Αλλεργικό άσθμα: Αίτια και αντιμετώπιση

Γράφει ο Φώτης Ε Ψαρρός, Αλλεργιολόγος, Διευθυντής Αλλεργιολογικού τμήματος Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών.

Ο όρος ‘αλλεργία’ πρωτοχρησιμοποιήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά σύντομα έγινε η συχνότερη μη-λοιμώδης πάθηση.

Το άσθμα είναι από τις πιο κοινές αναπνευστικές ασθένειες και το συχνότερο χρόνιο νόσημα στα παιδιά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από άσθμα. Ο συχνότερος τύπος άσθματος είναι το αλλεργικό άσθμα, αφού περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς με άσθμα έχουν αλλεργία.

Το αλλεργικό άσθμα επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, ενώ μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να θέσει και σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή των ασθενών.

Τι είναι το άσθμα;

Το άσθμα είναι μια χρόνια νόσος των αεραγωγών.

Παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις, με συμπτώματα που άλλοτε είναι ήπια, ενώ άλλες φορές χειροτερεύουν συνεχώς. Προκαλεί βήχα, συριγμό (ήχος σφυρίγματος κατά την αναπνοή), σφίξιμο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή.

Οι κρίσεις του άσθματος προκαλούνται όταν οι αεραγωγοί  αντιδρούν σε διάφορα ερεθίσματα (αλλεργιογόνα, καπνός, άσκηση, ιώσεις κ.α.).

Αίτια αλλεργικού άσθματος

Το άσθμα που έχει σαν εκλυτικό αίτιο τα αλλεργιογόνα ονομάζεται αλλεργικό. Τα αλλεργιογόνα είναι ουσίες που, ενώ είναι αβλαβείς, προκαλούν σε ορισμένους ανθρώπους την παραγωγή αντισωμάτων που με τη σειρά τους πυροδοτούν αλλεργικές αντιδράσεις. Κλασικό παράδειγμα είναι τα αλλεργιογόνα που περιέχονται στις γύρεις διαφόρων φυτών και δέντρων και βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στην ατμόσφαιρα κατά την περίοδο ανθοφορίας (την άνοιξη).

Πώς γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση άσθματος βασίζεται στη λήψη πλήρους και λεπτομερούς ιστορικού, στην κλινική εξέταση και στις λειτουργικές πνευμονικές δοκιμασίες, όπως η σπιρομέτρηση.

Για τη διάγνωση του αλλεργικού άσθματος είναι απαραίτητη η διενέργεια δερματικών δοκιμασιών (αλλεργικών test). Ο ειδικός αλλεργιολογικός έλεγχος πέρα από τη σφραγίδα της διάγνωσης μπορεί να ταυτοποιήσει και το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.

Αντιμετώπιση

Στόχος της αντιμετώπισης του άσθματος είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και ο έλεγχος της φλεγμονής που προκαλεί τα συμπτώματα αυτά.

Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια οι θεραπευτικές επιλογές στην αντιμετώπιση του άσθματος είναι πολλές και έχουν σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών με αλλεργικό άσθμα.