Σε 3 εκατομμύρια ανέρχονται οι ρευματοπαθείς στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα οι Ρευματοπαθείς ανέρχονται περίπου σε 3.000.000 (13% του πληθυσμού πάσχει από Οστεοαρθρίτιδα, 11% από Οσφυαλγία, 4,8% από Αυχεναλγία, 4,5% από Οστεοπόρωση και 2,1% από τα σοβαρά Αυτοάνοσα Φλεγμονώδη Συστηματικά Ρευματικά Νοσήματα, ενώ 1 στα 1.000 παιδιά πάσχουν από Νεανική Αρθρίτιδα.

Η 12η Οκτωβρίου κάθε έτους είναι η Παγκόσμια Ημέρα Αρθρίτιδας (World Arthritis Day - WAD). Το φετινό μήνυμα της WAD 2015-2016 καθορισμένο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) είναι: “It’s in your hands, take action” και έχει ως στόχους:

• την ενημέρωση της ιατρικής κοινότητας, των άλλων επαγγελματιών υγείας, των ανθρώπων που πάσχουν από αυτές τις νόσους και εκείνων που τους φροντίζουν αλλά και του κοινού γενικότερα για τις Ρευματικές και τις άλλες Μυοσκελετικές Παθήσεις.
• την ευαισθητοποίηση των ΜΜΕ αλλά και της πολιτείας για αυτά τα νοσήματα, ώστε να λαμβάνονται οι κατάλληλες αποφάσεις.
• την εξασφάλιση δικτύου υποστήριξης για τους Ρευματοπαθείς και τις οικογένειές τους.

Στις περισσότερες περιπτώσεις των ΡΠ η αιτιολογία παραμένει άγνωστη. Ο τρόπος ζωής (άσκηση, διατροφή, κάπνισμα, επάγγελμα, τόπος διαμονής κλπ), καθώς και οι κλιματολογικές συνθήκες δεν φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με την παθογένεση των ΡΠ αλλά μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση ή την εξέλιξη ορισμένων από αυτά τα νοσήματα.

Στην Ελλάδα οι ΡΠ αποτελούν την πρώτη κατά σειρά αιτία (μεταξύ όλων των νοσημάτων) χρόνιου προβλήματος υγείας (38,7%), μακροχρόνιας και βραχυχρόνιας σωματικής ανικανότητας (47,2% και 26,2% αντίστοιχα) και ιατρικών επισκέψεων (20,5%) ενώ κατατάσσονται στη δεύτερη θέση ως αιτία κατανάλωσης συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (24,0 και 17,7% αντίστοιχα).

Οι ΡΠ προσβάλλουν όλες τις ηλικίες (όχι μόνο τους ηλικιωμένους) και συνοδεύονται από πόνο και ανικανότητα, ενώ εάν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα οδηγούν σε αναπηρία και αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.

Στη χώρα μας εκτιμάται ότι το 25% των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα εγκαταλείπει την εργασία μέσα στα 5 πρώτα χρόνια από τη διάγνωση, ενώ 1 στους 2 ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε Ρευματολόγο και σε κατάλληλη θεραπεία λόγω της πολύχρονης οικονομικής κρίσης που πλήττει περισσότερο τις ευπαθείς ομάδες.

Όπως τόνισε ο κ. Π. Τρόντζας, Πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας (Ε.Ρ.Ε.-ΕΠ.Ε.Ρ.Ε.), σε σχετική συνέντευξη τύπου υπάρχουν σήμερα σημαντικές ελλείψεις στις δημόσιες δομές υγείας σε νοσηλευτικό προσωπικό και άλλους επαγγελματίες υγείας, ενώ ελάχιστοι Ρευματολόγοι (λιγότεροι από το 10%) εργάζονται στο ΕΣΥ ή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Ο κ. Π. Τρόντζας τόνισε ότι οι καταστρεπτικές συνέπειες των ΡΠ που προκαλούνται στα πάσχοντα άτομα, στις οικογένειες τους και στην Εθνική Οικονομία μπορούν να ελαχιστοποιηθούν μόνον εάν εφαρμοσθεί η «πρώιμη διάγνωση και η κατάλληλη σύγχρονη θεραπεία».

Το εθνικό σχέδιο δράσης

Στην Ελλάδα το «Εθνικό Συμβούλιο για τις Ρευματικές Παθήσεις» αποτελούμενο από την Επιστημονική Εταιρεία (Ε.Ρ.Ε. – ΕΠ.Ε.Ρ.Ε.) και όλες τις Ενώσεις Ασθενών με Ρευματοπάθειες που υπάρχουν στη χώρα, διαμόρφωσε και κατέθεσε στο Υπουργείο Υγείας το «Σχέδιο Δράσης για τις Ρευματικές Παθήσεις», το οποίο αναμένει την έγκριση του ΚΕΣΥ και κατόπιν του Υπουργού Υγείας για την υλοποίηση του. Το σχέδιο περιλαμβάνει 7 θεματικούς άξονες που αφορούν:

• τις αναγκαίες πολιτικές υγείας και τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα υγείας που χρειάζεται να εφαρμοσθούν.
• την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
• την ανάγκη δημιουργίας αρχείων καταγραφής ρευματοπαθών.
• την υποστήριξη και τη φροντίδα των χρόνιων ρευματοπαθών.
• την ανάπτυξη του εθελοντισμού για τη συμπληρωματική κάλυψη των αναγκών.
• την εκπαίδευση των ιατρών και των άλλων επαγγελματιών υγείας αλλά και των ίδιων των ασθενών και των οικογενειών τους.
• την έρευνα για τις Ρευματικές Παθήσεις (στους τομείς της επιδημιολογίας, της αιτιοπαθογένειας, της κλινικής έρευνας, αλλά και των οικονομικών δεδομένων για την επιβάρυνση του συστήματος υγείας).

Μεικτές υποεπιτροπές για την προώθηση των παραπάνω δράσεων αποτελούμενες από ιατρούς, ασθενείς και στελέχη θεσμικών φορέων θα συγκροτηθούν στο Forum των Stakeholders που διοργανώνεται στις 29/11/2015 στα γραφεία της ΕΡΕ-ΕΠΕΡΕ, Μεσογείων 387.

Προγράμματα για την ολοκλήρωση των δράσεων αυτών πρόκειται να ενταχθούν για διεκδίκηση χρηματοδότησης στο νέο ΕΣΠΑ (2014-2020).

Κοινωνική έρευνα

Η Ε.Ρ.Ε.-ΕΠ.Ε.Ρ.Ε. διεξάγει περιοδικά, σε συνεργασία με την εταιρεία GPO κοινωνική έρευνα αγοράς για την «αποτύπωση της αναγνωρισιμότητας των Ρευματικών Παθήσεων και τη χρήση Ρευματολογικών Υπηρεσιών από το Γενικό Πληθυσμό».

Τα αποτελέσματα του α΄ κύματος της έρευνας (Οκτώβριος 2014) παρουσιάζουν σημαντικό έλλειμμα (επισυνάπτεται η αναφορά της έρευνας):

• Στην ελλιπή αναγνώριση από το ευρύ κοινό πολλών από τις Ρευματικές Παθήσεις (γραφικά παρουσίασης 1 και 3).
• Στην καθυστερημένη παραπομπή των ασθενών στις υπηρεσίες Ρευματολόγου (γραφικά 9, 14, 15).
• Στη δυσκολία πρόσβασης σε Ρευματολογικές υπηρεσίες ασθενών με οικονομική αδυναμία τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης (γραφικά 12 και 17).
• Στην ανάγκη περεταίρω ενημέρωσης για τις Ρευματικές Παθήσεις από έγκυρες πηγές (γραφικά 18, 19, 20).

Η έρευνα συνεχίζεται με το β΄ κύμα (Οκτώβριος 2015) και συμπληρώνεται με ποιοτική έρευνα σε δείγμα Ρευματοπαθών.

Ενημερωτική εκστρατεία

Η Ε.Ρ.Ε.-ΕΠ.Ε.Ρ.Ε. έχει ξεκινήσει από το 2014 την «Πανελλήνια Ενημερωτική Εκστρατεία» για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τις Ρευματικές Παθήσεις με σύνθημα: «Πρώιμη διάγνωση – Έγκαιρη παρέμβαση».

Η Εκστρατεία περιλαμβάνει πλειάδα δράσεων όπως:

• Έκδοση εντύπων και ευρεία εντυποδιανομή με events δρόμου.
• Ενίσχυση και διαδραστική ανάπτυξη του ιστότοπου ενημέρωσης κοινού www.tosomasoumilaei.gr και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
• Εκδηλώσεις ενημέρωσης κοινού στην επαρχία.
• Εκπαίδευση ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
• Εκπομπή ραδιοφωνικών, τηλεοπτικών και διαδικτυακών μηνυμάτων.
• Διαφημιστική καμπάνια στα λεωφορεία της Αθήνας.
• Στελέχωση με εθελοντές των κοινωνικών ιατρείων των «Γιατρών του Κόσμου» για την κάλυψη των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού (ανασφάλιστοι, οικονομικά, ΑΜΕΑ, κάτοικοι δυσπρόσιτων περιοχών).

Εκδήλωση στο μέγαρο μουσικής

Στα πλαίσια της Ενημερωτικής Εκστρατείας το Εθνικό Συμβούλιο διοργανώνει τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015 (Παγκόσμια Ημέρα Αρθρίτιδας) ανοιχτή κεντρική εκδήλωση κοινού (με ελεύθερη είσοδο) στο συνεδριακό κέντρο του Μεγάρου Μουσικής (αίθουσα Σκαλκώτας) με τη συμμετοχή και θεσμικών παραγόντων.

Στην εκδήλωση που θα διαρκέσει από τις 17:30 έως τις 21:30 περιλαμβάνονται:

17:00 - 18:30 Θεματικά Stands σε περίπτερα και videos από του Συλλόγους Ασθενών
18:30 - 19:00 Χαιρετισμοί από το Υπουργείο Υγείας και άλλους επίσημους
19:00 - 20:00 Σύντομες ομιλίες για τις Ρευματικές Παθήσεις από Καθηγητές Ρευματολογίας, Πρόεδρους Ασθενών και Οικονομολόγο της Υγείας
20:00 - 20:15 Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ρευματικές Παθήσεις από τον Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου για τις Ρευματικές Παθήσεις
20:15 - 20:30 Ελεύθερη συζήτηση με το κοινό
20:30 - 21:30 Καλλιτεχνική Εκδήλωση με την Ελένη Τσαλιγοπούλου και τους Bogaz Musicue)