Ελκώδης κολίτιδα: 'Εγκριση νέας θεραπείας από την ευρωπαϊκή επιτροπή

Η ελκώδης κολίτιδα (ΕΚ) αποτελεί μια ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου που προκαλεί χρόνια φλεγμονή σε ολόκληρο το πεπτικό σύστημα και δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων στους ασθενείς όπως μεταξύ άλλων αιματηρές κενώσεις, έντονη διάρροια και έντονο κοιλιακό πόνο. Σήμερα υπολογίζεται ότι 1,1 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη και 2,5 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από αυτήν τη νόσο, τα αίτια της οποίας παραμένουν άγνωστα.

Στη θεραπευτική φαρέτρα αντιμετώπισης της νόσου προστίθεται πλέον ένα νέο θεραπευτικό σχήμα, η γκολιμουμάμπη η οποία έλαβε έγκριση πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής ενεργού ελκώδους κολίτιδας σε ενήλικους ασθενείς που παρουσιάζουν ανεπαρκή ανταπόκριση στη συμβατική θεραπεία ή είναι δυσανεκτικοί ή έχουν ιατρικές αντενδείξεις σε αυτές τις θεραπείες. Οι ενήλικες ασθενείς που υποφέρουν από τις καταβλητικές επιπτώσεις της ελκώδους κολίτιδας έχουν πλέον τη δυνατότητα να λαμβάνουν θεραπεία στο σπίτι με τη γκολιμουμάμπη.

Σύμφωνα με τον Paul Rutgeerts, MD, Ph.D., FRCP, Καθηγητή Ιατρικής Πανεπιστημίου Leuven του Βελγίου, ‘η γκολιμουμάμπη αποτελεί μια ευέλικτη επιλογή για τους ασθενείς που προτιμούν να χορηγούν μόνοι τους τα φάρμακά τους. Η θεραπεία με γκολιμουμάμπη, χρειάζεται χορήγηση μόνο δύο αρχικών δόσεων για να επιτύχει αποτελέσματα μέχρι την έκτη εβδομάδα, ενώ παρέχει διαρκή ανταπόκριση και παρατεταμένη αποτελεσματικότητα’.

Βάση για την έγκριση της γκολιμουμάμπης από την ΕΕ αποτέλεσε το κλινικό πρόγραμμα 

Program of Ulcerative Colitis Research Studies Utilizing an Investigational Treatment (PURSUIT), το οποίο έδειξε ότι η θεραπεία με γκολιμουμάμπη επιφέρει κλινική ανταπόκριση, κλινική ύφεση, επούλωση του βλεννογόνου και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η εκτίμηση αυτή στηρίχθηκε στο ερωτηματολόγιο για τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (IBDQ) σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ενεργό ελκώδη κολίτιδα. Επίσης, σύμφωνα με την περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η θεραπεία συντήρησης με τη γκολιμουμάμπη διατηρεί την κλινική ανταπόκριση μέχρι την Εβδομάδα 54. Επιπλέον, από τους ασθενείς που είχαν αρχικά ανταποκριθεί στη θεραπεία εφόδου με γκολιμουμάμπη, αυτοί που παρουσίασαν σταθερή κλινική ύφεση και επούλωση του βλεννογόνου τις εβδομάδες 30 και 54, ήταν περισσότεροι στην ομάδα ασθενών που έλαβαν γκολιμουμάμπη απ’ ό,τι στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.3

Σχετικά με το πρόγραμμα PURSUIT

Το πρόγραμμα ερευνητικών μελετών στην ελκώδη κολίτιδα με χρήση ερευνητικής θεραπείας (Program of Ulcerative Colitis Research Studies Utilizing an Investigational Treatment, PURSUIT), περιλάμβανε πολυκεντρικές, τυχαιοποιημένες, διπλές τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες φάσης 3 που σχεδιάστηκαν με στόχο να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα θεραπευτικών σχημάτων με υποδόρια χορήγηση γκολιμουμάμπης σε αρχική δόση και δόσεις συντήρησης κάθε τέσσερις εβδομάδες σε ενήλικες με μέτρια έως σοβαρή ενεργό ελκώδη κολίτιδα. Στις δοκιμές συμμετείχαν ασθενείς που δεν είχαν ανταποκριθεί ή δεν είχαν ανεχθεί θεραπεία με 6-MP, AZA, κορτικοστεροειδή ή/και 5-αμινοσαλικυλικό (5-ASA), ή οι οποίοι παρουσίαζαν εξάρτηση από κορτικοστεροειδή.

Οι συμμετέχοντες στις μελέτες δεν είχαν υποβληθεί ποτέ σε θεραπεία με αναστολείς του TNF και είχαν αρχική βαθμολογία Mayo μεταξύ 6 και 12 και επιμέρους βαθμολογία 2 ή υψηλότερη στην ενότητα ενδοσκοπικών ευρημάτων. Η βαθμολογία Mayo είναι ένα μέτρο της δραστηριότητας της νόσου βασισμένο σε κλινική αξιολόγηση και κολονοσκόπηση, το οποίο αξιολογεί τη βελτίωση των συμπτωμάτων με βάση την αιμορραγία από το ορθό, τα ενδοσκοπικά ευρήματα, τη συχνότητα κενώσεων και μια σφαιρική εκτίμηση από τον ιατρό.

Η μελέτη επαγωγής (PURSUIT-SC) είχε προσαρμοστική σχεδίαση, με ένα μέρος προσδιορισμού δοσολογίας (φάση 2) ακολουθούμενο από ένα τμήμα επιβεβαίωσης δοσολογίας (φάση 3). Το κύριο τελικό σημείο ήταν η κλινική ανταπόκριση κατά την εβδομάδα 6. Δευτερεύοντα τελικά σημεία την εβδομάδα 6, ήταν η κλινική ύφεση και η επούλωση του βλεννογόνου (ενδοσκοπική βαθμολογία Mayo 0 ή 1). Συνολικά, 1.065 ασθενείς έλαβαν θεραπεία στη μελέτη και 761 από αυτούς τυχαιοποιήθηκαν στο τμήμα φάσης 3 της μελέτης.

Οι ασθενείς που ανταποκρίθηκαν στην αρχική δόση θεραπείας με γκολιμουμάμπη θεωρήθηκαν κατάλληλοι για τυχαιοποίηση στη μελέτη φάσης 3 PURSUIT-Maintenance. Το κύριο τελικό σημείο αυτής της μελέτης ήταν η διατήρηση της κλινικής ανταπόκρισης μέχρι την εβδομάδα 54, και τα δευτερεύοντα τελικά σημεία ήταν η κλινική ύφεση και η επούλωση του βλεννογόνου (ενδοσκοπική βαθμολογία Mayo 0 ή 1) τις εβδομάδες 30 και 54.

Τα αποτελέσματα για την ασφάλεια της γκολιμουμάμπης που παρατηρήθηκαν στις μελέτες PURSUIT, συμβάδιζαν με το γνωστό προφίλ ασφάλειας της γκολιμουμάμπης στις εγκεκριμένες ρευματολογικές ενδείξεις.