Η εικόνα του ‘εθισμένου’ εγκεφάλου

Πώς επηρεάζει η εξάρτηση τον εγκέφαλο; Νέα έρευνα παρέχει σημαντικά στοιχεία που θα μπορούσαν μια μέρα να οδηγήσουν σε νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση των ανθρώπων που έχουν εθιστεί σε ουσίες, αλκοόλ ή ακόμα και το τσιγάρο.

Η καθηγήτρια φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Duke, Rochelle Schwartz-Bloom, έχει διεξάγει εκτεταμένη έρευνα σε αυτό το θέμα. Έρευνες σε ποντίκια, μαϊμούδες και ανθρώπους έχουν δείξει πώς οι διάφορες ουσίες αλλάζουν τη χημεία και τη δομή του εγκεφάλου και παρεμβαίνουν στη φυσιολογική του λειτουργία.

Οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι σε ανθρώπους με εθισμό, το αλκοόλ και οι ουσίες παρεμβαίνουν σε δυο σημαντικές ‘οδούς’ του εγκεφάλου, της χαράς/ανταμοιβής και της ‘οδού’ που προκαλεί την έντονη επιθυμία και την καταναγκαστική δραστηριότητα.

Η επανειλημμένη χρήση νικοτίνης και άλλων ουσιών αλλάζει τις πολύπλοκες συμπεριφορές με το να προκαλεί προσαρμογές στον εγκέφαλο.

Αυτές οι προσαρμογές συμβαίνουν ιδιαίτερα στον προμετωπιαίο λοβό-την περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για την εστιασμένη προσοχή- οδηγώντας σε προτεραιότητες, έλεγχο παρορμήσεων, κρίση και άλλες σημαντικές συμπεριφορές.

Απεικονιστικές μέθοδοι στον εγκέφαλο εθισμένων και μη εθισμένων ανθρώπων έδειξαν ότι οι παράνομες ουσίες, το αλκοόλ και η νικοτίνη καταστέλλουν τους υποδοχείς ντοπαμίνης στον εγκέφαλο που προκαλούν ευχαρίστηση ή ικανοποίηση και αυξάνουν τους υποδοχείς που προκαλούν έντονη επιθυμία και την ανάγκη για όλο και περισσότερη ποσότητα.

Η ερευνήτρια αναφέρθηκε σε έρευνα που έδειξε ότι σε σχέση με τους μη καπνιστές, οι καπνιστές είχαν αυξημένους υποδοχείς νικοτίνης στον μετωπιαίο λοβό-περισσότεροι υποδοχείς χρειάζονται περισσότερη ενίσχυση, δηλαδή περισσότερη νικοτίνη.

Έρευνες δείχνουν τώρα ότι στον εθισμό, παίζουν ρόλο γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, συμβάλλοντας σε αλλαγές που οδηγούν την φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου σε χάος.

Ο εθισμός αποτελεί διαταραχή του εγκεφάλου ή ασθένεια αυτού, δήλωσε η ερευνήτρια. Θεωρεί πως ο εθισμός είναι όπως κάθε άλλη χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσος, όπως η συγγενής καρδιακή ανεπάρκεια. Όταν έχουν επέλθει αλλαγές που διαταράσσουν τη φυσιολογική λειτουργία, πρόσθετες σωματικές αλλαγές ακολουθούν καθώς το σώμα προσπαθεί να προσαρμοστεί.