότι αυξάνεται γρηγορότερα από κάθε άλλον καρκίνο στις δυτικές χώρες, με την θνησιμότητα, ωστόσο, να έχει αρχίσει να υποχωρεί λόγω της αύξησης του αριθμού των διαθέσιμων εξετάσεων.

Η Ανδρολογία δεν έχει αναγνωριστεί μέχρι σήμερα ως αμιγής ιατρική εξειδίκευση στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τη δημοσιότητα και δημοτικότητα που απολαμβάνει η αναγνωρισμένη αδελφή της ειδικότητα, Μαιευτική-Γυναικολογία. Πρόκειται για την επιστήμη της διάγνωσης και θεραπείας των παθήσεων του ανδρικού γεννητικού συστήματος, μπορεί δε να την υπηρετήσουν ιατροί που προέρχονται από διαφορετικούς κλάδους, όπως η Ενδοκρινολογία και η Ουρολογία.

Στο πλαίσιο ανάδειξης του δυναμικού αυτού πεδίου της ιατρικής, καταβάλλεται προσπάθεια να τονιστεί η ανάγκη αξιολόγησης προβλημάτων στο επίπεδο του ζεύγους και όχι του ενός μόνο συντρόφου. Επίσης, συστήνεται η κατά το δυνατόν πιο έγκαιρη παραπομπή σε εξειδικευμένη ομάδα ειδικών (Ενδοκρινολόγος, Ανδρολόγος, Γυναικολόγος, Ουρολόγος, Ψυχίατρος) αντί μεμονωμένων ιατρών, για την πληρέστερη και ταχύτερη επίλυση των προβλημάτων γονιμότητας, ενημερώνοντας παράλληλα και για την πιθανότητα αποτυχίας, ώστε να μην δημιουργούνται μη ρεαλιστικές προσδοκίες.

Όλες οι νεότερες εξελίξεις γύρω από τις παθήσεις του ανδρικού γεννητικού συστήματος πρόκειται να συζητηθούν αναλυτικά με την ευκαιρία διοργάνωσης του 6ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Ανδρολογίας και του 9ου Πανελληνίου Ανδρολογικού Συνεδρίου, τα οποία θα πραγματοποιηθούν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από τις 29 Σεπτεμβρίου έως 2 Οκτωβρίου 2010.

Πρόκειται για δύο εξαιρετικά επιστημονικά γεγονότα που διοργανώνονται από την Ελληνική Ανδρολογική Εταιρεία, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Ανδρολογίας και αναμένεται ότι θα προσελκύσουν στην Αθήνα σπουδαίους ειδικούς, ιατρούς και μέλη της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Ανδρολογίας, Έλληνες και ξένους, καθώς και ερευνητές που έχουν συμβάλλει ουσιαστικά στην εξέλιξη της Ανδρολογίας στον ευρωπαϊκό και στο διεθνή χώρο.

Κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων έχουν προγραμματιστεί ομιλίες, συμπόσια και εκπαιδευτικές συζητήσεις στοχευμένες σε σύγχρονα επιστημονικά πεδία που ενδιαφέρουν, εκτός από τους Ανδρολόγους, και άλλους ιατρούς που ασχολούνται με συναφείς ειδικότητες, αλλά και νέους επιστήμονες, καθώς και ειδικευομένους ιατρούς.

Στο 6ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στα παρακάτω θέματα:

ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΝΔΡΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΔΡΙΚΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ
Με βάση τα ανωτέρω, κατά τις εργασίες του 6ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Ανδρολογίας θα αναπτυχθούν από διαπρεπείς επιστήμονες - εισηγητές θέματα σχετικά με τη διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας, τις μεθόδους απεικόνισης της αναπαραγωγικής οδού του άνδρα, ενώ, παράλληλα, θα εξεταστεί συγκριτικά η υπάρχουσα αντιστοιχία με τα χρησιμοποιούμενα στην έρευνα πειραματόζωα και τη γονιδιακή μηχανική για την ανάλυση των αιτίων της παθολογίας, από άποψη μορφολογικής και λειτουργικής δραστηριότητας του αρσενικού γαμέτη.

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Η στυτική δυσλειτουργία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα ποιότητας ζωής, ιδιαίτερα σε γηράσκοντες άνδρες, αλλά και σε νεώτερους, που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας ή οργανικές παθήσεις. Εάν παραμείνει χωρίς ειδική θεραπεία, είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω ντροπής, μπορεί να επιδεινωθεί ταχέως, οδηγώντας τελικά σε πλήρη ανικανότητα και, επομένως, αδυναμία σεξουαλικής ικανοποίησης και τεκνοποίησης. Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη διαθέτει πολύ σημαντικά εργαλεία για να παρέμβει αποτελεσματικά στο πρόβλημα, τόσο με φαρμακευτικά μέσα, όσο και με απλές επεμβατικές πράξεις (ουρολογικές προθέσεις). Η ελληνική εμπειρία από την εφαρμογή των σύγχρονων μεθόδων αντιμετώπισης της στυτικής δυσλειτουργίας είναι ήδη αρκετά σημαντική και στα πλαίσια του συμποσίου θα μιλήσουν ειδικοί από την Ελλάδα, τη Γερμανία και την Ιταλία. Με ενδιαφέρον αναμένεται η διάλεξη του Καθηγητή Verhoeven G. με θέμα τη δράση των ανδρογόνων στον όρχι, η οποία θα δοθεί κατά την τελετή έναρξης του Συνεδρίου.

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΟΡΧΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Η σχέση της παχυσαρκίας με την ορχική λειτουργία έχει απασχολήσει κλινικούς ιατρούς και ερευνητές εδώ και δεκαετίες, αφού είναι γνωστό ότι η γοναδική δυσλειτουργία (μειωμένη libido, στυτική δυσλειτουργία, χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης) είναι συνοδή κλινική εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου.

Αντίστοιχα, η διατήρηση επαρκούς συγκέντρωσης ανδρογόνων και οιστρογόνων στους ενήλικες άνδρες μπορεί να τους προφυλάξει σε ένα βαθμό τουλάχιστον, από την πρώιμη εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου και των επιπλοκών του (αθηρωματική νόσος, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, περιφερική αγγειοπάθεια).

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα θέματα του Συμποσίου 3 σχετικά με τα ξενο-οιστρογόνα και την κιρσοκήλη, η οποία είναι αίτιο ανδρικής υπογονιμότητας και εξετάζεται το όφελος που αναμένεται από την έγκαιρη διόρθωση του προβλήματος.

Στο ίδιο συμπόσιο θα παρουσιαστούν και τα περιεχόμενα του νέου εγχειριδίου της ΠΟΥ για την ανάλυση του σπέρματος.

Στο 4ο Συμπόσιο θα εξεταστούν το γενετικό υπόβαθρο του καρκίνου των όρχεων και του προστάτη.

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
Η παθολογία του προστάτη στην τρίτη ηλικία είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο μείζον πρόβλημα, με σημαντική συμβολή στην αυξημένη νοσηρότητα (προστατίτιδα, καλοήθης υπερπλασία) και θνησιμότητα (καρκίνος) των γηρασκόντων ανδρών. Σήμερα όλο και περισσότεροι Έλληνες φροντίζουν να ελέγχονται τακτικά προληπτικά με δακτυλική εξέταση, ενώ ο εργαστηριακός έλεγχος με τη δοκιμασία PSA είναι γνωστό ότι αποτελεί ανεπαρκή ένδειξη νόσου και αξιολογείται μόνο συμπληρωματικά σε σχέση με τα κλινικά ευρήματα. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων του προστάτη αποτελεί μια πρόκληση για τη Γηριατρική, καθώς τόσο οι επεμβατικές όσο και οι φαρμακευτικές θεραπείες που προσφέρονται σήμερα δεν είναι ελεύθερες επιπλοκών / παρενεργειών.

Στο πρόγραμμα της εκδήλωσης θα περιληφθούν και τα θέματα της ανάπτυξης του πέους και των παρατηρουμένων ανωμαλιών, με έμφαση στη δράση χημικών ουσιών, της λειτουργίας της επιδιδυμίδας, της σημασία της για τη φυσιολογική ωρίμανση των σπερματοζωαρίων και των επιπλοκών που συνεπάγεται η φλεγμονή της, της αντιμετώπισης της ανδρικής υπογονιμότητας, των βασικών αρχών που διέπουν τη σπερματογένεση και τη ρύθμιση της μείωσης στο σπερματικό επιθήλιο.

Επιπλέον, θα αναλυθούν τα τελευταία κλινικά δεδομένα που αφορούν στη θεραπεία υποκατάστασης. Ως γνωστόν τα ανδρογόνα, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ρύθμισης της αναπαραγωγικής λειτουργίας του άνδρα. Η κατανόηση της παραγωγής και φυσιολογίας τους είναι επομένως απαραίτητη για την αντιμετώπιση συνδρόμων και παθήσεων όπου αυτές διαταράσσονται, καθώς και στα πλαίσια της χρόνιας εκφυλιστικής υποβάθμισης της δράσης τους.

Παράλληλα, τα ανδρογόνα συσχετίζονται και επηρεάζουν πλήθος άλλων ορμονικών ρυθμιστικών αξόνων και εμπλέκονται στην παθοφυσιολογία και άλλων παθήσεων.

Κατά τις εργασίες του 9ου Πανελληνίου Ανδρολογικού Συνεδρίου θα παρουσιαστούν θέματα σχετικά με τις διαφορετικές προσεγγίσεις των ειδικών στις λοιμώξεις των επικουρικών γεννητικών αδένων του άνδρα, τις πλοιοτροπικές δράσεις της βιταμίνης D σε όλες τις φάσεις της ζωής του άνδρα κτλ. Το ρόλο του ανδρολόγου στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή έχουν προσκληθεί να συζητήσουν διακεκριμένοι επιστήμονες οι S. Davies, F. Rubens και G. Colpi.

Ως γνωστόν, οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ART) αποτελούν την αιχμή του δόρατος της ενδοκρινολογίας αναπαραγωγής, στην προσπάθεια να βοηθηθούν άτεκνα ζευγάρια να αποκτήσουν βιολογικό απόγονο. Πρόκειται για μια διαδικασία στην οποία έχουν σημειωθεί ουσιώδη άλματα προόδου τα τελευταία χρόνια, σε σημείο ώστε να είναι πλέον εφικτός ο σχεδιασμός μιας εντελώς εξατομικευμένης στρατηγικής για την εξυπηρέτηση των ιδιαιτέρων αναγκών κάθε άντρα ή γυναίκας που έρχεται στον ειδικό για να βοηθηθεί.

Τα τελευταία επιτεύγματα στη διαγνωστική και θεραπευτική αξία σύγχρονων μοριακών τεχνικών αξιολόγησης του σπέρματος θα αναλυθούν διεξοδικά, χάρη στην πολύτιμη συμβολή των επιφανών ομιλητών. Τέλος, οι σύνεδροι θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τη διάλεξη του καθηγητού E.

Jannini για την εκπαίδευση και το μέλλον στην Ανδρολογία.