Πάρκινσον: Η αγωγή αυξάνει τη δημιουργικότητα

Ειδικοί στη νόσο Πάρκινσον, παγκοσμίως, ανέφεραν ένα αξιοσημείωτο φαινόμενο. Πολλοί ασθενείς που ακολουθούν αγωγή με φάρμακα για την αύξηση της δραστηριότητας της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, για τα κινητικά συμπτώματα, όπως τρόμο και μυϊκή δυσκαμψία, αναπτύσσουν νέα δημιουργικά ταλέντα, όπως ζωγραφική, γλυπτική, γράψιμο κα.

Η καθηγήτρια Rivka Inzelberg, από το πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, πρώτα παρατήρησε την τάση στην κλινική της, Sheba Medical Center, όταν τα συνήθη δώρα διακοπών των ασθενών της άλλαξαν. Αντί για σοκολάτες ή παρόμοια δώρα, οι ασθενείς έφερναν έργα τέχνης που φιλοτέχνησαν οι ίδιοι.

Η Inzelberg ερεύνησε για ενδείξεις της ενίσχυσης της δημιουργικότητας στην τρέχουσα ιατρική βιβλιογραφία. Εξέτασε-σε περιγραφές περιστατικών-τις λεπτομέρειες του κάθε ασθενούς για να ανακαλύψει έναν κοινό παράγοντα. Όλοι λάμβαναν συνθετικούς προδρόμους της ντοπαμίνης και αγωνιστές υποδοχέων ντοπαμίνης, που αυξάνουν την ποσότητα δραστηριότητας της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο ερεθίζοντας τους υποδοχείς.

Η έρευνά της θα δημοσιευτεί στο περιοδικό ' Behavioral Neuroscience.'

Η κύρια λειτουργία της ντοπαμίνης είναι να βοηθά τη μετάδοση των κινητικών εντολών, που είναι η αιτία που η έλλειψη ντοπαμίνης σε ασθενείς με Πάρκινσον συνδέεται με τρόμο και δυσκολία στο συντονισμό των κινήσεων.

Εμπλέκεται επίσης στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Πρόκειται για το σύστημα που η καθηγήτρια Inzelberg πιστεύει πως σχετίζεται με αυξημένη δημιουργικότητα.

Η ντοπαμίνη και η καλλιτεχνική φλέβα έχουν συνδεθεί στο παρελθόν, σημειώνει, αναφέροντας το παράδειγμα του Βαν Γκόγκ που εμφάνιζε ψύχωση. Είναι πιθανό η δημιουργικότητά του να ήταν αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ψύχωσης, που εκτιμάται ότι προκαλείται από έκρηξη των επιπέδων ντοπαμίνης.

Η Inzelberg παρατηρεί ότι φαίνεται πως δεν υπάρχει όριο στα είδη καλλιτεχνικής εργασίας για την οποία αναπτύσσουν ταλέντο οι ασθενείς.

Στα περιστατικά περιλαμβάνονται ένας αρχιτέκτονας που άρχισε να ζωγραφίζει ανθρώπινες φιγούρες μετά την αγωγή και ασθενής που μετά την αγωγή κέρδισε βραβείο ως ποιητής, αν και ποτέ πριν δεν είχε ασχοληθεί με τις τέχνες.

Είναι πιθανό οι ασθενείς να εκφράζουν ταλέντα που βρίσκονταν εν υπνώσει και τα οποία δεν είχαν ποτέ κουράγιο να παρουσιάσουν. Οι θεραπείες για την ενίσχυση της ντοπαμίνης συνδέονται επίσης με απώλεια ελέγχου των παρορμήσεων και ορισμένες φορές οδηγούν σε συμπεριφορές όπως τζόγο ή εμμονικά χόμπι.

Μια αύξηση στη δημιουργικότητα μπορεί ενδεχομένως να συνδέεται με τη μείωση των αναστολών, επιτρέποντας στους ασθενείς να αγκαλιάσουν τη δημιουργικότητά τους. Ορισμένοι ανέφεραν σύνδεση μεταξύ της καλλιτεχνικής τους ευαισθησίας και της φαρμακευτικής δόσης, σημειώνοντας ότι αισθάνονται πως μπορούν να δημιουργήσουν πιο ελεύθερα όταν η δόση είναι υψηλότερη.

Η Inzelberg εκτιμά ότι τέτοιες καλλιτεχνικές εκφράσεις έχουν υποσχόμενα θεραπευτικά αποτελέσματα, ψυχολογικά και σωματικά. Οι ασθενείς της αναφέρουν ότι είναι πιο ευτυχείς όταν ασχολούνται με την τέχνη τους και παρατήρησαν ότι οι κινητικές δυσκολίες μπορούν να μειωθούν σημαντικά.

Ένας ασθενής χρησιμοποιεί μπαστούνι για τη μετακίνηση αλλά δημιουργεί γλυπτά από ξύλο που έχουν εκτεθεί.

Η ειδικός εξηγεί ότι εξωτερικά ερεθίσματα μπορούν ορισμένες φορές να παρακάμψουν κινητικά θέματα και να ενισχύσουν τη φυσιολογική κίνηση.

Παρόμοια είδη θεραπείας μέσω της τέχνης χρησιμοποιούνται για ασθενείς με άνοια και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Πηγές:
'Behavioral Neuroscience.'