Νεώτερα δεδομένα στην αντιμετώπιση του γλοιοβλαστώματος

Θετικές είναι οι νεότερες επιστημονικές εξελίξεις για την αντιμετώπιση του γλοιοβλαστώματος, της πιο κοινής και επιθετικής μορφής καρκίνου του εγκεφάλου. Σύμφωνα με τη μελέτη AVAglio η μπεβασιζουμάμπη, όταν προστίθεται στη χημειοθεραπεία και ακτινοβολία ασθενών με νεοδιαγνωσθέν γλοιοβλάστωμα, τους βοηθά να ζήσουν μεγαλύτερο διάστημα χωρίς να εμφανίζουν εξέλιξη της νόσου τους.

Η μελέτη AVAglio, που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο 17ο Ετήσιο Συνέδριο της Εταιρείας Νευρο-Ογκολογίας στις Η.Π.Α., είναι η πρώτη μελέτη φάσης III σε ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν γλοιοβλάστωμα από το 2005, με θετικά αποτελέσματα σε ένα από τα κύρια καταληκτικά σημεία της, δηλαδή την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου.

Συγκεκριμένα, τα δεδομένα της μελέτης καταδεικνύουν ότι η μπεβασιζουμάμπη σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία με τεμοζολομίδη μείωσε κατά 36% τον κίνδυνο εξέλιξης του καρκίνου ή θανάτου σε ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν γλοιοβλάστωμα, σε σύγκριση με την ακτινοθεραπεία με τεμοζολομίδη και εικονικό φάρμακο.

Η μείωση αυτή ισοδυναμεί με αύξηση της διάμεσης επιβίωσης των ασθενών χωρίς εξέλιξη της νόσου τους κατά 4,4 μήνες. Για το χρονικό διάστημα χωρίς εξέλιξη της νόσου, οι ασθενείς είχαν καταφέρει να διατηρήσουν τόσο τη λειτουργική τους ανεξαρτησία, όσο και έναν αριθμό σημαντικών παραμέτρων της ποιότητας ζωής τους.

Ένα επιπρόσθετο όφελος ήταν ότι οι ασθενείς στο σκέλος που έλαβε μπεβασιζουμάμπη χρειάστηκαν μικρότερη δόση κορτικοστεροειδών.

Μια αξιολόγηση της συνολικής επιβίωσης των ασθενών από ανεξάρτητη επιτροπή αναθεώρησης έδειξε επίσης 39% μείωση στον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου ή θανάτου. Το ποσοστό επιβίωσης στον ένα χρόνο ήταν 72% για το σκέλος της μπεβασιζουμάμπης έναντι 66% για το σκέλος του εικονικού φαρμάκου, ενώ τελικά δεδομένα για τη συνολική επιβίωση των ασθενών αναμένονται εντός του έτους.

Οι ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν γλοιοβλάστωμα έχουν λίγες θεραπευτικές επιλογές και υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες φαρμακευτικές αγωγές κατά της νόσου. Οι όγκοι των ασθενών με γλοιοβλάστωμα χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλά επίπεδα αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα (VEGF) – από τα υψηλότερα που παρατηρούνται στους συμπαγείς όγκους.

Για το λόγο αυτό το γλοιοβλάστωμα αποτελεί θεραπευτικό στόχο για τη μπεβασιζουμάμπη, καθώς η μπεβασιζουμάμπη αποτελεί μια αντι-αγγειογενετική θεραπεία που έχει την ιδιότητα να δεσμεύεται ειδικά και να αναστέλλει τις βιολογικές επιδράσεις του παράγοντα VEGF, βασικού ρυθμιστή της αγγειογένεσης των όγκων (μιας θεμελιώδους διαδικασίας προκειμένου ένας όγκος να κάνει μεταστάσεις σε άλλα μέρη του σώματος).

Η αναστολή του σχηματισμού αυτών των νέων αιμοφόρων αγγείων στερεί από τον όγκο το απαραίτητο οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί. Ο καρκίνος γλοιακών κυττάρων είναι ο πιο συχνός τύπος πρωτοπαθούς κακοήθους όγκου του εγκεφάλου, αντιστοιχώντας περίπου στο ένα τρίτο όλων των περιπτώσεων που διαγιγνώσκονται.

Ειδικότερα, το γλοιοβλάστωμα (ή πολύμορφο γλοιοβλάστωμα) αποτελεί τον πιο συχνό και περισσότερο επιθετικό τύπο γλοιώματος και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις περίπου 240.000 άνθρωποι παγκοσμίως διαγιγνώσκονται με τη νόσο κάθε χρόνο, με δυσμενείς προγνώσεις και με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας.

Η θεραπεία με μπεβασιζουμάμπη έχει επί του παρόντος λάβει έγκριση στις Η.Π.Α. και σε σχεδόν 40 χώρες παγκοσμίως για τη θεραπεία του γλοιοβλαστώματος ως μονοθεραπεία και σε κάποιες χώρες σε συνδυασμό με ιρινοτεκάνη για ενήλικες ασθενείς με προχωρημένη νόσο που έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία (υποτροπιάζον γλοιοβλάστωμα).

Στις Η.Π.Α. η θεραπεία εγκρίθηκε μέσω του προγράμματος “ταχείας έγκρισης” του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ενώ στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση και στην Ελλάδα η έγκριση αναμένεται εντός του 2014.